Saffet Emre Tonguç

Bugünlerde Tomtom Mahallesi’nde ciddi bir dönüşüm yaşanıyor. Bir zamanların en zengin, en görkemli mahallesi yeniden eski günlerine kavuşuyor. Binalar yenileniyor, yepyeni tasarım butikleri, mağazalar, sanat galerileri, kafeler açılıyor…

Tomtom mahallesi esasında Beyoğu’nun içinde çok özel bir yere sahip. İngiltere’deki Soho, New York’taki Meatpacking, Paris’teki Marais gibi bir tasarım mahallesi olma yolunda hızla ilerliyor. Galataport Projesi hayata geçtiğinde de Karaköy ile İstiklal Caddesi’ni birbirine bağlayan aks konumundaki Boğazkesen’de yaya ve turist trafiği artacak.

Tomtom’un değişen ve güzelleşen yüzü

Mahalle’nin tam ortasında adını mahallenin yeşil bahçelerinden alan bir proje yapılıyor: Tomtom Gardens. Geçen yıl ‘En İyi Konut’ ödülünü aldı. 3 farklı avlu etrafında toplam 17 binadan oluşan görkemli bir yenileme projesi. Tomtom Kaptan Sokak’ta yer alıyor. İtalyan bir peyzaj mimarı ile çalışılarak, muhteşem bir doku ortaya çıkarılmış. Sanat ve tasarım odaklı mekânlar da faaliyete girmiş.

Ham:m Tophane, Boğazkesen’den sonra mahalledeki ikinci mekânını buraya açmış. Zamansız ve herkes için ulaşılabilir tasarım mobilyalar üretiyorlar.

Uzun yıllar sektörün önde gelen markalarıyla çalışan Ayşegül Temel tarafından kurulan Manner İstanbul’da ev tekstili, aydınlatma ürünleri ve mobilyalar yer alıyor.

Günübirlik geziler için tıklayın

Happily Ever Paper yaratıcılık, tasarım bilgisi ve üretim alanındaki uzmanlığın kâğıda dökülmüş hali gibi...

Milattan öncesine uzanan tarihi ve hayranlık uyandıran kral kaya mezarları, şehrin içinden akıp giden Yeşilırmak’ın güzelliği, Selçuklu ve Osmanlı izlerini bugüne taşıyan ahşap evleriyle, Amasya böyle bir keşif yolculuğu için ideal... İşte Amasya gezi notlarım...

Osmanlılar döneminde padişahlar şehzadelerinin çekirdekten yetişmesini ister, bu amaçla eğitimleri için Amasya’ya gönderirmiş. Bu nedenle Amasya’nın yüzyıllardır süregelen unvanı “şehzadeler şehri.” İslami eğitim açısından da önemli merkezlerden biri olarak kabul edilen şehir tek seferde 2 bin ilahiyat öğrencisine iaşe dağıtabilecek zenginlikteymiş.

Eğer keşfetmek ve farketmek üzerine bir seyahate çıkacaksanız bana göre üç şey vazgeçilmez olmalı: tarih, doğa ve kültürel miras. 

Şehrin tarihi milattan öncesine dayanıyor. Coğrafyanın babası sayılan Amasya doğumlu Strabo belki biraz da mitolojik hikayelerin etkisinde kalarak, şehrin kuruluşunu Amazonların kraliçesi Amasis’e atfetmiş.

Amasya'da Kral Kaya Mezarları

Amasya’da özellikle tarih meraklılarının ilgisini çeken yerlerin başında kral kaya mezarları geliyor. Bana göre Dalyan’dakiler daha gösterişli fakat Amasya’dakiler de kesinlikle görülmeye değer. Mezarlara ulaşmak için nehrin kuzey kıyısında yer alan Hatuniye Mahallesi’nden yukarı tırmanmak gerekiyor. 18 mezarın sadece kralların gömüldüğü yer değil aynı zamanda birer tapınak olarak da kullanıldığına inanılıyor. Hemen yanındaki Kızlar Sarayı ise geçmişte hükümdarların yaşadığı yermiş.

Kaya mezarların tepesinde, Pontus döneminden kalma kalenin yıkıntılarını da görebilirsiniz. Kale, son yapılan restorasyonla biraz daha güzelleşmiş ve güzel bir manzarası var. Hele ki orada bulunduğunuz dakikalar bir ezan vaktine denk gelirse, aşağıdaki vadide yankılanan seslerin yaydığı huşu içinizi dolduracak. Işıklandırılan kaya mezarlarını akşam seyretmek ise ayrı bir keyif…

“Ölümsüz aşk istiyorsan, ölümsüze âşık ol. Aşk nasip işidir, hesap işi değil. Aşk adayıştır, arayış değil. Sen adanmış ve yanmışsan bu uğurda, aşk sana uzak değil!” Ömrünü ilahi aşka adamış, ölümünü en mutlu gün diye beklemiş evrensel bir sevgi timsali Mevlana. İşte 7 asırlık düğün Şeb-i Arûs'un önemi ve törenler...

