Belediye başkanları, ünlü şehir plancısı Penalosa’yı dinlesinler: Nasıl şehirler istiyoruz

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay’ı böyle bir davet yaptığı için tebrik etmek isteriz. İlk kez uluslararası boyutta açılan, yabancı katılımcı ve alıcıların katıldığı enerji fuarının ilk konuşmacısı Gil Penalosa olmuş. İyi şehirler yaratma konusunda dünyanın pek çok ülkesinden örnekler veren Penalosa, İzmir’in hem tıp doktoru bir belediye başkanına sahip olması hem de iklimi nedeniyle çok şanslı olduğunu belirtmiş, şu vurgulamaları yapmış:

- Kentler için en temiz enerjinin bisiklet ve yürüyüş olduğunu ifade eden Gil Penalosa, “İzmir’in havası, denizi, doğası ve tarihi ile potansiyeli çok fazla. Tanrı size çok cömert davranmış. Sadece şimdi başlayın, yapın diyoruz. Başlayınca istediğiniz İzmir’i yaratırsınız. Nüfus artıyor ama insanlar da daha sağlıklı ve mutlu yaşamak istiyor. Herkes iyi şehirlerde yaşamak ister. Aksi takdirde başka yerlere giderler. İyi insanları şehrinizde nasıl tutacaksınız? Yöneticiler bunu düşünecek. İyi kaldırımlar, parklar, iyi bir planlama yapmak lazım. İzmir’de harika olabilir” dedi.

‘350 ŞEHRİ İNCELEDİM’

- Bugüne kadar 350 şehri inceleme fırsatı bulduğunu anlatan Penalosa, “Nasıl şehirler istiyoruz? Kolombiya’nın Bogota şehri çok büyük bir alandı, ancak hiçbir özelliği olmadığı için insanları çekmiyordu. Kamusal alanlar oluşturuldu; parklar, çiçekler derken insanların nefes alacağı bir yer oldu. Yoksul alanlarda yüzlerce park yapıldı. Düşük gelirli insanların daha iyi kamu hizmetine ihtiyaçları var. Küçük evlerde yaşıyorlar ve dışarı çıktıklarında bisiklete binebilmeli, nefes alabilmeliler” diye konuştu.

‘TATİL GÜNLERİNDE CADDELERİ ARAÇLARA KAPATIN’ 

- Dünyanın her yerinde tatil günlerinde caddelerin araçlara kapatılarak insanların kullanımına açıldığını, İzmir’de de bunun yapılabileceğini anlattı: “Her pazar ya da tatillerde caddeler kapanıyor ve insanların etkinlik alanı ve bisiklet parkuru oluyor. Kent sağlığı ve insanların sağlığı için de çok önemli. Hindistan’da bile bunu görüyorsunuz. Bunu yapmak belediyeler için de oldukça düşük maliyetli. Spor etkinlikleri düzenleniyor, herkes bisiklete biniyor, toplu danslar yapılıyor. Farklı spor branşları sergileniyor, insanlar bunlara eşlik ediyor. Bu, İzmir’de harika olabilir.” 

‘HERKESİ 30 YAŞINDA DÜŞÜNMEYİN’ 

- Şehirlerin 8’den 80 yaşına kadar her yaş grubuna uygun şekilde düzenlenmesi gerektiğini vurgulayan Gil Penalosa, “Şehirler de tüm yaş gruplarını düşünerek dizayn edilmeli, herkesin 30 yaşında olduğunu düşünmemeliyiz. Öte yandan temiz enerji için, su kalitesi için, sağlıklı yaşamak için radikal bir şekilde şehirleri yönetmemiz gerekiyor. Şehirlerde kaldırımları, yolları tartışırken aslında biz geleceğimizi de tartışıyoruz” ifadelerini kullandı.

İZMİR ÇOK AVANTAJLI

- Yürüyüş yapmak çok önemli. Pek çok hastalıktan, kalp krizlerinden, diyabetten korur. Haftada en az 5 gün, 30 dakika yürümeliyiz. İzmir’de insanlar fiziksel olarak aktif olmalı, bisiklet kullanmalı, yürümeli. Çok güzel bir hava var, bu yüzden İzmirliler pek çok dünya ülkesine göre çok avantajlı. İnsan haklarından, demokrasiden, sürdürülebilirlikten bu şekilde bahsedebiliriz. İnsanlar için iyi yaşam alanları oluşturabilmeliyiz. Yürümek bizi mutlu ediyor ama bunu güvenli hale getirmek gerekiyor. Bütün yollarda araçların hızını 30 kilometreye sabitlemeliyiz. Oslo bunu yapabilmiş, New York yapabilmiş. Kaldırımlar da çok önemli. Kaldırımlar insanlara bir aidiyet verir. Kamu alanlarının bu sayede geliştirilmesi çok önemli. Güvenli yollar ve kaldırımlarda insanlar dans edebilir, DJ’ler müzik çalabilir, çocuklar oynayabilir.

