×
Tüketilen yumurta ve tavuk yeminden hareketle, gizlenen tavuklara sonra da ödenmeyen vergilere ulaşılabiliyor.
TAVUK YEMİ
Almanya’da Maliyeciler, bir yılda tüketilen yumurta sayısı ile tavuk yemi üretiminin çok yüksek olmasına karşılık, tavukçuluk şirketlerinin vergi dairelerine bildirdiği tavuk sayısının düşük olduğunu fark edince, tavuk çiftliklerine dönük bir dizi operasyon başlatmışlar.
Alman Maliyesi yetkilileri, kolları sıvamışlar ve tavuklar için ayrı bir bilgisayar programı geliştirmişler. Bu arada, denetimi görüp paniğe kapılan 9 şirket de gizlediği kazancı, pişmanlıkla beyan edip, vergilerini ödemiş.
Böylece, büyük bir tavuk kaçağı ortaya çıkartılmış.
SORU: Avukat ve mali müşavir gibi serbest meslek erbabının, mesleğini icrası sırasında kullandığı ceket, pantolon, gömlek, kravat, ayakkabı vb. giyim giderleri için yaptığı harcamaları, serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak indirmesi mümkün müdür?
Serap BAYSAL - Ankara
YANIT: Gelir Vergisi Kanunu’nun 68/1-2. maddesine göre; serbest meslek faaliyetinin yürütülmesi sırasında giyilen ceket, pantolon, kravat, gömlek, ayakkabı gibi dış giyim eşyaları, yalnızca faaliyetin yürütülmesine mahsus olmayıp, iş dışında da kullanmaya elverişli olduğu için bu harcamalar gider olarak indirilemez. Nitekim GİB.İst.V.D.Bşk’nın 2 Haziran 2014 tarih ve VUK-1-1546 sayılı özelgesindeki açıklama da bu yöndedir.
Faturada 7 günlük sürenİn hesabı
SORU: Faturanın, mal teslimi ve hizmet ifasından itibaren azami 7 gün içinde düzenlenmesi gerektiğini biliyoruz. Bu sürenin hesabına mal teslimi veya hizmet ifasının gün dahil midir?
Ertan AKYOL - İstanbul
Mevcut durumda, altı ay boyunca emekli aylığı bankadan çekilmezse, emeklinin;
- Aylık ödemesi durduruluyor.
- Sağlıkla ilgili hakları askıya alınıyor.
Torba Yasa ile emekli, dul ve yetimler adına gönderilen aylıklarda, durdurma süresi 6 aydan 1 yıla çıkartıldı. (Md.53)
SGK’DAN DANIŞMANLIK
Öteden beri tartışma konusu olan; pırlanta, elmas, yakut gibi değerli taşlar, Torba Yasa ile ÖTV kapsamından çıkartıldı.
Bu durumda değerli taşların ithalinde uygulanan yüzde 20 ÖTV kaldırıldı. Aynı şekilde, değerli taşların işlenmesi sonucu yine taş olarak tesliminde de ÖTV uygulanmayacak.
Değerli taşlardan mamul ziynet eşyaları ise (değerli taş ve inciden mamul saat kayışları hariç) ÖTV’nin konusuna girmediğinden, ziynet eşyalarında ÖTV yönünden bir değişiklik olmayacak.
Bu arada ilginçtir; değerli saat veya inciden mamul saat kayışları ÖTV kapsamında kaldı. Yani elmas yüzük, küpe, kolye ve bilezik ÖTV’ye tabi değilken, inci dizili bir saat kayışı ÖTV’ye tabi olacak!..
Yüzde 18’e devam
Torba Yasa ile yapılan düzenlemelerden biri de 10’dan az çalışanı olan az tehlikeli sınıfta yer alan (bakkal, manav, kuruyemişçi, dondurmacı gibi) işyeri işverenleri veya vekillerine, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütebilme yetkisinin verilmesiyle ilgili..
Buna göre; Bakanlıkça ilan edilen eğitimleri tamamlamak koşuluyla (işe giriş ve periyodik muayeneler ve tetkikler hariç) işverenler veya vekilleri, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütebilme yetkisi veriliyor (Md. 16).
GELİR TESTİ İÇİN FIRSAT
Gelir testine başvurmamış genel sağlık sigortalısı, Torba Yasa’nın yayımını (11 Eylül 2014 tarihini) izleyen aybaşından yani ekim ayından itibaren, 6 ay içinde gelir testine başvurursa, Genel Sağlık Sigortası primleri (GSSP), yapılan gelir testi sonucuna göre, tescil başlangıç tarihinden itibaren tahakkuk ettirilecek.
Süreyi, 6 ay daha uzatmaya Bakanlar Kurulu yetkili olacak.
Torbadan Yasa ile üç ayrı kesime de “erken emeklilik müjdesi” veriliyor.
Bu kesimler; çalışan anneler, Bağ-Kur borcu olanlar ve yeraltı işçileri.
ÇALIŞAN KADINA AVANTAJ
Torba Yasa çalışan kadınlar için de “erken emeklilik” için önemli düzenlemeler içeriyor.
Çocuk sahibi olan çalışan kadınlardan, emeklilik için gereken yaş ve sigortalılık süresi koşullarını sağlamış oyup, prim günü eksiği olanlar, doğum borçlanması yoluyla 6 yıl erken emekli olabilecekler. Başka bir anlatımla çalışan anneler 6 yıl kazanabilecek.
Daha önce 2 çocuk için borçlanabilirken, bu sayı 3 çocuğa yükseltildi.
