Yurtdışında bulunulan süreyi borçlanıp emekli olmak isteyenler

Æ Şüphesiz yurtdışındaki süreleri borçlanmak mümkün. Ancak bazı noktalara dikkat etmekte fayda var. Başta şunu söyleyelim, 3201 sayılı "Yurtdışı Borçlanma Kanununa" göre Türkiye’de hiç sigortalı çalışması olmayanların borçlanma süreleri 4/b statüsünde, başvuru sahiplerinin Türkiye’de sigortalılıkları varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre (4/a yada 4/c) geçmiş sayılacaktır. Bu durumda, siz borçlandığınız vakit borçlanma süreleriniz yine Bağ-Kur sigorta gün sayısı gibi değerlendirilecektir. Bu ise emekli aylığı bağlanma sürenizi (9000 günden dolayı) uzatır. Ama Türkiye’de bir işe girip işçi gibi (4/a) sigortalı olup da sonra borçlanırsanız, yurtdışı borçlanma süreleriniz bu sefer işçi sigortası statüsünde sayılacak ve SSK kanunu kapsamında daha erken emekli olmanız mümkün olabilecek.

Kesin dönüş şart değil

Diğer taraftan, borçlanma yapmak için Türkiye’ye kesin dönüş yapmak şart değil. Halen dışarıdayken bile borçlanma yapılabilir. Ancak, borçlanma tutarı ödendikten sonra emekli aylığı bağlanabilmesi için yurda kesin dönüş yapmak gerekmektedir. Aksi halde emekli aylığı bağlanmaz, bağlanmış olsa bile sonradan kesilir. Bu da bir daha hiç yurtdışına çıkmamak anlamına gelmez. Yurtdışına tabiki ki çıkılabilir, ama yurtdışında çalışmamak, sosyal sigorta ödeneği, ikamete dayalı sosyal yardım almamak gerekmektedir.

Borçlanma tutarının ise hesaplanıp size tebliğinden itibaren en geç 3 ay içinde ödenmesi gerekmektedir. Yoksa yeniden başvuru şartı aranır. Ödenecek tutar ise, sizin seçeceğiniz sigorta prim matrahının %32’si olacaktır.

Öteden beri AŞ.yönetim kurulu üyesi aynı zamanda kendi şirketinde SSK sigortalısı ve tavandan prim ödüyor(du). Diğer ortaklar ise Bağ-Kur’lu. Bunların primlerini nasıl bildirip ödeyeceğiz. Değişiklik nasıl olacak? A.TEMEL

Æ Ekim 2008’den sonra, hiçbir bağımsız çalışan (şirket ortağı, GV mükellefi) kendine ait işyerinden kendisini işçi gibi (eski SSK) sigortalı gösteremeyecek. Ancak, öteden beri işçi olarak çalıştıkları şirketlere sonradan ortak olup SSK sigortalılıklarını devam ettirenler, Ekim 2008’den sonra da ara vermeksizin bu şekilde sigorta bildiriminde bulunmaya devam edebilecekler. Yani, birinci ortak için mevcut uygulamaya devam edilebilecek.

Önemli noktalar

Birincisi; bu ortaklar, artık gelir basamakları kalktığı için prime esas kazanç beyan edecekler. Bu aynen eski SSK taban-tavanında ki gibi belli aralıkta olacak. Örneğin; Ekim 2008 için bu şekilde kazanç (prim matrahı) SGK’ye beyan edilmeliydi ve Kasım 2008 sonuna kadar da ödenmeli.

2008/Ekim, Kasım ve Aralık ayları için eski Bağ-Kur (şimdi 4/b sigortalıları) SGK’ye prim matrah beyan etmezler ise SGK bunların bulundukları en son gelir basamak tutarını prim matrahı sayacak. 2009/Ocak’tan itibaren ise bildirim yapılmadığında asgari ücreti esas alarak SGK prim tahakkuk ettirecek.Öte yandan, bağımsız çalışanların yanında işçi sigortalısı (eski SSK-şimdi 4/a’lı) var ise, bunlar için yapılan kazanç beyanının altında kendileri için de beyanda bulunamayacaklar. Şu halde, birinci ortak 4/a’lı olarak tavandan bildirilip prim ödeniyor ise, diğer ortaklar için de 4/b’li olarak tavanın altında kazanç beyan edilemeyecek. Aksi halde, SGK bu tutarın altında bildirimleri tavana yükseltip gecikme zammı ve cezası ile prim talep edebilecektir.