Ankara Tüketici Mahkemeleri çöktü

Ancak bir tüketicinin korunmasında en önemli nokta sürekli gözden kaçırılıyor: Adalete erişim süresi.
Tüketiciler uğradıkları mağduriyetin giderilmesi için oturdukları ilçe Tüketici Hakem Heyetlerine başvurabiliyor. Tüketici hakem heyetlerinin itiraz edilen kararları Tüketici mahkemelerinde inceleniyor, bazı uyuşmazlıklar ise doğrudan tüketici mahkemelerine başvurmak gerekiyor.
Çankaya ilçesindeki hakem heyetine yılın ilk altı ayında yaklaşık 50 bin başvuru yapılmış. Ayıplı bir mal nedeniyle hakem heyetine başvurduğunuzda karar verilmesi Çankaya İlçesi Tüketici Hakem Heyeti’nde en erken 7-8 ayı buluyor. Bu süre Yenimahalle’de 4-5 ay ortalamasında seyrediyor. Sincan’da oturanlar ise daha şanslı: Ortalama 3-4 ayda karar veriliyor.
Keçiören, Çankaya ile birlikte hakem heyetlerinin en uzun karar verdiği ilçeler arasında. Örneğin mart ayında yapılan bir başvuruya ekim ayı için duruşma günü verilmiş.
Karar verme sürelerinin kısaltılması için acilen raportör ve diğer eleman eksikliklerinin giderilmesi zorunlu.
Öte yandan, Tüketici Mahkemelerinde de durum çok farklı değil. Ankara Sıhhıye Adliyesi’nde tüketici mahkemeleri yaklaşık 8-10 ay sonrasına duruşma günü verebiliyor. Her davanın 3-4 duruşma sürdüğünü düşünürseniz, Yargıtay safhasıyla birlikte bir uyuşmazlığın bitmesi yaklaşık 4 yılı bulacak. Örneğin cep telefonunuz arızalandığında, haklı ya da haksız bir karar verilmesinin bu kadar zaman alması vatandaşların adalet hizmetine inancını zedeleyecektir. Buradan HSYK’ya ve diğer yetkililere duyurmuş olalım.

0 ARAÇ ALDIM, ÇAMURLUĞU BOYALI ÇIKTI

* Bundan yaklaşık 3 ay kadar önce yetkili bayiden 52 bin TL’ye 0 km bir otomobil satın aldım. Aracın sağ arka çamurluğunda ve ön tamponun sol tarafında boyada kabarmalar meydana geldi. Aracı, yetkili servise götürdüm, servis inceleme yaptı ve boyanın fabrikada hatalı olarak boyandığını, yeniden boyanmasının yaklaşık bin 500 TL’ye mâl olacağını tespit etti. Bana bununla ilgili rapor hazırlayıp verdiler. Tüketici Kanununa göre ayıplı malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi, bedel iadesi, ayıp oranında bedel indirimi veya ücretsiz onarım isteme haklarına sahip olduğumu okudum. Aracı iade edip bana yeni bir araç verilmesini ya da parasının iadesini isteyebilir miyim? Seçimlik haklarımdan istediğimi kullanabilir miyim?
Fatih K.

Fatih Bey, tüketicinin korunması kanununda gerçekten de sizin belirttiğiniz gibi, bir malın ayıplı olması halinde tüketiciye seçimlik haklar tanınmış. Bunlardan en cazipleri de malı iade edip parasını almak ve ayıpsız olanı ile değiştirilmesini istemek. Örneğin cep telefonu, bilgisayar gibi değeri nisbeten az olan ürünlerde bu seçimlik hakların uygulanmasında önemli bir problem görülmüyor. Ancak, otomobil, ev gibi değeri yüksek ürünlerde bu seçimlik hakların kullanılmasında en temel kanunlara da bakmak gerektiği kanaatindeyim: Medeni Kanuna göre, her hakkın kullanılmasında iyi niyetli olmak gerekir. Yani malda çıkan ayıbın alıcının ve satıcının menfaatler dengesini ne şekilde bozduğu ve tüketicinin bedel iadesi talebinin olaya uygun olup olmadığı da incelenmelidir. Araçta çok önemli bir kusur olsaydı, bu seçimlik haklarınızı tereddütsüz kullanabilirdiniz, ancak çamurluk boyası için bu nitelendirmeye kuşkulu bakıyorum. Bu nedenle, seçimlik hak olarak kullanmak istediğiniz bedel iadesi ya da ayıpsız misliyle değiştirmenin mahkemede kabul göremeyebileceğini düşünüyorum.