Zamansız ve mekânsız gücüyle gönüllere giren, adı hoşgörünün eşanlamlısı kabul edilen bir büyük değer. Onun deyimiyle vuslatının 743. yılında, bir kez daha Şebi Arus törenleriyle anılacak. Misafirlerini, manevi havasını her karışına yaydığı Konya’da ağırlayacak. Ve herkes bir kez daha fark edecek ki, Mevlana demek biraz da Konya demek, Konya demek ise en çok Mevlana demek..

Hititlerden Selçuklu’nun başkentliğine

Yaklaşık 4 bin yıl önce Hitititler’in vatanı olan ve o dönemde ‘Kuwanna’ olarak adlandırılan Konya, zengin bir kültür mirasına sahip. Bu mirasın etkisiyle de asırlar boyu birçok farklı ad almış. ‘İkonların şehri’ anlamında ‘Iconium’ denmiş; Bizans İmparatorluğu döneminde ise ‘Tokonion, Conia, Cogna, Konien’ gibi farklı isimler verilmiş. Araplar ‘Kuniya’ demeyi seçmişler. Şehir geçmiş adlarına çok benzeyen şimdiki ismini ise Selçuklu döneminde almış, Osmanlı da aynı adı kullanarak Konya demiş.

MÖ 7 binlerden bu yana yerleşimin olduğu Konya, yüzyıllar boyunca ev sahipliği yaptığı uygarlıklarla bir ‘Medeniyetler ve dinler beşiği’ haline gelmiş. Hitit, Lidya, Pers gibi büyük uygarlıkların yaşadığı Konya, Selçuklu’ya da 2 asırdan fazla başkentlik yapmış. Hıristiyanlığın önemli azizelerinden Tekla’yı ve en önemli azizlerden Pavlus ve Barnabas’ı konuk etmiş. Misafir değil ev sahibi olan Mevlana ise şehre hakim olan manevi ve huzurlu atmosferin en önemli sebebi.

Moğol istilasından kaçışla başlayan öykü

Mevlana 1207 yılında bugünkü Afganistan’da doğmuş. Ailesi Moğol istilasından kaçarak Konya’ya sığınmış. Esas adı Muhammed, Celaleddin ise tıpkı babası ve dedesi gibi kendisine verilen lakap. Mevlana ‘Efendi, önder, rehber’ anlamlarına geliyor. Özellikle batı dünyasının onu anmak için kullandığı ‘Rumi’ lakabı ise ‘Rum ülkesinden, Anadolulu’ manasını taşıyor. Ömrünü Konya’da geçirdiği için bu isimle anılmış. Konyalı demek olan ‘Konevî’ ile ‘Hüdavendigâr, Hünkâr, Hazret-i Mevlâna, Şeyh, Molla-yı Rumi ve Hazret-i Pir’ de onu anmak için kullanılan sıfatlar arasında.

Kraliyet ailesi, iki katlı kırmızı otobüsleri, Thames Nehri, sisi ve yağmuruyla sembolleşen Londra; aynı zamanda sokaklarında her dilden, her ırktan insanın bir arada yaşadığı ve çok farklı dönemlerin izlerini taşıyan bir dünya kenti. Şehrin bu kozmopolit yapısı mutfağa da yansımış. Londra her damağa hitap eden mekânlarla dolu. Yıllardır bu başkentte yaşayan arkadaşlarım Nilüfer ve Burak Atalay ile şehrin altını üstüne getirdik ve farklı kategorilerde en güzel lezzetlerin olduğu mekânları belirledik.

EN İYİLER-EN YENİLER

CHILTERN FIREHOUSE 

Londra’nın şu anda en gözde, masa bulması en zor restoranı. Dünyaca ünlü pek çok otele imzasını atmış Andre Balazs eski bir itfaiye binasından çevrilen mekânda otel ve restoran olarak hizmet veriyor. www.chilternfirehouse.com

BERNER'S TAVERN

Sicilya ve Sardinya’dan sonra Akdeniz’in üçüncü büyük adası Kıbrıs. Kumarhaneleri ün salmış ama aslında birçok medeniyete ev sahipliği yapmış bu ada ülkesi eşsiz sahilleri, el değmemiş doğasıyla tam bir cennet.

