Boom Supersonic 2029’da yolculu uçacak

Havayolu yolcuları uzun uçuşlardaki sürelerden iyice sıkılmaya başladı. İstanbul’dan New York’a 10 saatlik bir uçuş, kabinde ne kadar imkân olursa olsun sıkıcı ve çok da sağlıklı değil. Bu yüzden havacılık hep yeni süpersonik uçak arayışını sürdürdü.

Concorde’un yaşanan kaza sonrası değil, ekonomik olmaması ve operasyon maliyetinin aşırı yükselmesi nedeniyle devre dışı kalmasından sonra sesten hızlı uçuş da hayal oldu. Yani yolcu uçakları için... Yoksa sesten kat kat hızlı birçok askeri uçak var ve güvenle uçuyorlar.

İlk yolculu uçuşunu 2 Mart 1969’da yapan süpersonik yolcu uçağı Concorde, çok uzun yıllar önce tasarlanmıştı ve sadece 100 business yolcu taşıyabiliyordu. Aşırı gürültü kirliliği, sonik patlamaları nedeniyle son yıllarda ses hızını sadece okyanus üzerinde aşabiliyordu. Londra ya da Paris’ten New York’a uçurulan Concorde’un devre dışı kalmasının üzerinden yıllar geçti. Sadece 26 tane üretilmişti ve birim maliyeti 46 milyon doları geçmişti. 2003’te hizmetten çıkarılan yani emekli uçak, son olarak Fransız ve İngiliz havayolu şirketleri tarafından tarifeli seferlerde kullanılıyordu.

VE BOOM OVERTURE SAHNEDE

2029’da havayollarına teslim edilmesi beklenen Boom Overture saatte ortalama 1800 km hızla uçabiliyor. Şimdilerde Londra-New York arasında 7 saat süren uçuş, yeni süpersonik uçakla 3 saat 40 dakikaya düşüyor.

American Airlines, United Airlines ve Japan Airlines’ın 130 adet Overture uçağı siparişi verdiği bildirildi.

Los Angeles ile Sidney arasındaki yolculuk, bugünün 14.5 saati yerine Oventure ile 8.5 saat sürecek. Uçağın süpersonik hızlarda uçamayacağı rotalarda bile, örneğin hız kısıtlamalarının olduğu ABD üzerinde dahi Overture, bugünün ticari uçaklarından yüzde 20 daha hızlı uçabilecek.

DAHA HIZLI VE SÜRDÜRÜLEBİLİR

Boom Supersonic, süpersonik hızda 80 yolcuya kadar taşıma kapasitesine sahip bir yolcu uçağı. Overture uçağı, önceki süpersonik uçaklara kıyasla emisyonları azaltan sürdürülebilir havacılık yakıtıyla çalışacak . Şirket, ilk uçuşunu Mart 2024’te tamamlayan uçağın XB-1 adlı test versiyonunu da üretti. Sekizinci test uçuşunda uçak, ses hızının yüzde 82’sine ulaştı. Uçağın 200 yolcu kapasitesine ulaşması da çalışmalar arasında yer alıyor. Çift koridorlu süpersonik uçaklar için başka şirketlerde çalışıyor.

Bileti 20 bin dolar olan önceki süpersonik uçak Concorde’un aksine, bir Overture bileti yaklaşık 5 bin dolara mal olacak. Bu, günümüzün business class fiyatlarına yakın bir seviye.

Boom Supersonic’in kurucusu Blake Scholl, Boeing 787’den daha yüksek hızlara uyarlanmış kanıtlanmış teknolojiyi kullandıklarını açıklıyor. Bu, geliştirmeyi hem daha hızlı hem de daha ucuz hale getiriyor.

Yeni fabrika ve motorlar geliştirildi. Boom Supersonic, Overture’ın üretileceği Kuzey Carolina’daki fabrikasını tamamladı. Aynı zamanda, 2025’te hazır olması beklenen yeni Symphony motorunun testleri devam ediyor. 

Overture de, uçağın dış tarafındaki kameraları ve sensörleri kullanan modern bir kalkış ve iniş sistemiyle donatıldı. Kokpitte ayrıca en kritik işlevler için dört büyük dokunmatik ekran ve dokunsal kontroller yer aldı. Boom Supersonic Overture’ın günümüzün birinci sınıf ve business class’ına eşdeğer bilet fiyatlarıyla faaliyet gösterebileceği dünya çapında 600’den fazla karlı uçuş rotası da belirlenerek açıklandı.

Overture 7 bin 890 km uçabiliyor. 61 metre uzunluğundaki uçağın kanat açıklığı 32 metre. 4 adet Boom Symphony turbofan motora sahip olan uçak 60 bin feet yükseğe çıkacak. ( 20 bin metre) Uçağın Maksimum kalkış ağırlığı ise 77 ton.

NE ÇOK ANLATACAKLARI VARMIŞ!

Pegasus Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Nane, ‘Size Anlatacaklarım Var’ adlı, bir kitaba hayatını sığdırmış. Yine kendi deyimi ile ‘değer yaratmaya adanmış, iniş-çıkışlarla dolu bir yaşam yolculuğu.’ Bir solukta okunup, derin nefeslerle insanın kendine gelebileceği gerçek hayat hikâyelerinden bir roman oluvermiş.

