İran’la sınırda ortak sanayi bölgesi gündemde

Şimdi dış politikada gelinen nokta ve Başbakan Tayyip Erdoğan’ın gelecek hafta yapacağı İran ziyareti öncesinde bu projenin detaylarına girmek istedim.

Sanayi ve Ticaret Bakanı Ergün’e tekrar sorduğumda aldığım yanıtlarla birlikte değerlendirdiğimde; hem ekonomik hem de siyasi olarak çok önemli bir proje ile karşı karşıya olduğumuzu söylemem gerek. Yani bu projeye, sadece iki ülkenin yararına olacak bir ekonomik proje olarak bakmamak gerekiyor.

Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün bu talebin geçen yıl İran’dan geldiğini, bu yıl haziran ayında İran Telekomünikasyon Bakanı’nın gelişinde konunun tekrar gündeme getirildiğini ve o zamandan buyana çalışmalar yaptıklarını söylüyor. Kurulacak bölgenin yeri konusunda birkaç seçeneğin gündeme geldiğini, ancak şu anda en çok Iğdır üzerinde durulduğunu kaydeden Bakan Ergün, bu projeye Ermenistan ve Azerbaycan’ın dahil edilebileceğini hatta Suriye’nin katılımının da konuşulduğunu söyledi.

İran’ın yaptığı teklifte kendilerinin bölgeye ucuz enerji temin edebileceklerini söylediklerini, buna karşılık Türkiye’nin teknoloji ve altyapı ihtiyaçlarını karşılayabileceğini kaydeden Bakan Ergün, projenin iki ülkenin de istihdam sorununun azaltılması açısından büyük katkı sağlamasını bekliyor.

Geçen ay Van’a gittiğinde helikopterle sınır bölgelerinde uygun yer için araştırma da yaptıklarını kaydeden Sanayi ve Ticaret Bakanı, Türkiye’nin bu projenin hayata geçirilmesine karar verilmesi halinde, çok kısa sürede gerekli arazi ve altyapıyı temin edebileceğini söyledi.

ULUSLARARASI DURUM

Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, bu bölgenin “serbest bölge” olarak kurulmasını öngördüklerini, dolayısıyla vergi gibi üretim maliyetleri açısından da avantajlı konuma getirileceğini, buradan üçüncü ülkelere de satış yapılabileceğini kaydetti. Ergün, özellikle ucuz petrol, doğalgaz ve elektrik imkanı olması halinde, bu bölgenin uluslararası rekabetteki şansının da otomatik olarak artacağını ifade etti.

Böylesine kapsamlı bir serbest sanayi bölgesinin kurulması halinde bu yatırımın ardından bölgede otoyollar, havaalanları, demiryolları gibi başka yatırımları da tetikleyeceğini hatırlatan Bakan Ergun, özellikle bölgenin kalkınması açısından çok önemli bir proje olacağına inandıklarını söyledi.

Başbakan Tayyip Erdoğan’ın önümüzdeki hafta yapacağı İran ziyaretinde bu ortak serbest sanayi bölgesi projesinin gündeme gelip gelmeyeceğini bilmiyoruz. Ancak kapsamlı görüşmeler ve ekonomik işbirliği konuşulduğu takdirde bu projenin de gündeme gelmesi kaçınılmaz görülüyor.

Peki, bu ortamda İran ile bir da ortak sanayi bölgesi kurulması gerçekten hayata geçirilebilecek bir proje midir?

İşte bu noktada şüphelerin olması çok normal. İran’ın nükleer silah üretimi kaygısıyla yaptırımlar gündemde iken, uluslar arası camiada bu yöndeki talepler iyice artmışken, üstüne üstlük Türkiye İsrail ile artık açıktan kapışma içine girmişken, bu girişimin uluslar arası camiada huzursuzluk yaratması da doğal sayılmalı.

Dolayısıyla bu proje İran ile görüşülüp somut adım kararı verilirse, Başbakanın İran sonrası yapacağı ABD ziyaretinde bile gündeme gelebilir.