Paylaş
Mezopotamya ve Anadolu toprakları arasında muhteşem bir coğrafyada konumlanan Şanlıurfa’nın Birecik ilçesi, bereketli Fırat Nehri’yle beraber tarih boyunca tüm toplumlar için bir cazibe merkezi olmuş. Belki inanmak zor ama bir zamanlar Birecik bir liman kenti olup tersanelerinde gemiler inşa edilirmiş.
Tüm dünyada çok yaygın olarak kullanılan nehir taşımacılığının Birecik’te yüzyıllar önce yapılıyor olması sizin de hoşunuza gitti değil mi? Bir zamanlar hem karadan hem de Fırat Nehri üzerinden yük, malzeme taşımacılığının çok yaygın olduğu dönemlerde Birecik, çok önemli bir ticaret merkezi olmuş.
Tarihi dokusu, kalesi, surlarının yanı sıra mutfağı da tam bir uygarlıklar mozaiği. Arap, Fransız ve Ermeni mutfaklarının da etkileşimiyle ortaya çıkan ihtişamlı tatlar buluşması.
Birecik aynı zamanda benim için balcanlı yani patlıcanlı kebabın kaynağı, en lezzetlisinin yapıldığı yer. Fırat kıyılarında yetişen, lezzetini o sudan alan, patentli, coğrafi işaretli Birecik patlıcanının tadı efsane, lezzeti şahane.
Çok az çekirdekli, içi bembeyaz ve acısı olmayan, susuz, etli, ince ve uzun Birecik patlıcanını soyup doğrayıp tuz, sumak ve azıcık sızma zeytinyağıyla ekmek arasında yemek bile eşsiz bir lezzet. Odun ateşinde ağır ağır pişince tam kıvamına geliyor.
O yüzden patlıcanlı kebap için çok ideal. Ayrıca patlıcan söğürme, patlıcanlı pilav, sacda patlıcanlı sebze kavurması da diğer favorilerim arasında.
En yakın rakibi haşhaş kebabını, yöresel lehçeyle haşşaş kebabını da unutmamak gerek. Erkek kuzunun tüm gövde etleri kullanılarak yapılan haşhaş kebabının içine, zırhtan geçirilen kırmızı, yeşil biber, sarımsak, saplarıyla beraber doğranan maydanoz ilave edilir. Bunlar yoğrulup tıpkı Adana kebap gibi kalın şişlere geçirilerek odun ateşinde ağır ağır pişirilir.
Unut beni çorbasının tadı
Birecik’te sosyal hayatın en önemli unsurlarından birisi de misafir ağırlamaktır.
Kadınlar büyük bir titizlik ve özenle yemeklerini hazırlar.
En ünlü yemeklerinin başında ise unut beni yemeği vardır.
Birecikliler nişanda, düğünde, bayramda seyranda her türlü kutlama sofrasında mutlaka unut beni çorbası yapar. Birecikli kadınların ifadesine göre yapılışı çok zahmetli ve hemen yenilip tüketildiği için “Yiyin ama beni unutun” demek istiyormuş çorba.
Ya da Birecikli kadınların bir mesajı da olabilir, bayramlarda seyranlarda yaparım ama lütfen sık istemeyin diye.
Geceden ıslatılıp, ertesi gün süzülüp sonra da makinede çekilip un haline getirilen pirinç yağsız etle birlikte yoğrulur. Nohut büyüklüğünde minik köfteler hazırlanır. İşte bu köftelere unut beni köftesi diyorlar. Yoğurt, kuşbaşı et ve pirinçle beraber pişiriliyorlar.
İlginç ve farklı isimlerle yemekleri tanımlayan Birecik mutfağının bazı örneklerini şöyle sıralayabiliriz: Tıkliye çorbası, kaşığa binen püsürük çorbası, şırşırlı lıklıklı köfte, pisik umacı, has bayıldısı, belikırık, baba halil dolması...
Bireciklilerin mangalda pişirdikleri peynirli, cevizli kadayıfları da çok ünlüdür. İçli köftesi, sitti simit köftesi, su kabağı dolması, ciğerli pilavı, yılbaşında yapılan küncülü helvası, leblebili helvası, yumurtalı köftesi ve keme tavası da yöresel mutfağın öne çıkan yemekleridir.
Paylaş