Dededen, babadan dükkâncı Nane, iyi bir eğitimden sonra 38 yaşında bir büyük parakende zincirine genel müdür olmuş. Hatta işin efsane lideri haline gelmiş. Tam doruktayken hiç ilgisi olmayan, sadece yolcu olduğu bir uçak şirketinin tepesine getirilmiş. Ali Sabancı’nın yanılmayan ticari dehası ile Mehmet Nane’nin zekası, bir anda Pegasus Hava Yolları’nı hedeflenen irtifalar üzerine çıkarıvermiş. Tanığıyım, Mehmet Nane bu işi öyle hızlı öğrendi ki, havayollarının güçlü çatısı IATA’da başkanlık bile yaptı. Pegasus’taki yakın çalışma arkadaşı ve Türkiye’nin havayolu sektöründeki ilk kadın Genel Müdürü Güliz Öztürk şirkete genel müdür olunca, Nane de Ali Sabancı’nın yerine Yönetim Kurulu Başkanı oldu. Bu Ali Sabancı’nın ayağını kaydırdığı anlamına gelmiyor tabii.

Kitapta uçak kazasından, özel hayatlardaki duraksamalara kadar her şeyi gerçekten söz verdiği gibi bize anlatmış. Mehmet Nane, benim tanıdığım günden bu yana her soruma mutlaka doğru cevap vermiş bir yöneticidir. Ve iyi bir dosttur. Kitabın içeriğine çok girmeyeceğim. Film tanıtımı gibi olmasını istemem. Bu arada, kitap sayesinde belki indirim isteriz korkusu ile -böyle bir alışkanlığım yok ama- benden sakladığı bir oteli olduğunu da öğrendim. Araya böyle keyifli bir işi de sıkıştırmış.

Hümanist yayınlarından çıkan kitapta parakendecilik, havacılık dünyasından birçok kişi ‘Mehmet Nane’yi nasıl tanırdınız?’ gibi sorulmamış soruya çok şık cevaplar vermişler. Genellikle belirli bir kariyere ulaşınca insanlar ikinci adlarını da ortaya çıkarıyorlar. Gerçi çok süredir kullanıyor ama meğer tam adı Mehmet Tevfik Nane imiş.

Sonuçta Nane’nin Sabancı ailesinden tutun da çevresindeki birçok ünlü-ünsüz kişiler ile ilişkilerini de anlatan bu kitap, bence mutlaka okunması gereken bir kitap. İnsan her sayfada bir farklı hikâye buluyor, heyecanlanıyor. Hayretle bu başarının çok genç yaşta nasıl kazanıldığına tanıklık ediyor.

Evet sonuç şöyle: Bir öğretmen edası taslamadan anlatmış. Çok ama çok güzel anlatmış. Her satırı görevinin kahramanı olmuş. Mehmet Nane’nin hayatı ile hesaplaştığı bu parakende hikâyeler yaşamının zor maliyetleri ile fiyatlandırılmış, gerçek değerine ulaşmış.

Kitabın telif geliri Darüşşafaka Cemiyeti’ne bağışlanmış.

HAMDİ BEY UÇAK ALDI

Hamdi Akın, Türkiye’nin iyi iş uçağı kullanan iş insanlarından biridir. Yıllarca ortağı olduğu Tav Havalimanları Holding bünyesindeki Cessna uçağında iş yolculuklarını yapardı. Kullanırdı derken, işi kurallarına göre ve operasyon maliyetlerini düşünerek ‘patron yolcu’ olarak kullanırdı demek istiyorum.
Holdingten ayrıldıktan sonra uzun yıllar uçak almadı. Nihayet sonunda bir Amerikan Textron imalatı Cessna Station Latitude uçağını sipariş etti. Muhtemelen yıl başından sonra uçağını teslim alacak. Uçağın standart fiyatı 19 milyon 500 bin dolar. Ama Akfen patronu sanırım bunun için sıkı ve belki de kıran kırana bir pazarlık yapmıştır, en iyi fiyatı bulmuştur. Türkiye’de Emair tarafından temsil edilen ve bakımları Ankara’daki üslerinde yapılan Cessna’nın Latitude (MID SIZE Business jet, orta büyüklükte rüştünü ispat etmiş bir uçak. Akın’ın hayatını çok kolaylaştıracak bu uçak büyük ihtimalle ticari uçuşlara da açılarak kişisel operasyon maliyetlerinde de tasarruf sağlayacaktır. Ayrıca Hamdi Akın bunun hesabını bir değil birkaç yüz kez yapmıştır zaten.

Latitude’nin özellikleri ise şöyle:

- En çok satan orta boy iş jeti

- Yolcu Kapasitesi: 9 kişi, 

-Uzunluk: 18.97 m. 

-Kanat açıklığı: 22,05 m. 

-Yükseklik: 6,38 m, 

-Boş ağırlık: 8.462 kg. 

-Maksimum kalkış ağırlığı: 13.971 kg, 

-Yakıt kapasitesi: 5.168 kg.

-Kabin genişliği: 1,96 m, 

-Kabin iç yüksekliği: 1,83, Motorlar 2 Pratt Whitney Canada PW306D1 turbofan, 

-Maksimum hız: saatte 826 km. Seyir hızı saatte 682 km. 

-Menzil: 5.000 km. 

-Servis tavanı: 45.000 ft (13.716 m).

- Kalkış için gerekli pist uzunluğu:1.091 m.. 

-İniş için gerekli pist uzunluğu: 756 m. Havacılık elektroniği Garmin G5000.