‘5 bin lira yatır 57 bin lira kazan’ tuzağına düşmeyin

TELEFON ve internet dolandırıcıları her gün yeni bir yöntemle insanları tuzağa düşürüyor. Telefonda kendisini savcı, polis veya asker olarak tanıtıp, “Adınız darbeciler listesinde” diyerek para isteyenlerden sonra şimdi yüksek kazanç ve ‘yatırım dolandırıcıları’ internette kol geziyor.

157 BİN TL DOLANDIRILDI

Bu yöntemde, az para yatırıp, çok kazanç vaat ediliyor. ‘Yatırım  dolandırıcılığı’nın son kurbanı Antalya’da yaşayan G.Y. oldu. Hesabı ele geçirilen bir arkadaşının yaptığını sandığı “F. yatırım borsası sayesinde 5 bin TL yatırdım 57 bin TL kazandım” paylaşımına kandı. Dolandırıcıların tuzağına düştü. Ayrıldığı işyerinden aldığı tazminatla birlikte 157 bin liralık birikimi uçtu gitti.

SUÇ DUYURUSUNDA BULUNDU

G.Y. Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı’na, ‘nitelikli dolandırıcılık’tan suç duyurusunda bulundu. Savcılığa dolandırıcılarla yaptığı yazışmaların ekran görüntülerini ve banka havalelerini de sundu. Herkese uyarı niteliği taşıyan yeni dolandırıcılık yöntemini de anlatan G.Y.’nin suç duyurusu özetle şöyle: “26 Nisan 2021 tarihinde saat 14:30 sıralarında Instagram hesabımda dolaşırken hesabımda ekli olan g.. kullanıcı isimli arkadaşımın ‘F. yatırım borsası sayesinde 5 bin TL yatırdım, 57 bin TL kazandım’ paylaşımı üzerine kendisine mesaj attım ve nasıl olduğunu sordum. Arkadaşım sandığım şahıs bana garanti kazanacağımı söyleyip, ismi E.A. olan bir numara verdi ve görüşmemi istedi. WhatsApp’tan arayıp konuştum. Bana ‘15 bin TL yatırırsam, 228 bin TL kazanacağımı’ söyledi. Parayı yatırdım. Şahıs bana kazancımın gerçekleştiğini ancak 25 bin 333 TL banka masrafının yatırılması gerektiğini söyledi. Bu parayı da EFT yaptım. Sonra şahıs benden vergi masrafı, bloke masrafı ve dosya masrafı adı altında para istedi. Bu kişiler son olarak kazandığım miktarın tamamını alabilmem için 53 bin 299.73 TL göndermem gerektiğini söyledi. Ancak param kalmadığı için bu miktarı kendilerine gönderemeyeceğimi söyledim. Şahıs parayı göndermezsem tüm işlemleri iptal edeceklerini ve beni 189 bin TL değerinde dava edeceklerini söyledi. Tüm bunlardan sonra arkadaşımın hesabının çalındığını öğrendim ve dolandırıldığımı anladım.”

DİKKAT BOŞLUK VAR

Savcılık G.Y.’nin suç duyurusu üzerine bu kişilerle ilgili işlem yaptı ve soruşturma sürüyor. İfadelerinin şikâyet üzerine alındığını ve serbest bırakıldıkları bilgisini paylaşmak istiyorum. Görüşünü aldığım hukukçular ve uzmanlar ise vatandaşları, her gün bir yenisi ortaya çıkan bu tip dolandırıcılıklara karşı uyarıyorlar.

Prof. Dr. Ersan Şen’e göre, Türk Ceza Kanunu (TCK) ve Ceza Muhakamesi Kanunu’ndaki (CMK) mevcut düzenlemeler dolandırıcılık ve yağma suçları ile elkoyma tedbirine ilişkin hükümleri özellikle telefon dolandırıcılığı ve telefonla yağma suçlarının mağdurlarının korunması, suçun önlenmesi, caydırıcılık, uslandırıcılık ve ödeticilik bakımından yetersiz. Bu tip suçlarda ceza adaleti sağlanamıyor. Çünkü bu alanda dolandırıcıların ustalıkla kullandığı boşluklar var ve acilen yasal düzenleme gerekiyor. Prof. Şen’in önerileri özetle şöyle:

EL KOYMA İMKÂNSIZLAŞTIRILIYOR

“Dolandırıcılık suçu şüphelilerin mal varlıklarına el konulabilmesi için CMK’nın ‘Taşınmazlara, hak ve alacaklara elkoyma’ başlıklı 128/1 fıkrasının son kısmında gösterilen kamu makamlarından rapor alınması kaydıyla elkoyma tedbirine başvurulması düzenlenmiş olup, bu tedbir özellikle malvarlığına karşı suçlar bakımından önem taşımaktadır. Fakat maddede geçen ve elkoyma tedbirine başvurulması için yasal bir zorunluluk olarak öngörülen teknik raporun alınmasında yaşanan gecikmeler, suç mağdurlarının kaybettikleri malvarlıklarının ortaya çıkarılmasını ve el koyulması suretiyle gerçek sahibine iadesini zorlaştırmakta, bazen de imkânsızlaştırmaktadır.”

ŞİFRELERİNİZİ DÜZENLİ OLARAK DEĞİŞTİRİN

ADALET Bakanlığı’nın ‘Mağdur Bilgilendirme’ sayfasındaki öneriler şöyle:

* Kişisel bilgilerinizi güvende tutun. Banka şifreleri, telefon ve sosyal medya hesaplarınıza ait şifreler, kimlik bilgileri gibi özel bilgilerinizi kimseyle paylaşmayın.

