×
20 yıl içinde bu devasa filoya 40 bin uçağın daha eklenmesi bekleniyor. Bunun anlamı şu; 2040’a kadar küresel yolcu trafiği iki kattan fazla artarak 19 milyarı aşacak. İşte bu aşamada yeni havalimanlarının yapımı kadar eskilerin onarımı da büyük önem taşıyacak. Özellikle de yıllar içinde yıpranmalarının yanı sıra sel, deprem vs nedenlerle zarar görecek pistlerin süratle tamir edilmesi kritik önemde.
Türkiye’nin global ölçekteki markalarından Çimsa bu aşamada pazardaki dengeleri değiştirebilecek inovatif bir ürüne imza attı. Geçtiğimiz günlerde bir araya geldiğimiz Çimsa CEO’su Umut Zenar bu yeni ürünle ilgili şu bilgileri verdi:
“Türkiye’nin en büyük 2. havaalanının pistinin onarımında bu yılın inovatif ürünü Çimsa FlyCrete ile başarılı bir proje gerçekleştirdik. Çimsa Formülhane’de Kalsiyum Alüminat Çimentosu ile yapılan denemeler sonrası geliştirilen yeni beton Flycrete. Ürün özellikle havalimanında tamir betonu olarak kullanılmak üzere geliştirildi.”
DEPREMLERDE ÇARE
Türkiye’nin 11 ilini vuran son büyük deprem gösterdi ki özellikle havalimanlarının felaketler sonrası hızla ayağa kalkması çok önemli. Çimsa’nın yeni ürünü zarar gören pistleri 3 saat içinde kullanıma hazır hale getiriyormuş. Yani onarım için döktünüz beton 3 saat içinde kurumakla kalmıyor uçakların kalkıp inebileceği bir mukavemete kavuşuyor.
Çimsa CFO’su Mustafa Aydın ve Mena İletişim Ajans Başkanı Suat Özyaprak’ın da yer aldığı buluşmada Çimsa’nın başta deprem olmak üzere olası felaketlere karşı başka bir çalışması daha olduğunu öğrendim: 3D Ev.
Umut Zenar
KISA SÜREDE 3D EV
Geçtiğimiz günlerde TİM Başkanı Mustafa Gültepe, başkanvekilleri Çetin Tecdelioğlu ve Kutlu Karavelioğlu ile bir araya gelip “İnovasyon Haftası 2023”ü konuştuk.
Öncelikle hatırlatalım. Ticaret Bakanlığı koordinasyonuyla TİM tarafından her yıl Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla düzenlenen etkinlik 23-25 Kasım’da Haliç Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilecek.
Bu yıl çok anlamlı ve özel bir yıl. Cumhuriyet’in 100, TİM’in 30, Türkiye İnovasyon Haftası’nın ise 10’uncu yılı kutlanıyor. TİM Başkanı Gültepe, bu anlamlı seneyi bir dönüm noktası kabul ettiklerini, bu nedenle Türkiye İnovasyon Haftası’nın isim ve logosunu değiştirdiklerini söyledi.
Çetin Tecdelioğlu - Mustafa Gültepe - Kutlu Karavelioğlu
ARTIK INNOVATION WEEK
TİM Başkanı Mustafa Gültepe, “Küresel ekonomi büyük bir değişim ve dönüşüm yaşıyor. Bu dönüşümde de inovatif davrananlar bir adım öne çıkacak. Ülkemizin ve yakın coğrafyamızın en büyük inovasyon buluşması Türkiye İnovasyon Haftası; bu seneden itibaren yolculuğuna yeni ismi ve yeni logosuyla devam edecek. 23-25 Kasım tarihlerinde Haliç Kongre Merkezi’nde gerçekleştirileceğimiz ‘Türkiye Innovation Week’le; geleceği kurgulamaya devam edeceğiz” dedi.
Gültepe bu yılki
Escort günümüzde girişim sermayelerine yatırım yapan önemli bir şirkete dönüştü. Geçtiğimiz günlerde kendisiyle bir araya geldiğimizde Escort Yatırım’ın 61 iştiraki ile Türkiye’nin dijital dönüşümünde önemli bir oyuncu olma hedefine hızla ilerlediğini söyledi.
