THK yüksekten uçacak

65 yıl önce tanıştım.

Tam hatırlayamıyorum. Ama Samsun’da daha ortaokula başlamamıştım. Bizim evde babamın getirdiği bir hediye ile şenlik yaşandı. O gün babam elinde Türk Hava Kurumu’nun (THK) verdiği, uçurulabilen bir uçak maketi yapım kiti getirmişti.

Kutunun içinde bütün malzemeler vardı. Çıtaları yapıştırarak işe başladık. Üstten kanatlı bir uçak gövdesi ortaya çıktı. Sonra ince teller uçunda iki tekerlekli iniş takımı olan gövdeye başladık. Arka tarafa bir tek teker koyduk. Gövdeyi kaplamadan önce içine yoğun kauçuklu bir lastiği gerip pervaneyi döndürmek için bir tür kurma sistemi yaptık. Pervane için verilen ıhlamur ağacından küçük parçayı plandaki gibi yontarak şekillendirdik. Pervaneyi yerine takıp çevirerek kurmayı denedik. Sonra uçağımızın gövdesini yine verilen özel şeffaf kağıtla kapladık. Kuyruk dikmesine Türk Bayrağı koyduk. Sonra bizim evin karşısındaki boş arsaya gidip, pervaneyi kurup elimizle uçağı havaya bıraktık. Uçtu, üstelik güzel uçtu.

Benim kadar babam da çok sevindi. Kendi küçük şenliğimizi yaratmıştık. Kahramanı Türk Hava Kurumu’ydu. O anda başlayan merak, sonraki yıllar ayaklarımı yerde ama aklımı hep havada tuttu.

Mustafa Kemal Atatürk’ün ellerinde şekillenen Türk Tayyare  Cemiyeti bugün kocaman bir kurum. Cumhuriyet’in kuruluşunun birinci yıldönümünde ilan edilen Türk Tayyare Cemiyeti geçmişe damga vuran ünlü havacılarımızın var oldukları yer oldu. 

Atatürk’ün destekleriyle ortaya çıkan oluşum beraberinde müthiş sloganı perçinledi: İstikbal Göklerdedir… Evet öyle de oldu.

THK’DAN SATIR BAŞLARI 

Türk Hava Kurumu kurulduğundan bu yana havacılık eğitimi konusunda önemli çalışmalar yaptı. Cumhuriyetimizin kurucularının vizyonuyla 1925’te kurulan THK; Sabiha Gökçen, Vecihi Hürkuş gibi ülkemizin havacılık tarihine adını yazdıranların görev aldığı kuruluş oldu. 

1935’ten bu yana Türkkuşu Eğitim Merkezi; model uçak, yamaç paraşütü, yelken kanat, paraşüt, balon ve planör okulları ile sportif ve amatör havacılık konusunda önemli adımlar attı. THK bir asırlık asil bir çınar vasfıyla ülkemizde binlerce pilot ve teknisyen yetişmesini sağladı. Planör eğitiminde yaklaşık 30 bin pilot adayı THK ile bröve sahibi oldu. Son 10 yılda tüm branşlarda 740 bin havacı yetiştirdi. Gelecek yıldan itibaren havacılık kariyer sistemi ile sürekli havacılık faaliyetinde bulunacak insan kaynağı oluşturma stratejisini kurguladı. 

THK, Ankara’nın tarihi merkezinde konuşlanmıştı. Türkiye’de havacılık networkü İstanbul olarak değerlendirilse de Ankara merkezli bir kurum. Bu networkün en önemli ayağı olan Hava Kuvvetleri, Ankara merkezi ve çevresindedir (Eskişehir Konya). Hava savunma sanayisi (Tusaş, Havelsan Roketsan vb) Ankara merkezlidir. Bu networkün güçlü ayaklarının yanında zayıf halkası ise havacılık eğitim merkezleridir. Bu nedenle THK havacılık eğitimine odaklandı ve networkün eğitim ayağını güçlendirdi. 

Yeni sloganı “Dünyanın Havacılık Eğitim Merkezi: Ankara olacaktır” şeklinde belirlendi. THK sadece pilot değil “aviator-havacı” yetiştirmeye odaklandı. Gençleri model uçaktan başlayarak paraşüt, yamaç paraşütü, yelkenkanat, planör eğitimlerine ve pilotaj eğitimiyle gerçek anlamda havacı olarak yetiştirmeye yöneldi. 

 2008 yılında kurulan ve günümüzde sayısı 8 bine ulaşan “Genç kanatlar” adlı bir gençlik örgütlenmesi de var. Hava Harp Okulu öğrencilerinin planör eğitimlerini THK veriyor. 2024 yılında Hava Kuvvetleri ve Deniz Kuvvetleri’nin teğmenlerinin pilotaj eğitimlerini vermeye başladı. Milli Savunma Bakanlığı ile güçlü birliktelik kuruldu ve bu konuda ilk kez sivillere de THK açıldı. 