GİRNEEN ŞİRİN KENT

Beşparmak Dağları ile sahil arasına sıkışmış Girne, Kuzey Kıbrıs’ın en şirin kenti. 2 bin yıllık tarihe sahip. 70 kilometre mesafedeki Türkiye kıyılarına bakıyor. Girne Kalesi’ne sırtını veren at nalı şeklindeki limanı, kafe, restoran ve otele dönüştürülen eski yapılarıyla, hoş bir Akdeniz atmosferine sahip. Limanın en güzel görüntüsü için kaleye çıkın. Kaledeki 2300 yıllık batık gemi Akdeniz’in en eski ikinci batık ticaret gemisi olarak geçiyor.

Girne’ye beş kilometre mesafedeki dağ köyü Bellapais (Beylerbeyi) hem adanın en turistik noktalarından biri hem de İngiliz yazar Lawrence Durrell’in yaşamak için seçmiş olduğu yer. Adı Fransızca’daki Barış’tan gelen Bellapais Manastırı’ysa adanın en görkemli yapılarından biri.

Girne’den yaklaşık 12 kilometre ilerdeki Roma döneminden kalma Lapethos Krallığı’nın merkezi Lapta kenti değişik medeniyetlere ve mimari tarzlara ev sahipliği yapmış. Bizans ve ortaçağ şövalyeleri zamanında bir piskoposluk merkezi olduğundan Lapta’da 14 kilise ve iki manastır var.

Gökyüzüne çıkan 480 merdiveni ve masalsı havasıyla, Girne’ye 10 kilometre mesafedeki St. Hilarion Kalesi, dediklerine göre Walt Disney’in ‘Uyuyan Güzel’ masalındaki kaleye ilham kaynağı olmuş. Buffavento ve Kantara kaleleri gibi adayı Araplardan korumak için yapılan üç kaleden biri olan St. Hilarion adını bir azizden alıyor. 732 metre yüksekliğindeki Kraliçenin Penceresi’nden görünen manzara gerçekten muhteşem.

Girne’den günübirlik geziler yapmak da mümkün. Bunların en popüleri Güzelyurt’ta. 1974’te çıkarma yapılan kıyılarda Yavuz Özgürlük Anıtı ve adanın en ünlü halk plajı Escape var. Yol boyunca restoranlar ve kumarhaneli oteller sıralanmış. Girne’ye 50 kilometre mesafedeki Güzelyurt, Kuzey Kıbrıs’ın narenciye deposu. Portakal ve mandalina dolu büfelerde durmayı ve taze sıkılmış meyve suyu içmeyi ihmal etmeyin. Girne yakınlarındaki Karmi (Türkçeleştirme çerçevesinde Karaman demişler) en etkilendiğim yerlerden. Köy meydanında küçük bir kilise var. Ara sokaklardaki evlerde ince zevklerin yansımalarını görüyorsunuz. Sanki zaman bu köyü es geçmiş gibi. Manzaralar çok güzel.

LEFKOŞAKEŞFE BAŞKENTTEN BAŞLAYIN

Bodrum ramazan nedeniyle sezona sönük başladı. Geçen hafta etrafı kolaçan edip en çok konuşulan ve çoğu yeni açılan mekânlarına gittim. Birbirinden farklı restoran ve otelleri gezdim. İşte bazıları hakkındaki izlenimlerim.

BELLA SOMBRA HOTEL

BİR DE ATEŞ YANDIĞINDA GÖRÜN

19 odalı Bella Sombra Hotel (0252 377 61 00, bellasombrahotel.com) Bodrum’un yenileri arasında. Türkbükü’nün göz yoran o gürültülü atmosferinden uzakta kalan bir gizli bahçe gibi. İçeri bir kez girince o dışarıdaki karmaşaya geri dönmek istemiyorsunuz. Havuzunu Provence tarzının sade ve samimi havasını yansıtan şık bahçe mobilyaları süslüyor. Odalar samimi ve şık döşenmiş ama küçük, banyo kapılarının şeffaf olması bazı insanları rahatsız edebilir. Otel dışı misafirlere de açık olan 80 kişilik restoranın mönüsü Akdeniz ağırlıklı dünya mutfağından oluşuyor. Ambiyans, lezzetler ve servis çok iyi. Benim gibi bir tatlı düşkünüyseniz panna cotta’nın tadına muhakkak bakın. Barına bayıldım. Özellikle gece ateşler yandığında daha da cazip bir hale geliyor.

 

BODRUM HAKKINDA BİLMENİZ GEREKEN 75 ŞEY

Alaçatı’nın adı kimilerine göre ‘alaca at’tan geliyor kimilerine göre de ‘alacık çadırları’ndan. Kasaba eskiden deniz kenarındaymış ama deniz yavaş yavaş çekilince geriye bataklık kalmış. Bataklık kurutulunca bölgeye damgasını bağcılık ve tütüncülük vurmuş. Mübadeleyle gitmek zorunda kalan Rumların yerine Selanik, Girit ve İstanköy (Kos) Adası’ndan gelenler yerleşmiş. Şimdilerdeyse Alaçatı, Türkiye’nin en gözde tatil beldeleri arasında. Her yıl yeni önemli mekânlar açılıyor, değişiklikler oluyor. İşte onlardan bazıları...