* Şifrelerinizi düzenli olarak değiştirin.

* Rehberden rastgele telefon numaralarını arayarak satış yapmaya çalışan kişilere karşı temkinli olun.

TELEFON DOLANDIRICILIĞI

* Dolandırıcıların kullanmakta olduğu belli telefon numaraları bulunmaktadır. Bu numaralar genellikle geri arandığında ulaşılmayan telefonlardır. Numaralar alan kodları ile başlayabileceği gibi, ülke kodları ya da 0850 ile de başlayabilmektedir.

* Kendisini polis, savcı ya da asker şeklinde tanıtan dolandırıcılar genellikle “suça karıştınız”, “terör örgütüne yardımda bulundunuz” gibi ithamlarda bulunarak para talep etmektedir. Unutmayınız kamu görevlileri hiçbir zaman sizi telefonla arayarak para talep etmez.

* Kendisini banka çalışanı, sigorta temsilcisi olarak tanıtan dolandırıcılar, otomatik ödeme talimatı ile faturalarını kolayca ödeme imkânı, sağlık sigortası fırsatları gibi kampanyalar sunarak, mağdurların kredi ya da banka kartı numarasını elde etmeye çalışmaktadırlar. Böylece kart bilgilerini ele geçiren dolandırıcılar, mağdurların banka hesaplarını boşaltmakta, kredi kartlarından diledikleri gibi çekim yapabilmektedir.

* Dolandırıcılar KOSGEB’e hibe için başvuruda bulunan kişileri de hedef almaktadır. Telefonla yaptıkları aramalarda kişilere, “Başvurunuz kabul edildi ancak, kargo masrafları için ..... hesap numarasına ödeme yapmanız gerekmektedir” şeklinde bilgi verip, mağdurları KOSGEB başvurularının kabul edildiğine inandırıp, verdikleri hesap numarasına para transferi yapmalarını sağlayarak kişileri dolandırmaktadırlar.

* Özellikle herhangi bir icra borcu bulunan kişilere yönelik kullanılan bir dolandırma yönteminde de vergi ödemesi yapan kişiler hedef alınmaktadır. Kişilerin cep telefonlarına “... nolu dosyanızın ... tutarda borcu bulunmaktadır. Borcu ... nolu hesap numarasına ödemeniz gerekmektedir” şeklinde kısa mesaj gönderilmektedir. Korkuya kapılan vatandaşların çoğu araştırmaya gerek duymadan ilgili hesap numarasına ödeme yapıp dolandırılmaktadırlar.

* Arama bildirme yöntemi ile de kısa mesaj yoluyla dolandırıcılıklar yapılmaktadır. Aslında sizi hiç aramamış olan bir kişinin numarası size “05xx xxx xx xx” nolu telefon sizi ... saatinde aradı” şeklinde mesaj olarak gönderilmektedir. Bu telefon numaraları belli bilgisayar programları ile arama yaptığınızda sizden belli tutarlar tahsil etmektedir.

İNTERNET ÜZERİNDEN DOLANDIRICILIK

* Hediye kazanılmış ürün vaadiyle gelen e-postalar, özellikle de anti-virüs reklamları sahte olabilir. Bunların içerdiği ek dosyalar veya bağlantıların götürdüğü adresler zararlı yazılımlarla sahip olduğundan, bu yazılımlar dolandırıcıların bilgisayardan şifreleri çalmasına neden olabilir. Bu nedenle bu içerikteki maillerin açılmaması en sağlıklı yöntemdir.

* İnternet üzerinden yapılan alışverişlerde satın alınan ürün ile teslim edilen ürünün farklı olması, piyasa fiyatının çok altında satılan elektronik ürünlerin yerine bambaşka bir ürün gönderilmesi ya da güvenilirliği olmayan bir internet sitesine verdiğiniz bilgileriniz ile hesabınızdan/kredi kartınızdan bilginiz dışında para çekilmesi gibi dolandırıcılıklar söz konusu olabilir. Bu durumlardan kendinizi koruyabilmek için güvenliğinden emin olmadığınız sitelerde ödeme şeklini “kapıda ödeme” olarak seçin ve ürünü gördükten sonra ödemeyi gerçekleştirin.

* Sosyal medya üzerinden hesapların ele geçirilmesi yoluyla yapılan dolandırıcılıklarda yakınlarınıza ait sosyal medya hesapları kullanılarak dolandırıcılar sizden para isteyebilir. Bu gibi bir durumla karşılaştığınızda size mesaj gönderdiğini düşündüğünüz yakınınızı arayarak onunla iletişim kurmak size yol gösterecektir. Sosyal medya üzerinden kullanılan bir başka yöntemde ise sahte hesaplar açan dolandırıcılar, flört, evlenme ve benzeri vaatler ile karşı taraftan para ve benzeri değerler istemektedir.

* Ekonomik güçlüğe düşen mağdura internet, telefon, posta gibi yollarla ulaşan dolandırıcılar, borçların ödenmesinde mağdura yardımcı olacak ödeme planları sunup, gösterilen veya yatırılan teminatları türlü şekillerde çalarak kayıplara karışmaktadırlar.

* En yaygın internet dolandırıcılıklarından birisinde de dolandırıcılar yasal bir kurum gibi davranarak hesap bilgilerini çalmaktadır. Bu yöntemde yanlış bir bağlantıya tıklayıp gerçekten bankaya girdiğini sanan kullanıcı, sahte bir siteye girerek şifresini dolandırıcılara vermektedir. Böylelikle mağdurun banka hesabına internet üzerinden girebilen dolandırıcılar mağdurların hesaplarındaki paraları kendi hesaplarına aktarabilmektedirler.