Sahne boş kalıyor

Chartmetric’in verilerine göre 2022’de yılda en az 10 konser veren süperstar sanatçıların canlı performans oranları yüzde 44’iken, 2024’te bu oran yüzde 36’ya düştü. Orta seviye sanatçılarda ise bu oran yüzde 19’dan yüzde 12’ye geriledi. Bu, ciddi bir fark. Konserler ve çıkılan turneler sanatçının izleyicisiyle göz göze geldiği, doğrudan bağ kurduğu yer. Şimdi o bağ, dijital kanallara bırakılıyor. Peki neden?
Turneye çıkmak artık çok daha pahalı. Uçuşlar, konaklama, ekip taşımacılığı derken maliyetler katlandı. Özellikle Amerika’ya gidecek sanatçılar için vize ücretleri kişi başı oldukça yüksek. 10 kişilik bir ekiple yola çıkan biri için bu paralar çok büyük yük.
Avrupa başta olmak üzere pek çok ülkede butik konser mekanlarının kapanması ya da faaliyetlerini durdurması, “daha az şehirde, daha az konser” anlamına gelmeye başladı. Artık sanatçılar 5 şehir yerine 3 şehre gidiyor. Bazen en büyük şehri seçip diğerlerini pas geçebiliyor.
Bilet fiyatları ve seyirci dengesi hâlâ hassas. Live Nation’ın CEO’su Michael Rapino “Henüz bir düşüş hissetmedik” dese de CFO’su fiyat ayarlamalarını daha dikkatli yaptıklarını belirtiyor.
Arka sıralardaki biletlerin fiyatları düşürülürken, en çok talep gören bölümler biraz daha pahalıya satılıyor. Seyirci azalmadı ama artık daha seçici.
Ama her şey kötü mü? Hayır, dev organizasyonlar hâlâ büyüyor. Live Nation’ın verilerine göre stadyum bilet satışları geçen yıla oranla yüzde 80 artmış. Taylor Swift veya Coldplay gibi global devler hâlâ kapalı gişe. Ama sektörün bel kemiği olan orta seviye sanatçılar için aynı durum söz konusu değil.
HÂLÂ UMUT VAR MI?
Yaz aylarında İstanbul’da yaşanan konser bolluğu göz kamaştırıyor ama bu da genellikle büyük prodüksiyonlu yabancı isimlere dayanıyor.
Küçük sahnelerde çalan yerli alternatif isimlerin seyirci sayısı istikrarsız. Üstelik döviz bazlı harcamalar ve yüksek vergilerle birlikte turneye çıkmak artık daha büyük cesaret işi.
Orta ölçekli Türk sanatçılar için bu gidişat sürdürülebilir mi, soru işareti.
Turne, sanatçının hem ekonomik hem de duygusal döngüsünde çok önemli bir yer tutuyor. Ama artık bu döngü sekteye uğruyor.
Belki de 2025’in sonunda “daha az konser, daha çok ekran” gerçeğiyle karşı karşıya kalacağız. Ama hâlâ umut var.
Eğer doğru destekler verilirse, turne sadece süperstarların değil; her seviyeden sanatçının da hakkı olabilir.

Dikkat çekenler

* Tarkan, yeni albümünün üstünden henüz çok da zaman geçmemişken “Dönmüyor Giden”i yayınladı. Sözleri Tarkan, müziği ise yine Tarkan ve Tarık İster imzası taşıyan şarkı, sanatçının “Kuantum 51”inin devamı niteliğinde duyuluyor.
* Zeynep Bastık, yeni single’ı “Kör Sevdam” ile yaz öncesi son kalbi kırıkları bir araya getiriyor. Sözü ve bestesi Mert Çodur imzası taşıyan şarkının düzenlemesi ise Elber Tutkus’a ait. Slow pop sevenler hemen listelerine katmalı.
* Ceren Kaçar’ın ilk solo EP’si “Geçen”i yayınlandı. Oyuncu ve şarkıcı kimliğiyle tanınan Kaçar, Cumhuriyet’in ilk döneminde yazılan tangolar, fokstrotlar ve türküleri yeniden yorumladı. “Geçen Ateşli Geceler”, “Sen Nazlı Bir Çiçeksin”, “Sensiz Kaldığım Geceler”, “Yüce Dağ Başında” keyifli bir anlatı ve zamanda yolculuk vadediyor.
* Göksel İpekçi’nin yükselişi “Bar” ile devam ediyor. Söz ve müziği İpekçi’ye düzenlemesi Alper Atakan imzası taşıyan şarkı, vokali ve sözleriyle öne çıkıyor.

Ne dinledim
* Motive- “Bellydance”
* M Lisa- “Gecelerde”
* Hayko Cepkin- “Ahval”
* Ahiyan- “Üsküdar Sahildeyim”
* Öykü Dörter- “Yallah”