‘Parçalanmış bir Dünya’nın Davos’u

Zirvenin bu yılki teması aslında içinde bulunduğumuz global politik ve ekonomik ortamı çok net özetliyordu: “Parçalanmış Bir Dünyada İşbirliği.” Zirve kapsamında, iklim değişikliği, enflasyon, gıda güvenliği, açlık, terör ve Rusya-Ukrayna Savaşı, enerji, işgücü gibi birçok konu düzenlenen oturumlar ve konferanslarda ele alındı.  Rusya, resmî olarak zirveye davet edilmezken Rusya’dan gelenlerin bile katılımı yasaklandı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ise zirveye video-konferans yöntemiyle katıldı.

2009’da düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu’nda İsrail Cumhurbaşkanı Peres ile dönemin Türkiye Başbakanı Erdoğan arasında tarihe geçen “One Minute olayı” yaşanmıştı. O tarihten sonra Türkiye, bu yıl da dahil bir daha Davos’a resmi olarak katılmadı. Peki ama Davos’ta neler yaşandı, gündem neydi, önümüzdeki döneme ilişkin ipuçları nelerdi?

Tüm bunları Davos’tan dönüşünün hemen ardından bir grup gazeteci ile buluşan Sabancı Holding Enerji Grup Başkanı Kıvanç Zaimler’den dinleme fırsatı bulduk. İşte bir çırpıda Davos 2023’ün özeti:

- 480’den fazla oturumda yaklaşık 2.700 küresel lider bir araya geldi.

- Resmi katılımın olmadığı Türkiye’den iş dünyasından da sınırlı katılım vardı.

- Temel konular: Jeopolitik meseleler, iklim acil durumu, gıda ve enerji krizi, global ekonominin seyri, sanayide yaşanan sorunlar, iş hayatının geleceğiydi.

- Forumda ortaya çıkan tez: Mevcut krizlerin, aslında zaman içinde biriken daha büyük sistemik eksikliklerin sonucu olduğuydu.

- Hedef: İşbirliği çerçevesinde, mevcut sorunlara yeni sistematik çözümler sunmaktı.

OKLAR ALMANYA’YA YÖNELDİ

Kıvanç Zaimler, Davos’ta okların daha çok Almanya’ya yöneldiğine dikkat çekti. Bunun en büyük nedenini ise Avrupa Birliği’nin liderliğine soyunan ve kıtayı yönlendirmeye çalışan Almanya’nın geçmişte Rusya ile yaptığı işbirlikleri olarak açıkladı. Zaimler, “Almanya’nın ucuz enerji için Rusya ile yaptığı anlaşmalar ve Çin ile ticareti çok eleştirildi” dedi ve devam etti:

- Davos’ta öne çıkan gündem enerji dönüşümü idi. Konuşmacı olarak yer aldığım çeşitli panellerde arz güvenliği, sürdürülebilirlik/iklim, maliyet/fiyat eksenlerinde enerji ve enerji dönüşümü ele alındı. Enerji dönüşümü daha önce hep iklim boyutuyla gündeme gelirken bugün arz güvenliği ve maliyet boyutunu da kapsıyor. Davos’ta herkes enerji dönüşümünün gerekliliğinin farkında, herkesin çözümün ne olabileceği konusunda bir fikri var.

Birçok ülkenin gündeminde olan çözümler; yenilenebilir enerji, verimlilik, elektrifikasyon ve inovasyon. Ülkeler, ülkeler nezdinde de kamu, özel sektör ve akademi üçgeninde tüm bu çözümleri bir adım öteye taşıyıp aksiyon almak gerekiyor. Dünya, daha fazla yenilenebilir enerji için adımlarını hızlandırıyor, hidrojende hızlı adımlar ve işbirlikleri geliştiriyor.

Kıvanç Zaimler’in Davos izlenimleriyle igili son bir not:

- Türkiye çok dikkat çekici bir ülke ve her platformda bu ilgiyi görüyoruz. Hazır bu kadar dikkat çekiyorken keşke, örneğin bakanlık düzeyinde bile olsa Davos’ta olsak. Bütün ülkelerin bulunduğu bu platformdan hayli faydalanacağımızı düşünüyorum.

EŞARJ DOLUDİZGİN BÜYÜYOR

KIVANÇ Zaimler Davos gündeminin ardından Enerjisa’nın Türkiye’deki faaliyetleriyle ilgili de bilgi verdi. Türkiye’nin yerli elektrikli aracı Togg yollara çıkmaya gün sayarken Türkiye’nin en büyük ve en hızlı elektrikli şarj istasyon ağına sahip Eşarj ile hızlı şarj istasyonları yatırımlarının sürdüğünü kaydeden Zaimler şunları söyledi:

- Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın düzenlediği ihale ile kazanılan 495 hızlı şarj istasyonunun kurulumları devam ediyor. 2022 sonu itibarıyla Enerjisa 485’i hızlı şarj soketi olmak üzere 290 halka açık noktada, 647 şarj soketiyle Türkiye’nin ilk ve en hızlı elektrikli araç istasyon ağı konumunda. Ayrıca şirket, Temmuz 2020’den itibaren tüm halka açık istasyonlarında şarj için kullanılan elektriği Uluslararası Yeşil Enerji Sertifikası (IREC) ile belgelendirerek, genişleyen ağıyla birlikte, karbon salımının azaltılmasına yönelik katkısını da artırdı.

ENERJİDE YATIRIMLARA DEVAM

DÜNYANIN gündemi enerji. Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte ortaya çıkan enerji krizi herkesin hesabını yeniden yapmasına neden oldu. Yeşil enerji, kömür madenlerinin kapatılması, karbon ayak izi vs gündemde birden alt sıralara indi. Enerjinin nasıl sağlandığından çok devamlılığı önem kazandı. Ancak enerji yatırımlarının sürdürebilir olması  çok önemli. Bu anlamda son yıllarda enerjiye yatırım yapan en önemli gruplardan biri de Sabancı oldu.

Zaimler’in verdiği rakamlar oldukça çarpıcı:

-  Bugün enerji dönüşümü dediğimizde gündemde en üst sıradaki trend yenilenebilir enerji. 3607 MW olan kurulu gücümüz son yatırımlarımız olan 65 MW Erciyes RES ve 55 MW olan Akhisar RES ile 3,727 MW seviyelerine geldi. Geçtiğimiz aylarda açıkladığımız gibi 1000 MW YEKA-2 türbin tedarik anlaşması imzalandı, izin ve finansman süreçleri devam ediyor. Enerjisa bugün tüm yeni santral yatırımlarını yenilenebilir enerjiye yapmayı taahhüt ediyor, tamamen yenilenebilir enerji odağında 5000 MW’a doğru ilerliyoruz. İklim teknolojilerinin yanında dijital odak alanımıza da paralel, yıllar içinde geliştirdiğimiz dijital yetkinliklerimizi kullanarak hidrojen konularında ne yapabiliriz diye bakıyoruz. Bandırma’daki santralımızdaki pilot projede yeşil hidrojen üretimi gerçekleştiriyoruz.