Hayri Çetinkaya: Stand-by, 2000 yılı korkusunu unutturdu

Hayri ÇETİNKAYA

Piyasalarda iyimserlik rüzgarları esmeye devam ediyor. Ne Hazine'nin 5 bankaya birden el koyması, ne de kapısına dayandığımız 2000 yılı nedeniyle olası digital kıyamet'' korkusu piyasaların moralini bozabildi.

Geçen haftaya Hazine'nin banka operasyonu ve stand-by anlaşması damgasını vurdu. IMF anlaşması, bilinen bir gelişme olmasına, hep konuşulmasına karşın, banka operasyonunun bu kadar kısa sürede ve büyük çaplı olması pek beklenmiyordu.

Piyasalarda hafta başında genel beklenti, IMF ile stand-by anlaşmasının imzalanması ile oluşacak kısa süreli iyimserliğin ardından, Noel tatili ve 2000 sendromu nedeniyle yabancılar çekileceği için durgunluğun, hatta borsada bir miktar satışların artabileceği yönündeydi.

Fakat stand-by anlaşmasının açıklanmasından hemen önce Hazine'nin beş bankaya el konulduğunu açıklaması, durgun ve yatay seyir beklenen piyasaları birden heyecanlandırdı.

Piyasalarda önce tedirginlik yaratan banka operasyonu, izleyen günlerde, özellikle borsanın yeni zirveye ulaşmasına neden oldu. Hazine'nin beş bankaya el koyma operasyonu, geride kalan bankalar için ‘‘sağlam raporu’’ olarak değerlendirildi. Borsa da bu raporu, kısa sürede paraya çevirmekte gecikmedi.

BORSA RAKİPSİZ

Stand-by anlaşmasına, açıklamanın hemen ardından, gerçekleşen beklentiyi satarak cevap veren borsa, alternatif piyasaların cazibesini kaybetmesinin de etkisiyle toparlanmakta gecikmedi.

Borsa, haftanın ikinci yarısında, ‘‘sağlam raporu’’ alan banka hisselerinin öncülüğünde, 14 bin puanın üzerinde yeni rekoruna ulaştı.

En büyük patlama da İş Bankası (C) hisselerinde gerçekleşti. Aslında geçen haftanın ikinci yarısından itibaren borsayı, 14 bin puanın üzerindeki yeni zirvesine İş Bankası (C) hisselerinin taşıdığını söylemek yanlış olmaz. Diğer banka hisselerindeki yükseliş sınırlı kalırken İş Bankası'nın hızlı prim yapmasında, Hazine operasyonunun yanısıra, iştirak satışına ilişkin söylentiler de etkili oldu.

Borsada, endeks bazında zirveye ulaşılmasına karşın, yabancı yatırımcının olmayışı işlem hacminde kendini gösterdi. Önceki hafta 2.9 katrilyon (5.5 milyar dolar) düzeyinde gerçekleşen toplam işlem hacmi geçen hafta yüzde 21 oranında geriledi. Geçen hafta işlem hacmi 2.3 katrilyon (4.2 milyar dolar) liraya geriledi.

Stand-by anlaşması bono faizlerinde de 1-2 puanlık sınırlı bir düşüşe yol açtı. Yüzde 47 düzeyinde başladığı haftanın, sonunda yüzde 45'e kadar gerileyen bono faizlerinin yeni yılda, yüzde 40 düzeyine kadar gerilemesi bekleniyor.

Borsada geçen hafta sadece yerli yatırımcılarla, yeni zirveler yakalandığına göre, İMKB, yeni bin yılda yabancıların da dönmesiyle yoluna daha hızlı devam edebilir. 2000 yılına ilişkin iyimser beklentiler ve alternatif piyasaların durumu, borsayı rakipsiz kılıyor.

İMKB bu hafta

sadece 2 gün açık

BORSA bu haftanın sadece ilk iki günü, yani bugün ve yarın işlemlere açık olacak. İMKB Başkanlığı, 2000 yılı öncesinde, 4 Ocak 2000'e kadar borsada işlem yapılmamasını kararlaştırdı. Bazıları, yine deprem günlerinde olduğu gibi, İMKB Başkanlığı'nın böyle bir kararını likiditeye engel gibi gerekçelerle eleştirebilir. Yerinde bir karar alınmıştır.

Borsada önümüzdeki iki günde yapılacak işlemlerin ödemeleri, iki günlük takas nedeniyle yeni bin yılda yapılabilecek. Yatırımcı, takas avantajını dikkate alarak, bugün hem borsada bir miktar hisse senedi alıp, hem de alacağı hisselerin bedelini, bir haftalık repoya aktarıp, çifte kazanç sağlayabilir.