Havacılık temalı üniversitesi var. Her yıl pilot, uçak mühendisi, kabin memuru ve teknisyen yetiştiriyor. Sportif ve amatör havacılığı akademik alana taşıyarak üniversite bünyesinde yüksekokul veya fakülte kurma projesi bulunuyor. Uçak teknisyeni yetiştirme konusunda üniversiteye bölüm kazandırma girişimi başlatıldı. Çad gibi ülkelerden gelen yabancı öğrencilere, teknisyenlik, pilotaj, uçak mühendisliği eğitimleri de veriliyor. 

Eğitim çalışmalarının yanında havadan yangın söndürme konusunda önemli faaliyetleri yürütüyor. 

Ülkemizin en nitelikli ve tek model uçak okulu, planör okulu ve paraşüt okulu THK bünyesinde. Son bir yılda THK kurumsal yapılanması modernize edilerek dinamik bir yapıya kavuşturuldu. 

Türkkuşu eğitim merkezleri müdürlük halindeyken müstakil Türkkuşu Eğitim Başkanlığı’na dönüştürülerek güçlendirildi. 

Kuruma bağlı Havacılık Vakfı kurumsallaştırılıyor. 

 2024 yılında gelirlerini yüzde 142 artırdı, giderlerini reel olarak yüzde 22 azalttı. Kurumsal borçlarını ilk kez 2024 yılında ödemeye başladı ve toplam borçlarında son bir yılda yüzde 35 azalma sağlandı. Kurum envanterinde 29 faal ve 21 gayrifaal olmak üzere 50 uçak var.

BİR DEVLET VAZİFESİ

THK Kayyum Heyeti Başkanı Kemal Yurtnaç 100 yıllık yapıyı yeniden yükseltmek için ciddi bir çalışma yapıyor. Bunun bir devlet vazifesi olduğuna inanıyor.  Vali unvanı taşıyan Yurtnaç mali disiplinle THK’yı içine düştüğü sıkıntılardan kurtarmayı hedefliyor.

İşte başkanın hedeflerinden satır başları: 

“Türk Hava Kurumu, Cumhuriyetimiz ile beraber milletimizin kalbinde yer bulmuş nadide ve stratejik bir kurumdur. Burada göreve başladığımızdan beri hedeflerimizi; bu kurumu yeniden layık olduğu yere taşımak, kabiliyetlerini artırmak, gençlerimize havacılık eğitimlerini en nitelikli şekilde sunmak olarak belirledik. 

Geçmişte yaşanan sorunları analiz edip kurumu geleceğe hazırlarken şu başlıkları açtık; 

İlk olarak kurumun hantal ve ihtiyaca cevap veremeyen idari yapısını komple değiştirip dinamik ve hızlı karar alabilen bir hale getirdik. TÜRKKUŞU başta olmak üzere birimleri olması gereken hale taşıdık. Böylece idari sürdürülebilirliğe ulaştık. 

THK Kayyum Heyeti Başkanı Kemal Yurtnaç

Hukuki kısımda dosyaların daha etkin takip edilmesi ve kurumun hakkının çok güçlü savunulmasını sağladık. 

Mali kısımlarda gelir artırıcı faaliyet arayışlarının yanı sıra mevcut organizasyon giderlerini oldukça güçlü bir halde daraltıp tasarruf yaptık. Türk Hava Kurumu Havacılık Vakfı diye bir yapı vardı. Ancak hiçbir adım atılmamış, idari yapısı kurulmamıştı. Baştan aşağı yenileyerek mali disiplinin ve tüm şirketlerin yönetimini burada düzenledik. Bundan sonra şeffaf ve hesap verebilen bir kurum ortaya çıkarıyoruz. 

 Çalışma arkadaşlarımızla birlikte devlet vazifesi olarak aldığımız bu kurum ile aramızda gönül bağı oluştu. Artık çalışırken Ata mirası bu kurumu sonsuza dek yaşatmak istiyoruz. 

 Dünyada benzerine neredeyse rastlanılmayacak bu kurumun 100. yıl misyonunu havacılık eğitimleri ile dünyanın en seçkin havacılık ve gençlik eğitim merkezi haline getirmek istiyoruz. Milletimizinden arzumuz 100. yılında yeniden doğmak için çabalayan bu kuruma gönüllerinde yine yer vermeleri yeniden sevmeleridir. Böylece bu ülkede pilot eğitimi verilirken bir pilot da ben yetiştireceğim diye kurumumuza destek olmaları bizim için çok önemlidir.”

THK ÜNİVERSİTESİNDEKİ BÖLÜMLER 

Fakülteler

Hava Ulaştırma Fakültesi

İşletme Fakültesi

Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi

Mühendislik Fakültesi

İzmir Hava Ulaştırma Fakültesi

Enstitüler

Havacılık ve Uzay Bilimleri Enstitüsü

Fen Bilimleri Enstitüsü

Sosyal Bilimler Enstitüsü Meslek Yüksekokulları

Ankara Havacılık Meslek Yüksekokulu

İzmir Havacılık Meslek Yüksekokulu