Nutalfe Bey ve Mıkar Efendi (1)

İzmir Devlet Tiyatrosu, internet sitesinde oyunu şöyle tanıtıyordu: "Kantolar, şarkılar ve canlı müzik eşliğindeki oyun, seyirciye eğlence ve bol kahkaha vaat ediyor."

Demek bir devlet sanat kurumu, bundan böyle kimi gelip geçici özel tiyatroların başvurduğu magazin kokulu duyurulara başvuracaktı. Ya ilk gece temsilinde ne oldu? Bol alkış mı? Kahkaha tufanı mı? Kantolar, şarkılar mı?

Bir toplumsal çözümleme

Yazık.. Arada ne bir kahkaha, ne temsil sonu seyircinin coşkuyla ayağa kalkıp alkış tutması! Oysa sahnedeki oyuncular, her anı özenle çalışılmış bir sahne düzeni içinde özveriyle, ola ki, yeteneklerini de aşarak oynuyordu. Öyleyse neden "Eflatun Bey ve Rakım Efendi", "Nutalfe Bey ve Mıkar Efendi"ya dönüşmüştü?

Devlet Tiyatrosu gibi "akademik" bir yanı olması gereken, kendisinden "yol açıcı öncülük" beklenen bu sanat kurumunun doğru bir çıkış sonrasında uygulama aşamasını denetlemediği anlaşılıyor. Gerçekten de "Eflatun Bey ve Rakım Efendi"nin sahneye getiriliş düşüncesi, edebiyat değerlerimizin canlı tutulması yanında, Tanzimat’la başlayan çağdaşlaşma çabamızı bugünden geriye uzanarak sahnede yaşatmış olmakla günümüze bağlamak, tiyatro sanatı yoluyla gerçekleştirilmiş bir toplumsal çözümleme olacaktı.

Bir kargaşa bir curcuna

Sahnedeki oyun bir düşünce kırıntısı taşımadan bir hayhuy içinde geçip giderken neyi izlediğimizi, ne olup geçtiğini kimlerin Eflatun Bey, kimlerim Rakım Efendi kesimini temsil ettiğini, hangi oyuncunun neyi, niçin yaptığını anlamadık gitti. Bir kargaşa, bir curcuna! Sanki ortada belirli "oyun metni" yok da, yönetmen Levent Suner oyuncularla birlikte provalar boyunca bir metin oluşturmuşlar. Acaba oyunun yazarı olarak sunulan Türel Ezici bu oyunun neresinde?

"Eflatun Bey ve Rakım Efendi"den yola koyulup yazarı Ahmet Mithat’ı aradan çıkarararak İzmir DT. açılış oyunu diye sahneye bir "curcuna" getirilmiş olması üzerinde gelecek yazımızda da duralım.