Engelli öğrencilerin YKS isyanı

Engelli Bireylere Yönelik Sınav Uygulamalarında ve Engelli Kontenjanlarında Aranacak Sağlık Şartlarına Dair 8 Mart 2022 tarihli yönetmelik üç yıllık ertelemeden sonra bu yıl yürürlüğe girdi. Disleksi, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, bipolar bozukluk gibi tıbbi tanılara sahip ve yüzde 39 engel oranı bandında kalan on binlerce öğrenci, geçmiş yıllarda sahip oldukları bazı haklardan yönetmelik nedeniyle mahrum kalıyor. 21-22 Haziran’da girecekleri 2025 yılı Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nda (YKS) ek süre, okuyucu işaretleyici, tek salon, çift kitapçık desteği gibi haklardan yararlanamayacaklar. Bu duruma isyan eden engelli öğrenciler ve aileleri, YÖK’e yazılı başvuru yaptı. YÖK’ten cevap bekliyorlar. YÖK’ün bu hakları YKS’de tanımaması halinde yargının kapısını çalacaklar.

YÖNETMELİĞİN İPTALİ�

Avukat arabulucu Burcu Akar Muratoğlu ile bu öğrencilerin durumunu konuştum. Muratoğlu, on binlerce özel gereksinimli öğrencinin kazanılmış haklarını bir anda ortadan kaldıran ve hak kaybına yolaçan bu yönetmeliğin yürütmesinin durdurulması ve iptali için Ankara İdare Mahkemesi’nde dava açmaya hazırlanıyor. Son olarak bu hafta içinde YÖK’ün vereceği kararı ve gelecek cevabı bekliyor:

LGS’DE EK SÜRE�

“Üç yıldır ertelenen bu yönetmelik bu yıl yürürlüğe girdi. LGS’de ek süre hakkı verilirken YKS’de verilmeyecek. Bu çocuklar bütün öğrenim hayatları boyunca okuyucu, işaretleyici desteği, 30 dakikalık ek süre, ayrı salon ve disleksili bireyler için çift kitapçık hakkından yararlanıyordu. Ancak 2025 YKS başvuru sürecinde bu hakların tamamı geri alındı. Artık sınav başvurusu yapan bu öğrenciler için sadece tek seçenek yalnızca ayrı bir salonda sınava girmek. O da her öğrenci için değil.     

KAZANILMIŞ HAK�

 Yönetmelik ile on binlerce özel gereksinimli öğrencinin kazanılmış hakları bir anda ortadan kalktı. Ayrıca yönetmelik Anayasa’ya, BM Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne, BM Engelliler Hakkında Sözleşmesi’ne, Engelliler Hakkında Kanun’umuza alenen aykırı. YÖK’ün bu hukuka aykırı, mesnetsiz uygulamasından geri dönmemesi halinde yargıya başvuru kaçınılmaz. Gerek ulusal gerekse uluslararası mevzuatlar bu anlamda çok açık ve tartışmaya açık değil.”

HAKLARININ İADESİNİ BEKLİYORUZ

Avukat Muratoğlu: “Birçok müvekkil ve aday, YÖK’ün 2025 YKS’de bu özel çocuklara haklarını ivedi olarak iade etmesini bekliyor. Bu hafta YÖK’ten karar beklemekteyiz. Bunun üzerine İdare Mahkemesi’nde ve Danıştay’da eşzamanlı dava açmak zorunda kalacağız. YÖK bu karardan dönmezse, bu özel çocuklar için büyük bir toplumsal kıyım olacaktır. Unutmayalım bu çocuklar, bizim geleceğimiz ve eğitimde feda edilebilecek tek bir fert yoktur. Aksi takdirde, eğitimde fırsat eşitliği ilkesi, Anayasa’da güvence altına alınan eğitim hakkı ve 2010 referandumunda engelli bireylere karşı Anayasa’yla güvence altına alınan pozitif ayrımcılık açıkça ihlal edilmiş olacaktır. YÖK’ün on binlerce çocuğu böyle haksızca mağdur edeceğine inanmıyorum. Bu karardan kısa sürede dönülmeli.”