Üç olay üçü de 15 milyar dolar

Hem mali hem para piyasaları karma karışık vaziyette. Hepsi bir tarafa savaşın ne kadar süreceği, nereye varacağı belirsiz. Umarım barış en kısa zamanda sağlanır iki ülkenin masum vatandaşları bir an önce huzura kavuşur.

Barut kokan gündemi tararken üç ayrı olaydaki rakamlar dikkatimi çekti. Birbiri ile alakasız ama aynı değerdeki bu üç olay dünyanın ayrı köşelerinde harcamaların nasıl ayrıştığını göstermesi açısından enteresandı. Gelin şimdi 15 milyar dolarlık bu üç ayrı olaya beraber bakalım.

İRAN’DAN SAVUNMAYA 15 MİLYAR DOLAR

ABD merkezli analiz firması Global Firepower’ın yayımladığı verilere göre, İsrail’in bu yılki savunma bütçesi yaklaşık 30.5 milyar dolar. İran’ınki ise 15.4 milyar dolarla bunun yarısını biraz aşıyor. Yıllardır ambargo ve yaptırımlarla boğuşmak zorunda kalan İran’da ekonominin kronik sorunları var. Düşük büyüme, enflasyon, güçsüz kur vs çeşitli kesimlerin gelir dengesizliğini her geçen gün daha da derinleştiriyor. Yaşanan bu son savaşın ekonomiyi daha da alt üst edeceğine kuşku yok. Tüm bu olumsuzluklara rağmen İran savunmasına yılda 15 milyar dolar ayırmak zorunda kalıyor. Bu rakamın resmi kaynaklara dayandığını gayri resmi rakamın çok daha yüksek olduğu tahmin ediliyor.

JAPON DEVDEN ABD’YE 15 MİLYAR DOLAR

ABD Başkanı Donald Trump geçtiğimiz Cuma günü, Japon Nippon Steel’in Amerikalı US Steel’i 15 milyar dolara satın alma teklifini onayladı. Trump, cuma günü yayınladığı Beyaz Saray başkanlık kararnamesiyle, ABD hükümeti için altın hisse ve 2028 yılına kadar 11 milyar dolar yatırım yapma taahhüdü gibi koşullar içeren “tarihi ortaklığa” vize vermiş oldu. Bu alışverişin ABD-Japonya ilişkileri üzerindeki kötü bulutları da ortadan kaldırdığı Japonların. Amerikan sanayisine yatırım yapmaya nasıl hazır olduğunu gösterdiği ifade ediliyor.

Sızan bilgilere göre, anlaşma Japon şirketler tarafından ABD’de üretilen otomobillerin Japonya’da satılmak üzere ihraç edilmesi olasılığını da kapsıyor. Bir önceki başkan Joe Biden, ABD Hazine Bakanlığı öncülüğündeki Yabancı Yatırım Komitesi’nin incelemesinin ardından, ulusal güvenlik gerekçesiyle Nippon Steel’in US Steel’i satın almasını engelledi.

META’DAN YAPAY ZEKAYA 15 MİLYAR DOLAR

Facebook’un sahibi Meta, yapay zekaya yaklaşık 15 milyar dolarlık yatırım yaptığını açıkladı. Meta, Perşembe günü yapay zeka sistemlerini eğitmek için verilerle çalışan bir girişim olan Scale AI’ya 14.3 milyar dolarlık yatırım planlıyor. Scale AI’nın 28 yaşındaki CEO’su Alexandr Wang, Meta’nın Süper Zeka laboratuvar adındaki yeni bölümde üst düzey liderlik görevi üstlenecek. Yaklaşık 15 milyar dolarlık bu yatırım Meta’nın 2024’teki gelirinin yüzde 10’una denk geliyor. Bu rakam Meta’nın dışarıdan bir şirkete yaptığı ilk büyük azınlık yatırımı. Meta yaklaşık 11 yıl önce mesajlaşma uygulaması WhatsApp’ın 19 milyar dolara satın almıştı. Yatırımın en büyük nedeni ise Meta’nın, Google, Microsoft, OpenAI ve Anthropic gibi yapay zeka rakiplerini yakalamak için gösterdiği çaba.