Müzik İngiltere’ye geri döndü peki, Türkiye’ye?

İngiltere’nin müzik gelirlerini temsil eden iki büyük kurum, BPI ve Dijital Eğlence ve Perakende Birliği (ERA), bu yıl elde edilen gelir artışlarını detaylı bir şekilde paylaştı. Peki, bu yükseliş yalnızca İngiltere’ye mi özgü yoksa Türkiye gibi pazarlarda da yansımalarını görmek mümkün mü?

ERA verilerine göre, İngiltere müzik endüstrisi gelirleri yıldan yıla yüzde 7.4 artarak 2.39 milyar sterline ulaştı. Bu, 2001’deki 2.22 milyar sterlinlik zirve gelir seviyesini aşan bir rakam. Elbette, enflasyon etkisi göz önünde bulundurulduğunda bu büyüme biraz daha düşük bir etki bırakıyor. Fiziki satışlardaki toparlanma dikkat çekici. Plak satışları, yüzde 10.5 artışla 196 milyon sterline ulaştı. CD gelirleri, sabit bir seyir izleyerek 126,2 milyon sterlin olarak kaydedildi.

Ancak müzik tüketiminde aslan payını yine streaming (dijital dinlenme) aldı. Streaming gelirleri yıldan yıla yüzde 7,8 artarak 2,02 milyar sterline ulaştı. Bu büyümede Spotify’ın 2024’teki fiyat artışlarının büyük bir etkisi olduğu belirtiliyor. ERA CEO’su Kim Bayley’in dediği gibi “Müziğin geri döndüğünü artık kesin olarak söyleyebiliriz”.

İngiltere verileri umut verici olsa da Türkiye’de müzik sektörünün bu trendlere nasıl uyum sağlayacağını analiz etmek önemli. Gelir artışları ve streaming’in yükselişi, Türkiye’de de izlenebilir bir yol haritası sunuyor. Ancak bazı yerel dinamikler bu büyümeyi şekillendirebilir. İlk olarak plak ve fiziki satışların Türkiye’deki durumuna bakmalıyız. İngiltere’de plak satışlarındaki artış, koleksiyoner ruhunun hâlâ canlı olduğunu gösteriyor.

Türkiye’de ise plak pazarı daha özel bir kitleye hitap ettiği ve ağırlıklı olarak nostaljik bir tüketim olduğu biliniyor. Ancak genç alternatif müzik dinleyicisi, plak tüketiminin genişleyebileceğine işaret ediyor. Türkiye’de fiziksel müzik satışlarının bir dönüşüm yaşaması için sanatçılar ve plak şirketlerinin daha yenilikçi adımlar atması gerekebilir. İkinci olarak ise dijital dinlenme platformlarının gelir yükseltmesi gerekmekte. Spotify gibi platformlar, Türkiye’de de müzik gelirlerinin büyük bir kısmını oluşturuyor.

Ancak İngiltere’de görülen fiyat artışlarının Türkiye’ye nasıl yansıyacağı tartışmalı bir konu. Türk lirasındaki değer kaybı ve kullanıcıların satın alma gücündeki düşüş, streaming platformlarının fiyat politikalarını doğrudan etkiliyor.

Platformlar, Türkiye gibi pazarlarda abonelik ücretlerini artırma konusunda daha temkinli davranabilir. Son olarak basılı müzik konusunu es geçmemek gerek. İngiltere’de CD satışları düz bir seyir izlerken Türkiye’de CD pazarının neredeyse tamamen kaybolduğunu söyleyebiliriz.

Ancak dijital albüm satışları, Türkiye’deki müzikseverlerin sanatçılara doğrudan destek verme arzusuyla canlandırılabilir. Özellikle bağımsız sanatçılar, bu modeli daha etkili bir şekilde kullanabilir.

ERA’nın verileri, streaming ve fiziki satışların bir arada büyüyebileceğini gösteriyor. Türkiye’de ise bu denge henüz sağlanabilmiş değil. Ancak Türk müzik sektörü, özellikle genç jenerasyonun dijital müzik tüketim alışkanlıklarını doğru analiz ederek İngiltere’nin izinden gidebilir.

İngiltere’nin müzik gelirlerindeki bu artış, küresel müzik endüstrisinin toparlanması adına önemli bir örnek teşkil ediyor. Türkiye, farklı ekonomik dinamiklere sahip olsa da, özellikle streaming gelirlerini artırmaya yönelik adımlar ve fiziksel satışları yeniden canlandıracak stratejilerle benzer bir dönüşümü yaşayabilir.

Dikkat çekenler

◊ Melis Yelman, “Şahmeran”ı dinleyicilerle buluşturdu. Yine aşk, yine hüzün bir arada. Dikkat çekici şarkının söz ve müziği kendisine aitken prodüktörü ise Gökay Sezen... Harikalar yaratmışlar.

◊ Tan Taşçı yeni albümü öncesinde “Yok Başka Hayalim”i yayınladı. Türk sanat müziği motiflerine sahip şarkıyı Taşçı, yaz aylarından bu yana turnede seslendiriliyordu.

◊ Mazhar Alanson, MFÖ belgeselinde kaybettiğimiz değerli sanatçı Özkan Uğur’a “Biz bu yaşlarda ağlarız” diyordu. Bu söz şarkı oldu. Söz ve bestesi Alanson’a ait şarkının düzenlemesi ise Ercan Saatçi imzalı.

◊ Emre Aydın, yeni şarkısı “Bir Şişe Kırmızı”yı yayınladı. Aydın rahata alışmamış olacak ki Burak Bedirli ile yaptığı çalışmasında daha geniş bir kitleyi hedefliyor.

◊ Bilge Teker, yeni şarkısı “Kumar” ile döndü. Sözü, müziği kendisine ait şarkının prodüktörü ise Berkin Laleli. Bilge Teker, izlenesi bir yol gidiyor, takibe değer.

◊ Güncel Gürsel Artıktay, heyecanla beklenen “Başka Bir Yerde, Başka Bir Rüzgârda” albümünden önce gelen üçüncü şarkısı “Her Şey Yolunda” ile müzikseverlerle buluştu. Söz ve bestesi Güncel Gürsel Artıktay ait olan şarkıyı Kerem Çakıroğlu düzenledi. İkilinin uyumu ve özgün sound’u ile dinleyicileri derinlemesine etkiliyor.

◊ Sefo ve Jako, “Nar”ı sonunda yayınladı. Söz ve müziği Sefo ve Jako’ya aitken prodüktör koltuğunda ise Divxrse oturuyor.

◊ Huner, “Mahvoldum Yokluğunda” ile modern bir ağıta imza atıyor. Kaybettiği babası için hazırlanan bu şarkıda acının tüm evrelerini görmek mümkün.

◊ Erol Evgin, müziği kendine, sözleri Dr. Selma Çuhacı’ya ait olan yeni single’ı “Öpseydin Yaralarımdan”ı yayınladı. Evgin, “Ben İmkansız Aşklar İçin Yaratılmışım”ın da devamını getirdi.

◊ Ece Barak, “Düştüm” isimli hareketli parça şarkıcının yeni döneminin de habercisi.