Bir milyarderin sevap ve günahları

Sıradan diyorum çünkü 1965’te satın aldığı Berkshire’ı 1.1 trilyon dolarlık bir imparatorluğa dönüştüren milyarder Warren Buffett her zamanki gibi şirketinin faaliyetlerini ve bu yıl yapmayı planladıklarını anlatıyordu.

168 milyar dolarlık kişisel serveti vardı, 94 yaşındaydı, yıllardır emekli olacağına yönelik spekülasyonlar yapılıyordu ancak biraz sonra dudaklarından dökülecek kelimeleri kimse beklemiyordu. Buffett icra kurulu başkanı olarak yıl sonunda istifa etmeyi planladığını açıkladı. Onbinlerce yartırımcı önce şaşırdı sonra dakikalar boyu çılgınca alkışladı. Ne de olsa çoğu Berkshire hissesi sahibiydi ve bu ihtiyar kurt sayesinde milyoner olmuşlardı.

Cumartesi günü Microsoft’un kurucu ortağı Bill Gates, Apple’ın (Berkshire’ın en büyük hisse senedi holdinglerinden biri) Tim Cook’u ve milyarder finansçı William A. Ackman da dahil olmak üzere bir dizi önemli şirket ve iş lideri Hillary Clinton ve Meta’nın CEO’su Mark Zuckerberg’in eşi Priscilla Chan da o toplantıdaydı.

BAŞARISININ SIRRI

Hisse senedi seçimini, Columbia Üniversitesi’nde profesörü olan değer yatırımının öncülerinden Benjamin Graham’dan öğrendiğini açıklayan Buffett uzun süreli iş ortağı olan Nebraskalı  Charles T. Munger’ın kritik tavsiyelerini dinlediğini söylemişti. Munger’in kendisini başarıya götüren basit bir formül verdiğini şu sözlerle açıklamıştı:

“Bana verdiği plan basitti: Adil işletmeleri harika fiyatlarla satın almakla ilgili bildiklerinizi unutun; bunun yerine, harika işletmeleri adil fiyatlarla satın alın.”

Değer yatırımı olarak bilinen bu yöntem Buffett kariyerine başlamadan çok önce de mevcuttu. Ancak kabul gören bir inanışa göre hiç kimse bunu onun kadar iyi ve onun kadar uzun süre uygulayamadı. Buffet, Wall Street fonlarının patronları da dahil olmak üzere nesiller boyu finansçıları etkiledi ve uzun vadeli yatırım hakkında artık yaygın olan tavsiyelerin temelini attı.

MİLYARDERLER NEDEN ÇOK GEÇ EMEKLİ OLUR 

HERKESİN işini, yaşını tartışıyoruz. Politikacıları, oda ve dernek başkanlarını... Hatırlayın bir önceki ABD Başkanı Joe Biden az daha tekrar aday oluyordu ki yaşı ile ilgili tartışmalar sonrasında çekilme kararı verdi. Peki ama milyarderler neden bu kadar geç emekli olur? 94 yaşındaki Warren Buffett’in ayrılık kararı bile bazı hissedarlarda şaşkınlık yarattığına göre anlaşılan bu tür ayrılıkların yaşı yok.

Bu konuda yazılıp çizilenlerle ilgili küçük bir araştırma yaptım. Milyarderlerin kolay kolay işini bırakmak istememesi, emekli olmaması bir sorun mu? Bana da mantıklı gelen bir makalede şöyle bir cevaba rastladım:

“Zürih Üniversitesi’nde geriatrik (ileri yaş sağlığı) psikoloji profesörü Mike Martin’e göre bu yanlış bir soru. Martin, hemen hemen her yaştan insanın diğerleriyle aynı yeteneklere ya da daha büyük kapasitelere sahip olmaması için hiçbir neden olmadığı görüşünde. Martin, “Sizden veya benden 100 metre daha hızlı koşabilen 85 yaşında insanlar var” diyor.

EN BÜYÜK HATASI AYAKKABI ŞİRKETİ

Ağustos 1930’da Bay Buffett, Omaha’da Leila ve yatırım bankacısı, geleceğin Cumhuriyetçi kongre üyesi Howard Buffett çiftinin çocuğu olarak dünyaya geldi. 

Dokuz yaşında borsayı incelemeye başladı. 90’lı yıllarda “Her türlü hisse senedinin grafiğini çizerdim, ne kadar çok rakam olursa o kadar iyi” demişti. 

Pennsylvania Üniversitesi Wharton Okulu’nda, Nebraska Üniversitesi’nde ve Columbia İşletme Okulu’nda eğitim gördü. 

Araştırma amaçlı ve eğlence amaçlı olarak şafaktan gün batımına kadar şirket bilançolarını okudu. 

Buffett daha sonra bu bilgiyi çeşitli şekillerde uygulamaya koydu. Berkshire, See’s Candy, Fruit of the Loom ve özel jet hizmeti NetJets dahil olmak üzere çok sayıda başarılı işletmeyi satın aldı. Ancak en dönüştürücü olanlar, müşterilerin ödediği ancak henüz talep etmediği primlere dayanan National Indemnity ve Geico gibi sigorta şirketlerinin satın alınmasıydı. 

Berkshire Hathaway’in CEO’su olarak yaptığı akıllı yatırımlar nedeniyle “Omaha Kahini” olarak anılmaya başlandı. Amerikan tarzı kapitalizmin temsilcisi haline geldi. 

American Express Company’nin hisseleri, bir iştirakinin salata yağı skandalına bulaşmasıyla 1963’te çöktü. Buffett, American Express’e 13 milyon dolar yatırdı. Satın alma, onun ilk yatırım başarılarından biri olarak kabul ediliyor. 

Buffett Berkshire Hathaway’in 1993 yılında Dexter Shoe şirketini satın almasını “en korkunç” hata olarak nitelendirdi. Dexter Shoe’yu 433 milyon dolara satın aldı ve şirketin değeri kısa sürede sıfıra düştü. 

Buffett ne iş yaptıklarını başta anlamadığını söylediği Amazon ve Microsoft gibi teknoloji devlerine erken yatırım fırsatını kaçırmasını da büyük hata olarak anıyor.

ŞİRKETİ ABEL’E TESLİM EDECEK�

BUFFETT ayrılış kararının yanı sıra 1.1 trilyon dolarlık holdingin lideri olarak kendisinden sonra gelecek ismi de açıkladı; daha önce de varisi olarak duyurduğu Gregory E. Abel. 62 yaşındaki Abel, 2018’den bu yana Berkshire’ın sigorta dışı
şirketlerinin başkan yardımcısı olarak görev yapıyor. Milyarder Buffett daha önce verdiği bir röportajda Abel için “Benden çok daha iyi ama bunu kimseye söylemeyin” demişti.