İstanbul’da da şubesi olan Alancha’nın sahibi Kemal Demirasal’ın bu sezon kardeşi Deniz’e devrettiği Barbun, Ege mezelerine farklı bir yorum getiriyor. Mekânda servis elemanlarından sunumuna kadar her şey başarılı. Roka Bahçe Alaçatı ise servisi, mönüsü ve yemekleriyle en iyi Ege restoranlarından biri. Ev yemekleri için Avrasya ve Yusuf Usta’yı deneyebilirsiniz. Tapu ve Kuytu önemli lezzet mekânları arasında olmaya devam ediyor. Bu sezon Şef Yılmaz Öztürk’e emanet edilen Mancar Alaçatı’nın en iddialı ve en şık adreslerinden biri (0232 716 97 68). Ambiyans çok güzel, sırf yerli şaraplardan oluşan kavları harika ve 73 farklı şarap markaları var. Geçen yaz açılan Mancar modernize edilmiş, yerel malzemeler kullanılan Yeni Ege mutfağı akımı ile hayli iddialı.

Köşe Kahve’nin ara sokağındaki Salça sadece bilenlerin iyi müzik ve iyi içki eşliğinde dost muhabbetine uğradığı bir yer. Salça’nın yakınındaki Sobe; bu yıl tarz değişikliğine giderek Cura isminde yeni nesil bir meyhaneye dönüştü (curaalacati.com). Mekânın sahibi Cüneyt’in müziklerine güzel mezeler ve bol muhabbet karışıyor. Sonrasında uğrayabileceğiniz Göz Lounge yaz kış ne zaman gitseniz hep gözde.
PLAJLAR, SÖRF VE GECE HAYATI

Alaçatı Port, manzaralı Katre’de de kahvaltı keyfi yapabilirsiniz. Malzemesi Antakya’dan gelme çökelek salatası çok lezzetli. Alaçatı rüzgâr sörfü için dünyanın sayılı sahillerinden birine sahip. Rüzgârlı gün sayısı Türkiye ortalamasının çok üzerinde. Merkeze dört kilometre uzaklıkta, Rüzgâr sörfü kulüplerinin yer aldığı Yumru Koy’un iki ucu arasındaki uzaklık 1.900 metreyi buluyor. Koyun üç tarafının kara ile çevrili olması güvenle sörf yapma imkânı veriyor. Alaçatı Windsurf ve Myga Sörf Okulu iyi alternatiflerden.
Çark Plajı’nda açılan Zio Beach bu sene Alaçatı’ya damgasını vuracak. İçindeki restoran Zio Pino ise Papermoon’un şefi Giuseppe Pressani’ye emanet (Pino olarak da tanınıyor). İtalyanca Zio dayı/amca demek. Alaçatı’nın bana göre en güzel plajı Kum Beach. Alaçatı 11 doğal kumsalı ve dalgasız denizi ile çok ilgi çekiyor (0232 716 61 61).

Son dönemlerde kaçış rotalarının göz bebeği haline gelen Bozcaada gelenleri dinlendiren, yenileyen, tedavi eden, tarihi ve mitolojik gücü ile adeta büyüleyen bir yer. Bozcaada’da bu hafta sonu bağ bozumu şenlikleri var, önümüzdeki hafta da ‘Yerel güzeldir’ sloganıyla dikkat çeken yerel lezzetler festivali düzenleniyor.

18.00
Adanın en güzel koylarından biri Akvaryum’da denize girerek Bozcaada’daki ilk gününüze “Merhaba” deyin. Ayazma Plajı’nın hemen yanında yer alan Beylik Koyu sakinliğiyle cezbedici. Deniz faslından sonra ada merkezine dönüp Rum Mahallesi’ndeki Çiçek Pastanesi’nde (www.bozcaadacicekekmek.com) meşhur Bozcaada sakız kurabiyesi ve ada kahvesi eşliğinde güzel bir akşamüzeri keyfi yaşayabilirsiniz.

20.00
Rum Mahallesi, Bozcaada’nın keyifli restoran ve meyhanelerinin yer aldığı sokaklardan ve cumbalı evlerden oluşan, sımsıcak bir yer. Sandal Restaurant (www.sandalbozcaada.com) ise Bozcaada’nın artık klasikleşmiş bir adresi. Hasan Tevfik Lokantası’ndaysa asma yaprağında sardalya, ada mantısı, balık çorbası ve etli yaprak sarma denemelisiniz.