Dile kolay 61 iştirak... Birçok holdingin bile yanından geçemediği bir sayı. Bu kadar çok şirkete yatırım yapmak, üstelik para da kazanmak hiç de kolay değil. Sanırım İbrahim Özer için ‘yatırım koklayan adam’ desek yanlış yapmayız. Kendisine fikri olan gençlere tavsiyelerini, bu fikirleri nasıl yatırıma dönüştürebileceklerini sordum.
Önerilerine geleceğim ama önce gelin hedeflerini paylaşayım. Özer, orta vadeli hedeflerinin üç unicorn çıkarmak olduğunu söyledi. Ardından da şu kritik bilgileri paylaştı:
“Yerli girişimlere yaptığımız yatırımlar, borsada tarafından ilgiyle karşılanıyor. Hisselerimizin yüzde 19.3’ü emeklilik fonları, yüzde 15.6’sı yatırım fonları, yüzde 9.2’si de yabancı yatırım fonlarında. Bununla birlikte 17.4 milyar Euro’luk Finlandiyalı fon Evli Plc, son iki yıldır şirketimize yatırımını sürekli artırıyor. Şu anda da borsadaki hisselerimizin toplamda yüzde 6’sına yatırım yapmış durumda.”
Türkiye’de toplam altı borsa şirketine yatırım yapan Evli Plc. yöneticilerinin yaptıkları şirket ziyaretleri sonrası Türkiye’deki ilginç gözlemlerine ve görüşme detaylarına yer veren bir rapor yayınladığının bilgisini veren Özer, sözkonusu rapordan şu bilgileri de paylaştı:
“Escom 2022’de 4 kat ve 2021’de 3 kat kâr artışının ardından her yıl kazançlarını ikiye katlama yolunda ilerliyor. Grubun doğrudan start-up yatırımlarından sorumlu iştirakinin (Alesta) olası bir halka arzı da kilidi açabilir.”
Özer, şirketin geldiği son nokta için de
‘Daha önce aldığımız altınlar için bir işlem yapmak gerekecek mi, etiketsiz altınlar daha mı değersiz olacak vs.’
Bu soruların yanıtlarını ele almadan önce büyük bir ihtimalle yılbaşında devreye girecek Kıymetli Maden Takip Sistemi (KMTS) nedir, bir onu hatırlatalım.
DARPHANE İZLEYECEK
KMTS’nin tanımı, “Rafineriler tarafından standart işlenmemiş kıymetli madenler ve basılı kıymetli madenlerin üreticisi, üretim tarihi ve yeri, ağırlığı, saflık ayarı, seri numarası ve benzeri özelliklerinin Darphane tarafından sağlanan benzersiz kodla her bir ürünün üzerine işlendiği ve aynı kodla Darphane tarafından kayıt altına alınan ve izlenen sistem” diye yapılıyor.
GÜVENLİKLİ ETİKET
KMTS’nin en kritik unsuru güvenlikli etiket. İki farklı ambalajda güvenlikli etiket uygulanacak. Buna göre 0.5-100 gram ürünler, kart ambalaj içine konacak. Güvenlikli etiket kart ara katmanına yerleştirilecek. 100 gram üzeri ağırlıktaki ürünler ise, dayanıklı şeffaf malzemeli bir ambalaj içine ürün sertifikası ile konacak. Ürün sertifikası üzerinde güvenlikli etiket ve kod bulunacak.
TAKILAR KAPSAM DIŞI
Bu düzenlemelerde konu olan altın bu aşamada sadece yatırım amaçlı kullanılan 24 ayar külçe altın. Yani bu kapsama gram altınlar giriyor.
