‘Beynime çip taktın’ dedi, doktor bıçakladı... Komplo teorisi can alıyordu

Niğde Eğitim Araştırma Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Servisi’nde görevli Uzman Dr. Burak Yürük, 7-8 ay önce beyin ameliyatını yaptığı 62 yaşındaki hastası tarafından defalarca bıçaklandı. Adliyeye sevk edilen zanlının ifadesi ise pes dedirtti. Zanlı, beynine doktor tarafından çipli yapay zekâ yerleştirildiğini iddia etti. Doktorun durumu iyi, zanlı tutuklandı. Peki ama aşı karşıtlığı ile hızla yayılan çip gibi Amerikanvari komplo teorilerinin, Anadolu’nun bir şehrinde, doktor bıçaklamaya kadar vardığı nokta sizce de hayli düşündürücü değil mi?

MESLEĞİMİZİ YAPMAK HER GEÇEN GÜN ZORLAŞIYOR

Hastasının 4 yerinden bıçakladığı 34 yaşındaki Dr. Burak Yürük, uğradığı şiddeti yazılı bir açıklamayla anlattı: “Ameliyat sonrası, belirli aralıklarla kontrole geliyordu. Sonradan duyduğum kadarı ile madde kullanımı, evden kaçma öyküsü de olan bir hasta. Olay günü, odamda tek başıma hasta sonuçlarına bakıyordum. Bir anda geldi, ‘Bu işler boş işler, emanetimi geri ver’ dedi ve saldırdı. Beni takip ettiğini düşünüyorum. İfadesinde ise ‘Bana çip yerleştirdi, yapay zekâyla beni kontrol ediyor’ gibi şeyler demiş. Beyin tümörü ameliyatını çip takmayla bağdaştırmış ve bunu yapay zekâyla ilişkilendirmiş. Biz, şifa dağıtmak için buradayız. Doktor olarak tek amacım, hastalarımı iyileştirmek. Ancak bu tür olaylar yaşanınca, mesleğimizi icra etmek daha da zor hale geliyor. Sağlık çalışanları, gece gündüz demeden büyük bir özveriyle çalışıyor. Bize yönelik her türlü şiddet, sadece bireysel değil toplumsal bir sorundur. ‘Sağlıkta Şiddete Hayır!’ diyerek, bu sorunla mücadelede herkesin üzerine düşeni yapması gerekiyor.”

BİLİM KARŞITLIĞI ÖNEMLİ BİR HALK SAĞLIĞI SORUNUDUR

Türk Tabipleri Birliği’nin (TTB) yeni başkanı Prof. Dr. Alpay Azap, sosyal medya ile yalan ve yanlış bilgilerin hızla yayıldığı konusunda benimle aynı fikirde: “Bu durum sadece halk sağlığına zarar vermekten öteye geçti. Canımıza kastedildiği bir noktaya evirildi” diyor. Peki ne yapmalı soruma ise yanıtı şu: “Sağlık otoriteleri dezenformasyonla aktif şekilde mücadele etmeli. Bakanlık, bilimsel verilere güvenilmesi gerektiği ve ortaya atılan komplo teorilerinin hiçbir gerçekliğinin olmadığını en güvenilir ağızlardan halka duyurmalı. Bu konuda yazılı- görsel kamu spotları, eğitim- bilinçlendirme çalışmaları yapılmalı. Ama her şeyden önce bakanlık bilime kendi sahip çıkmalı. Çünkü bilim karşıtlığı da sigara gibi, obezite gibi önemli bir halk sağlığı sorunudur.”

YASA TBMM’DE BEKLİYOR

Sağlık Bakanlığı’nın son olarak 2021’de açıkladığı, “Beyaz Kod” bildirim sayısı 29 bin 826’ydı. Şiddetin önlenmesine yönelik düzenleme ise 5 yıl önce, nisan ayında TBMM’den geçerek yasalaştı, cezalar arttırıldı. Ancak sağlıkta şiddet artarak devam etmekte. Neden? Diyor ki: “Evet, bazı düzenlemeler yapıldı, ağır yaptırımlar da getirildi. Ancak uygulamada ciddi sorunlar var. TTB’nin şu an Meclis’te bekleyen kapsamlı bir yasa teklifi var, öncelikle onun çıkmasını istiyoruz. ‘Cezasızlık’ algısı kırılmalı. Ancak bu sorunun sadece yasa ile çözüleceğine de inanmıyoruz. Otorite, hekimlere ve sağlık çalışanlarına sahip çıkmalı, toplum için ne kadar değerli olduklarını anlatmalı. Ayrıca ‘5 dakikaya bir randevu’ verilmesi de hasta ile doktorları karşı karşıya getirmekte.”

5 DAKİKADA MUAYENE OLMAZ

“5 dakikada hastanın derdini dinlemeniz, tetkik yapıp, teşhis koymanız bekleniyor. Kısa muayene süreleri sebebiyle, hasta- doktor arasında iletişim eksik kalıyor. Hasta, ‘Doktor, benimle ilgilenmedi’ diye düşünüyor, doktora öfkeleniyor. Oysa bugün bir berberde 5 dakikada tıraş olamaz, aracınızı 5 dakikada muayene bile ettiremezsiniz.”

ÖNEMLİ KADROLARDA DOKTOR YOK

Tıp fakültelerinde okuyan birçok genç meslektaşının genel cerrahi, pediatri, iç hastalıkları gibi önemli branşları hastalarla direkt yüz yüze kalıp, şiddete uğramak endişesi ile tercih etmediği ve kadroların bu sebeple boş kaldığını belirterek, “Yerine biyo-kimya, plastik cerrahi, spor hekimliği, dermatoloji gibi branşlar tercih ediliyor. 35 sene önce, tıp fakültesine girdiğimde çok çalışacağımı biliyordum. Fakat bugün bunun yerini, ‘Acaba başıma bir iş gelir mi?’ endişesi aldı. Yanı sıra bugün birçok hekim de artık defansif tıp uygulamalarından yana. Hastaya yapılan her işlem risklidir. Bu risk bazen düşük bazen yüksektir. Eskiden risk yüksek olsa bile hastayı kurtarma ihtimali varsa hekimler o riski alırdı. Şimdi ise ‘hastaya bir şey olur, ailesi hastaneyi basar, beni öldürürse’ düşüncesi ve örnekleri yaygın olduğu için kimse pek risk almak istemiyor” vurgusu yapıyor.

BİLİM KARŞITI SOSYAL MEDYA HESAPLARI DENETLENMELİ

Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Uzmanı Prof. Dr. Cenk Kıraklı, özellikle X platformunda, komplo teorileri ile en çok mücadele eden isimlerin başında. Aradım. Yorumu şöyle: “Amerikan sağının COVID aşıları ile piyasaya sürdüğü çip, yapay zekâ gibi akıl almaz komplo teorileri, klavye başındaki bazı gruplar tarafından tüm dünyaya hızla yayıldı. ABD’den yayılan bu saçmalıklar, sosyal medya denetlenemediği için de Anadolu’nun en ücra köyleri, kıraathanelerine kadar uzandı maalesef. Doktora saldıran bu şahsın belki psikolojik problemleri var. Ancak biz bu saçmalıkları daha önce de duyduk, hâlâ da duymaktayız. Dolayısıyla dezenformasyon yapan hesapların bulunması, bunlara müdahale edilmesi, denetlenmesi gerek. Bilim karşıtlığının önüne geçilmeli.”