Danıştay, yemek kartları ile ilgili ne karar verdi?

YEMEK kartları konusuna bugüne kadar yazılarımda değindiğim için gündeme almayı pek düşünmüyordum ama hem Danıştay’ın verdiği yeni karar hem de okuyuculardan gelen sorular üzerine bir kere daha konuya değineyim. Keza, Danıştay, verdiği kararla, yemek kartları tartışmasına son noktayı koymuş oldu.

Önce tartışma neydi, kısaca özetleyeyim. Yemek kartlarının hangi alışverişlerde, nasıl kullanılacağı, marketlerde kullanılıp kullanılamayacağı, kartların nerelerde geçeceği, yemek bedelinin prime esas kazançtan istisna edilip edilemeyeceği uzunca süredir tartışma konusuydu. SGK’da kafa karışıklıkları üzerine yemek kartlarının kullanımı konusunda genelge yayımladı, örneklerle anlattı. Geçmiş yazılarımda genelgenin detaylarına değindim, tekrar etmek istemiyorum.

DANIŞTAY’IN KARARI

Yemek kartı tartışması öyle boyuta geldi ki, Danıştay’a kadar uzadı. Şöyle ki, SGK’nın, yemek kartlarının belirli alanlarda kullanımı halinde sigorta priminden istisna tutulacağı yönündeki kararı, Danıştay tarafından iptal edilmiş, ardından da konu Danıştay İdari Dava Daireler Kurulu’nun gündemine gelmişti. Dava sürürken de SGK, genelge yayımlayarak, yemek kartlarının nakit para çekimi veya başka amaçlarla kullanılmaması halinde prime esas kazanca dahil edilmeyeceğini açıkladı.

Geçtiğimiz ay ise Danıştay İdari Dava Daireler Kurulu, yemek yardımlarının sigorta primine tabi olup olmayacağına yönelik kararını verdi. Karardan da kısaca bahsedeyim. Kurul kararında, yemek yardımının, işverenler tarafından, çalışılan gün esas alınarak beslenme ihtiyacının karşılanması amacıyla çalışanlara ayni veya nakdi olarak yapılan bir sosyal yardım olduğu belirtilerek, şu tespit yapıldı:

“Beslenme bireyin maddi ve manevi varlığını sürdürebilmesi için yeterli, dengeli ve sağlıklı besin alması olarak tanımlanabilir. Yemek yardımı, daha geniş anlamıyla bir beslenme yardımıdır. Bu itibarla, yemek kartı, çeki, kuponu vasıtasıyla yapılan ve beslenme amacına matuf olan ayni yemek yardımının yalnızca yemek hizmeti sunan lokanta gibi iş yerlerinde yemek bedeli ödemesi amacıyla kullanılabileceğinin kabul edilmesi, beslenme kavramının daha geniş olan kapsamı ile bağdaşmamaktadır. Beslenme ihtiyacının yemek hizmeti sunan iş yerlerinin yanında aynı zamanda yine beslenmeyi sağlayan besin maddelerinin satın alınması ve tüketilmesi suretiyle giderilmesi de mümkündür. Burada belirleyici olan ana unsur ayni yemek yardımının beslenme ihtiyacının giderilmesinde kullanılmasıdır.”

PRİME TABİ TUTULAMAYACAK

Kararda, yemek kartının, faturalı olarak sunulan bir hizmet olduğu, yemek kartında bulunan bakiyenin nakit olarak çekilemeyeceği ve nakit gibi her mecrada kullanılamayacağına da değinilerek, yemek kartı ile yapılan yardımın ayni yemek yardımı olduğu da vurgulandı.

Daha açık anlatımla Kurul, yemek kartlarının lokanta, restoran, market ve büfe gibi işyerlerinde çalışanların yemek ve beslenme ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla kullanılmasının ayni yardım niteliğinde olduğuna ve işverenlerin, çalışanlarına yemek kartıyla sağladıkları yardımların nakdi ödeme olarak kabul edilemeyeceğine, dolayısıyla da sigorta primine tabi tutulamayacağına karar verdi.

Yemek kartları ile ilgili durumu özetleyecek olursak; yemek kartı, çeki veya kuponuna yüklenen yemek bedeli tutarı prime esas kazanca dahil edilmeyecek, yemek kartları bugüne kadar nasıl marketlerde kullanılıyorsa bundan sonra da kullanılmaya devam edecek.