“29 Ekim 1933’te Cumhuriyetimizin 10. yıl dönümü Ankara Hipodromu’nda coşkuyla kutlanıyor, Atatürk 10. Yıl Nutku’nu gururla okuyordu. Önündeki mikrofona eğilip “Türk Milleti! Kurtuluş Savaşı’na başladığımızın on beşinci yılındayız. Bugün Cumhuriyet’imizin onuncu yılını doldurduğu en büyük bayramdır. Kutlu olsun!” dediğinde, Hipodrom alkışlarla inliyordu. Şişecam 10’uncu yılın coşkusunun Atamızın sesinden yankılandığı o mikrofonu, Gururla Koleksiyonu’nda yeniden yorumladı. Çağdaş Cumhuriyeti temsil eden İstiklal Mikrofonu, ön ve arka yüzünde İstiklal Madalyası’nın izleriyle tasarlandı.”
Oyuncu ve seslendirme sanatçısı Yetkin Dikinciler önceki gece Şişecam’ın 100 yıllık Cumhuriyet’in izlerini yansıttığı Gururla Koleksiyonu’ndaki iki önemli eseri bu sözlerle tanıttı.
Bir taraftan Ortadoğu’da kadın, çocuk, sivil ayırmaksızın masum insanların katledilmesine kahrolup, dünyanın duyarsızlığına öfkelenirken bir taraftan da cumhuriyetimizi ikinci yüzyıla taşımanın gururunu yaşamaya çalışıyoruz.
Önceki gece gerçekleştiren ‘Gururla’ lansmanında da böyle bir hava vardı.
ALTINDA ‘sahte’ ve ‘sahtekârlık’ haberlerinin ardı arkası kesilmezken bir de son yıllarda kabus haline gelen ‘ayar’ ve ‘gramaj’ problemi yaşanıyor. Kuyumcudan aldığınız gram 24 ayar altın gerçekten 24 ayar mı, yoksa 23.8 ayar mı... Bilme şansınız var mı... Ya daha eksikse... ‘Kuyumcu tanıdıktı...’ ile başlayan o kadar çok hikâye dinledik ki... Anlamayanlar için altının ayarını, kalitesini kontrol etmek çok zor.
Ama yakın gelecekte tüm bu şüpheleri giderecek bir uygulama devreye alınacak. Böylece altında ayardan, gramajdan çalmak da, merdiven altında üretmek de neredeyse imkansız hale gelecek. Gelin ayrıntılara dalalım...
Şubattan bu yana başta altın olmak üzere kıymetli madenlerle ilgili kapsamlı düzenlemeler yapan hükümet, piyasayı baştan aşağıya yeniden dizayn ediyor. Kişilerin satın aldıkları standart işlenmemiş kıymetli madenler ile basılı kıymetli madenlerin standartlarından emin olmasını sağlayacak ve tüketiciyi koruyacak sistem, yakında devreye girecek.
Sistemin adı Kıymetli Maden Takip Sistemi (KMTS). İlgili tebliğde KMTS’nin tanımı “Rafineriler tarafından standart işlenmemiş kıymetli madenler ve basılı kıymetli madenlerin üreticisi, üretim tarihi ve yeri, ağırlığı, saflık ayarı, seri numarası ve benzeri özelliklerinin Darphane tarafından sağlanan benzersiz kodla her bir ürünün üzerine işlendiği ve aynı kodla Darphane tarafından kayıt altına alınan ve izlenen sistem” diye yapılıyor.
BİLEZİK, YÜZÜK KAPSAM DIŞI
KMTS, tüm basılı kıymetli madenler ve standart işlenmemiş kıymetli madenler kapsamındaki altın, gümüş, platin, paladyum ve Darphane tarafından belirlenecek diğer ürünleri kapsıyor.
Bu düzenlemelerde konu olan altın ise sadece yatırım amaçlı kullanılan 24 ayar külçe altın. Bu kapsama gram altınlar da giriyor. Ancak bilezik, yüzük gibi işlenmiş takı için kullanılan 22 ayar 18 ayar altınlar düzenleme dışında.
Peki bu sistem ne zaman devreye girecek?
TAB Gıda halka arzı önceki gün Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından onaylandı. Şirket sermayesinin yüzde 18.5’ini temsil eden 52 milyon 500 bin adet hisse, 130 liradan satılacak. Böylece halka arz tamamlandığında 6 milyar 825 milyon TL’lik hisse satışı gerçekleşmiş olacak.