‘ÖNEMLİ OLAN KARAR VERMEKTİR’

-Penalosa 8’den 80 yaşa kadar herkesin sokağa çıkması, eğlenmesi için kentlerin planlanması gerektiğini söyledi: “Tuvaletler, yürüyüş yolları, oturma alanları için farklı çalışmalar yapılmalı. Aksi takdirde insanlar izole olur, yalnız hissederler. İnsanları sokağa çıkaracak altyapıyı yaparsanız şehir merkezleri esenlik içinde yaşayacakları yerler olur. Sosyal aktivitelerde yerlerini alan insanlar daha mutlu oluyor. Beyin sağlıkları, kendine güvenleri artıyor. Okul bahçeleri tatillerde diğer insanlara açılarak, sosyal faaliyetlerin yapıldığı alanlar olabilir. 

- Sözlerini Nelson Mandela’nın “Yapılana kadar her şey imkânsız gibi görünür” sözüyle tamamlayan Gil Penalosa, şunları kaydetti: “Ekonomik kalkınma insanların sağlıklı ve iyi olmasıyla birlikte olursa çok daha güzel olur. Değişiklik için karar verilmesi önemlidir. Teknik ya da finansal konu değil, burada önemli olan karar vermektir. Daha sürdürülebilir ve yaşanabilir bir İzmir için şu anda yapın!”

GÜNÜN SÖZÜ

“Aksaray Sosyal Güvenlik Kurumu, boşandığı eşine ödenen emekli aylıklarının kesileceğini resmen duyurdu. Kurumda, usulsüzlük tespiti için yasal işlem başlatıldı.” (Okurlar buna milletvekilleri maaşlarının kesintiye dahil olup olmadığını öğrenmek istiyor!)

22 BİN TL 9 AY DAHA YETER Mİ

TÜRK-İŞ NİYE SUSKUN

Temmuz yaklaştıkça ‘asgari ücrete ara zam’ talepleri ve tartışmaları başladı. Peki duyan kim? Geçen yıl aralık ayında toplanan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2025 yılı boyunca uygulanacak asgari ücreti brüt 26.005,50 TL, net 22.104,67 TL olarak saptamıştı. Komisyonda patron ve hükümet temsilcilerinin oyçokluğu ile alınan karar uyarınca ücret bir yıllık belirlenmişti. Zam taleplerinin ve “6 aylık saptansın” önerisi kabul görmeyen işçi temsilcisi Türk-İş, komisyondan çekilmiş, bundan sonra da yer almayacaklarını kamuoyuna duyurmuştu.  Yüzde 30 artışla net 22 bin 104 TL’ye çıkarılan asgari ücret yaşam pahalılığı karşısında mum gibi eridi. İğneden ipliğe her şeye gelen ve olası zamlar en çok memur, emekli, dul, yetim, esnaf ve çiftçi ile asgari ücretliyi vuruyor. Milyonlar 1 Ocak’tan geçerli olmak üzere aylık ve maaşlara yansıtılan düşük oranlı zamlarla az da olsa soluklanıyor. Ancak, yağmur gibi yağan zamlardan ötürü aldıkları aylık artışı iki veya üç ayın ardından eriyordu gene.

SUSKUN TÜRK-İŞ 

17 milyon emekli, dul ve yetim yılın ikinci yarı yıl zammı; 10 milyona yakın asgari ücretli de ara zam için temmuzu bekliyorlar. Türk-İş’in nisan araştırmasına göre 4 kişilik bir ailenin geçinebilmek için en alt sınırı olan ‘açlık sınırı’ 24 bin 035 TL’ye yükseldi. Açlık sınırı net 22 bin 104 TL olan asgari ücreti 1.931 TL farkla solladı.

Soru şu; bu minik zamlarda 9 ay daha nasıl geçinebilir 10 milyona yakın emekçi.

CHP Genel Başkanı Özgür Özel ara zammı gündeme taşıyor ama Türk-İş hep suskun kalıyor. Bakalım gariban için ne yapacak?

Şükrü KARAMAN

MESAJ PANOSU

- RİYAD’daki Türk Büyükelçiliği binasının tasarımının Anıtkabir’e çok benzemesinin sebebi Suudilerin Ankara’ya ziyaretleri sırasında Anıtkabir’e gitmemeleridir. Bu harekete çok sinirlenen Prof. Dr. Ahmet Vefik Alp, Anıtkabir’e gitmeyen Suudilere kızıp Anıtkabir’i onların başkentlerine yerleştirmiştir.

- TÜRKİYE’de gerçek aydınların uzun bir entelektüel savaşı var. Cumhuriyet, Osmanlı’nın beşyüz yılda yapamadığından çok da büyük oranda bütün dünyayı Türkiye’ye getirdi. “Ne olacak halimiz?” sorusu Atatürk’ün ölümüne kadar hiç sorulmamıştı. Doğan KUBAN

BİLİYOR MUSUNUZ?

- ÇEVRECİLERİN, “Tekirdağ ilinin Marmaraereğlisi ilçesinin Çeşmeli köyünde ‘Çeşmeli Merası’ sanayi sitesine dönüşmüş... Yok mu dur diyecek!” açıklamasını yaptığını...

- THY’nin “25 Mayıs ‘Afrika Günü’ne özel biletinizi alın. 1-30 Haziran 2025 tarihleri arasında THY ayrıcalıkları ile uçun” dediğini...