Enflasyon yükselecek ama faiz artış beklentisi yok
Paylaş
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
EYLÜL ayı enflasyon rakamları iyi geldi ama piyasaları sevindiremedi. Aksine Ekim’de olmasa da, Kasım ve Aralık aylarında enflasyon oranlarının hızla yükselmesi, yılsonunda yüzde 8’i bile geçmesi bekleniyor.
Geçen yıl yüzde 1.8 ile yüksek oranda gerçekleşen tüketici fiyatları nedeniyle, Ekim sonunda yıllık enflasyonun yine düşük kalabileceği ama daha sonrasında, baz etkisinin tersine dönmesiyle birlikte artacağına kesin gözüyle bakılıyor. Eylül ayında tüketici bazında enflasyon oranı yüzde 0.75 artarken, yıllık tüketici enflasyonu yüzde 6.65’den 6.15’e geriledi. Bu oranlar piyasaların beklentisi doğrultusunda gerçekleşti. Üretici fiyatları bazında enflasyon ise piyasa beklentilerinin üzerinde Eylül’de yüzde 1.55 oranında arttı ve yıllık bazda yüzde 12.1’e yükseldi. Bu düşük oranlara rağmen piyasaların moralini bozan unsurları ise çekirdek enflasyon oranlarındaki hızlı yükseliş, kurlardaki artış ve ay sonunda yapılan yüksek oranlı doğalgaz ve elektrik zamları olarak sayabiliriz. Bu zamların enflasyona doğrudan katkısının yüzde 0.6-0.7 oranında olması bekleniyor. Bunun dışında yan etkileri de göz önüne alındığında bu etkinin yüzde 1’i görmesi kaçınılmaz. Bunun ötesinde doğalgaz ve elektrikte zam ihtiyacının bitmemiş olması, en azından bir bu kadar daha zam ihtiyacı bulunması, enflasyon oranlarının artacağı beklentisinde önemli rol oynuyor. Doğalgazla elektrik üretiminin yoğun olması nedeniyle bu zamların katlanarak gitmesi gerektiği açık. Ancak buna rağmen yeni zamlar yapılmayıp, doğalgaz ve elektrikte sübvansiyonun devam etmesine karar verilmesi halinde bile, mevcut zamların ve bu beklentilerin enflasyona etkisi büyük olacak. Bunun de ötesinde dün yayımlanan Eylül ayı enflasyon rakamlarını değerlendiren analistler, kurun fiyatlara geçişkenliğinin yeniden artmaya başladığı tespitinde bulundular. Dolayısıyla kurların yukarıda kalmaya devam etmesi halinde, daha hızlı biçimde enflasyonu etkilemesi de kaçınılmaz olacak. Piyasa analistlerinin bundan sonra kurların fiyatlara etkisinin daha da artacağı beklentisine girdikleri gözleniyor. MERKEZ’İN FAİZİ ARTIRMA NİYETİ YOK Yıl sonunda ulaşacağı rakam konusunda görüş ayrılığı bulunsa da, enflasyonun yeniden yükselişe geçeceği konusunda hemen herkes hemfikir. İşin ilginç yanı ise enflasyon artacak olmasına rağmen, Merkez Bankası yönetiminin buna bakarak faizleri artırmayacağı konusunda da hemen herkes hemfikir. Bir başka deyişle, Merkez Bankası’nın fiyat istikrarı yerine, ekonomik canlanmayı gözeteceği kanısı tüm piyasalara hakim olmuş durumda. Çekirdek enflasyon oranlarında hızlı yükseliş var, Merkez Bankası’nın para politikası kararları için dikkat ettiği alt endekslerde ciddi yükselişler var ve bu artışların devam edeceği anlaşılıyor. Buna rağmen yine de Merkez Bankası’nın bu eğilime bakarak faiz artırmayacağı kanısı hakim. Hatta munzam karşılıkları düşürerek piyasaları rahatlatacağını söyleyen, Merkez Bankası’nın enflasyondaki yükselişe rağmen eğer büyümede sorun görürse, tekrar faiz indirebileceğini bile düşünenler, hala var. Çünkü Merkez Bankası yönetimi çekirdek enflasyon oranlarında yükseliş olduğunu, yılın sonlarında enflasyon oranlarının yükseleceğini ancak bu oranların gelecek yıl düşeceğini yani bir sıkıntı görmediğini, şu anda kendilerinin önceliğinin ekonomik aktivite olduğunu son aylarda sürekli olarak söylüyor. Umarız kurlar gibi faizlerde de yanlış yerlere bakarak karar almaz, demeçler vermezler.