Bu rakam TL bazında halka arz büyüklüğü bakımından bir rekor. Ben bu satırları yazarken onaylı izahname henüz çıkmamıştı. Bu devasa halka arzla ilgili detaylar önümüzdeki günlerde netleşecektir. Ancak yine de Borsa İstanbul’a dahil olacak ve büyük bir ihtimal ile BİST 30 şirketleri arasına katılacak bu gıda devini kendi internet sitelerinde yer alan taslak izahnameden aldığım bazı bilgilerle anlatmak isterim.
TAB Gıda ve bağlı ortaklıkları; Burger King, Popeyes, Arby’s, Sbarro, Usta Dönerci, Usta Pideci ve Subway markaları altında franchise lisansı veriyor. Aynı zamanda bizzat restoran işletmeciliği de yapıyor. Yani TAB Gıda için fast food (hazır/hızlı yemek) devi dememiz yanlış olmaz.
Ata Holding çatısı altındaki TAB Gıda, AVM’ler başta olmak üzere cadde restoranları, havalimanları ve otoyollar üzerinde açtığı restoranlar ile dikkat çekiyor. 1500’ün üzerinde restoranı var. Şirkette en yüksek üç pay oranına sahip isimler; yüzde 18.2 ile Erhan Kurdoğlu, yüzde 17.4 ile Korhan Kurdoğlu ve yüzde 14.9 ile ELQ Investors VIII Ltd.
Onaylı izahnamede bir değişiklik olur mu bilmiyorum ama taslak izahnamede halka arz gelirini ‘şirketin kamusal kimliğinin güçlendirilmesi’, ‘sürdürülebilir kurumsal yapının oluşturulması’ ve şirketin karlı bir şekilde büyümesi’ için kullanılacağı açıklanmış.
İzahname çıktığında, analizler yapıldığında kurumsal, bireysel yatırımcılara ne kadar hisse ayrıldığını, hisse fiyatının iskontolu olup olmadığını, beklentileri vs alıp değerlendirme yapmak doğru olacaktır. Bu bilgiler TAB Gıda halka arzına mevcut borsa yatırımcısının ne kadar katılacağını, ne kadar yeni yatırımcının gelme potansiyeli bulunduğunu göstermesi açısından da perspektif sağlayacak.
Aşağıda halka açılmak için ön onay almış, gün sayan şirketlerin listesini bulacaksınız.
Son bir tespitle bitirelim.
Altay Ana Muharebe Tankı Üretim Programı, 9 Kasım 2018 tarihinde Savunma Sanayii Başkanlığı ve BMC arasında imzalanan seri üretim sözleşmesiyle başlamıştı.
BMC Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı ile Brüksel’deki “Bus World” fuarı sırasında Altay Tankı’nın üretimiyle ilgili son durumu da konuştuk.
Fuat Tosyalı, iki adet Altay Tankı’nı Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) 23 Nisan 2023’te teslim ettiklerini hatırlattı. Hemen belirtelim, Altay Tankı’nda yüzde 100 yerlilik hedefi var. BMC, yerli motor Batu’da test aşamasına geçmiş. Bu yüzden TSK’ya teslim edilen iki Altay’da Güney Kore motoru kullanılmış.
BATU’NUN TESTİ SÜRÜYOR
Fuat Tosyalı, “Ürettiğimiz iki tankımız sahada gece gündüz test ediliyor. Testlerin belirli bir süre devam etmesi gerekiyor. BMC Power geliştirdiğimiz yerli motor ‘Batu’nun testlerinin belirli bir dönem sürmesi gerekiyor. Altay Tankı seri üretimine geçtiğinde ilk 100’ünde Güney Kore motoru kullanılacak” dedi.
100 tankın teslim sürecinde yerli motorun da test aşamasını tamamlayacağına dikkat çeken Tosyalı, ilk 100 Altay tankından sonrakilerde yerli motor Batu’nun kullanılacağını söyledi.
VURAN VE KİRPİ’YE DE YERLİ MOTOR