Hayri Çetinkaya: Davos yetmedi Borsa 5’li telaşla 17 binin altında

Hayri ÇETİNKAYA

Yabancı yatırımcıların satışa geçmesi, borsada yüzde 8'lik düşüşe neden oldu. Geçen haftayı 18 bin 172 puandan kapatan İMKB Bileşik Endeksi, dün tam 1457 puan birden düşerek 16 bin 714 puandan kapandı.

Piyasalarda ayın son günü olması nedeniyle yaşanan nakit sıkışıklığı faizlerin yükselmesine yol açtı.

DAVOS toplantılarından gelen olumlu haberlerin etkisiyle yükselerek haftaya başlayan borsa, yabancı yatırımcıların satışa geçmesiyle günü, 17 bin puanın altında tamamladı. Geçen haftayı 18 bin 172 puandan kapatan İMKB Bileşik Endeksi, dün tam 1457 puan birden düşerek 16 bin 714 puandan kapandı. Hisseler ortalama yüzde 8 oranında değer kaybetti.

Borsada dün toplam işlem hacmi, ilk seansta 317.6 trilyon lira, ikinci seansta ise 306.2 trilyon lira olmak üzere toplam 623.8 trilyon lira düzeyinde gerçekleşti.

NEDENLER

Borsada dünkü satışlar için konuşulan bir kaç nedeni şöyle sıralayabiliriz:

Gündelikçi yabancıların satışları.

Kredili müşterilerin, aracı kurumların baskısıyla yaptığı satışlar.

Ocak ayı enflasyon rakamının yüksek çıkacağı beklentisi.

Şirketlerin yıllık bilançolarının çok parlak çıkmaması.

Faizler de yükselme beklentisi.

Bu nedenlerin hepsini biraraya getirdiğiniz taktirde dünkü şok düşüşü açıklamak biraz daha kolaylaşıyor.

ÇIKIŞLA BAŞLADI

Aslında borsa sabah ilk dakikalarda, Davos'tan gelen olumlu haberlerin de etkisiyle alımlarla açıldı. Başta THY olmak üzere kamu hisselerindeki alımlar, kısa süreli olarak diğer hisselere de yansıdı ve endeks 18 bin 400 puana kadar yükseldi. Ancak ardından başta bankalar olmak üzere mali sektör hisselerinde gelen satışlarla endeks gerilemeye başladı. Birinci seansın ilk yarısını 17 bin 527 puandan geçen borsa, en düşük 17 bin 425 puanı gördü. Seans sonuna doğru biraz toparlanan borsa, ilk seansı yüzde 3.1'lik kayıpla 17 bin 608 puandan tamamladı.

Satış baskısı ikinci seansta da hızlanarak devam etti. Özellikle çok şubeli bir bankanın 1999 yılı kárının beklenden düşük çıkmasının da etkisiyle banka hisselerinde satışlar hızlandı. Önümüzdeki günlerde açıklanacak diğer bilançoların da çok parlak olmayacağı yolundaki beklentilerle, öğleden sonra satışların birara paniğe dönüştüğü gözlendi. Aracı kurumların da endeksteki düşüşü dikkate alarak kredili müşterilerine gerilemenin devam edebileceği endişesi ile satış talimatı verdirmesi, öğleden sonra borsadaki hızlı düşşüte etkili oldu. Borsa dün sadece ikinci seansta, 893 puan düşüşle 16 bin 714 puana indi.

Borsayı dün korkutan beklentilerden biri de IMF ile yapılan stand-by anlaşmasının ardından perşembe günü ocak ayı enflasyon oranının açıklanacak olmasıydı. Piyasalarda ocak ayı enflasyon rakamının, yüzde 4'ün üzerinde çıkabileceği yolunda tahminler yapılıyor. Geçen ay kamuya yapılan zamların ocak ayı enflasyonuna yansımaları olabileceği ve bu yüzden oranın yüksek çıkabileceği konuşuluyor. Ocak enflasyonunun yüksek çıkması, stand-by anlaşması ile öngörülen yıl sonundaki yüzde 20'lik enflasyon hedefini tehlikeye düşürücü bir gelişme anlamına geliyor.

Faizler yükseldi

Piyasalarda dün ayın son günü olması nedeniyle Türk Lirası sıkışıklığı hat safhadaydı. Nakit sıkışıklığı yüzünden bankalararası para piyasasında gecelik faizler yüzde 56'ya kadar yükseldi. Geçen hafta sonu aynı piyasada oranlar, yüzde 45.9 düzeyindeydi.

Bono faizleri de çık sınırlı düzeyde olymakla birlikte biraz yükseldi. En fazla işlem gören 23 mayıs 2001 vadeli tahvilin faizi binde 3 civarında artarak yüzde 36.95 düzeyine düzeyinde gerçekleşti.