Bu güne kadar SSK’lı kadınlara tanınan doğum borçlanması, Bağ-Kur’lu ve memur kadınlara da tanındı. Hemen belirtelim, borçlanılacak olan süreler, sigortalı olarak çalışılmamış olan süreler oluyor. Borçlanılacak gün sayısı ile 12.10 TL’nin çarpılması suretiyle, ödenecek tutar hesaplanacak.
Vergi ve sigorta borçlarına 36 aya kadar taksit imkânı var. Taksit yapılırsa yıllık yüzde 5 faiz uygulanacak. Ancak borçlara taksitlendirme yapılsa dahi borçlar hakkında uygulanmış olan hacizler kaldırılmayacak.
Ödemelerin taksitle yapılması da mümkün. Bu durumda, yıllık olarak yüzde 5 faiz uygulanacak. Anapara ve düşük oranlı (yani TEFE/ÜFE’ye göre) hesaplanan faiz toplamı dondurulacak. Dondurulan bu tutar taksitle, yıllık yüzde 5 faiz ile ödenebilecek.
Taksitlerin kredi kartı ile ödenmesi, katsayı uygulamasına engel olmayacak.
Taksitle ödeme yolunu seçenlerin taksit sayısına göre, uygulanacak katsayı tabloda gösterilmiştir.
Tablodan da fark edileceği gibi, borçların ödenmesinde 36 aya kadar ödeme imkanı sağlanıyor.
Vergi ya da sigorta primi affından yararlanmak için başvurunlar, borçlarını örneğin 36 ay taksitle ödemek için dilekçe verdiklerinde, bunlar hakkında uygulanmış olan hacizler kaldırılmayacak.
Ödeme yapıldıkça, yapılan ödemeye isabet eden oranda hacizlerin kaldırılması ve alınan teminatların iadesi söz konusu olacak.
TORBA GİRDİ ÇUVAL ÇIKTI
YAKLAŞIK dört aydır gündemde olan ve 60 madde olarak hazırlanan Torba Yasa Tasarısı, komisyonlarda ve Genel Kurul’da yapılan eklemelerle, madde sayısı olarak 146 maddeye çıktı ve adeta Çuval Yasa oldu. Başlangıçta, birikmiş vergi ve sigorta primi borçlarının yapılandırılması ile ilgili yasa teklifi olarak yola çıkıldı. Ancak zaman içinde “Şu da olsun, bu da olsun“ denilerek, kapsamı genişletildikçe genişletildi.. Buna göre; birikmiş vergi ve sigorta primi borçlarına 36 aya kadar ödeme kolaylığı, şirket kasalarındaki hayali paralara ve ortakların şirketten çektikleri paraların, yüzde 3 vergi ödenerek sıfırlanması, doğum yapan Bağ-Kur sigortalısı ve Emekli Sandığı iştirakçisi kadınlara borçlanarak erken emeklilik, doğum borçlanması yapılacak çocuk sayısının üçe çıkarılması, evde çalışan temizlikçi kadınlara sigortalılık kolaylığı, çocuğu olmayan kadınlara tüp bebek kolaylığı, apartmanlarda ve 1-9 işçi çalıştıran az tehlikeli işyerlerinde işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı çalıştırma zorunluluğunun aranmaması, gelir testi için yeni bir fırsat, vergi aslına tabi olmayan vergi cezalarının yarısına af, sigara ile ilgili olanlar hariç 120 liraya kadar olan idari para cezalarına af, TOBB, TESK, Ticaret Odası ve diğer odalara olan borçlar, Torba Yasa’ya göre yapılandırılıyor. Uzun süredir tartışılan taşeron işçilerinin kıdem tazminatı, Soma faciasında ölen işçiler ve ailelerine maaş bağlanması, 65 yaşını dolduranlara yersiz ödenen ve geri alınması gereken aylıkların ve bunlara ait cezaların affı, maden işçilerine erken emeklilik, memurlara disiplin cezası affı, bazı özelleştirmeleri iptal eden Anayasa Mahkemesi kararının uygulanmaması yasada yer alan düzenlemeler arasında göze çarpanlar.. Yazı dizimizde, yukarıdakiler dahil, torba yasada yer alan düzenlemeler ele alınarak, açıklanacak.
***
MALİYE’nin vergi, ceza ve faiz, SSK ve Bağ-Kur’un ise prim alacağı, cezaları ve faiz alacakları, 30 Nisan 2014 itibariyle, yaklaşık 100 milyar lirayı buluyor. Bu nedenle, devlet için de ciddi bir gelir kaynağı olacak. Anaparaya dokunmayan ancak faizler ile gecikme zammına “kısmi af” getirip, 36 aya kadar vade yapmak suretiyle “ödeme kolaylığı” sağlayan düzenlemenin, temel esasları aşağıdaki gibi.
1. Kesinleşmiş Vergi Borçları ile SSK ve Bağ-Kur prim borçlarında, anaparaya af yok.
2. Faiz ve gecikme zammına kısmi af var. Faiz ve gecikme zamları silinecek. Yİ-ÜFE (Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi) oranına göre yeniden hesaplanacak.
3. Vergi Cezalarına Af: Vergi aslına bağlı olan cezalara af yok. Vergi aslına bağlı olmayan cezalara yüzde 50 indirim var. Ancak yüzde 50 indirimin uygulanabilmesi için kalan yüzde 50’nin Torba Yasa’da belirtilen süre ve şekilde ödenmesi gerekiyor.