Erken ’erken seçim’ 2007 ve 2008 yıllarını kurtarır

Ne denirse densin, seçimler hükümetlerin ellerini bağlayan; gelen taleplere "hayır" diyebilme kabiliyetlerini azaltan, hatta yok eden; siyasi olarak hükümetleri zayıflatan olgulardır. Doğal olarak, seçimler kamu finansmanındaki disiplini bozucu yönde etki yaparlar. Seçim dönemlerinde, talepleri karşılamak, makro ekonomik dengelerin korunmasının önüne geçer.

KAMU FİNANSMANI

Genel seçimlerin kasım ayında yapılması tüm 2007 yılında kamu finansmanının giderek bozulacağı anlamına gelir. Üstüne üstlük, 2008 yılı bütçesini hazırlayacak zaman yoktur. Yeni bütçe, yeni hükümeti bekleyecektir. 2008 yılının ilk ayları geçici bütçe ile idare edilecektir. Yeni bütçe ancak nisan ayından sonra yürürlüğe girebilecektir. Bu arada, son 8-10 ayda yapılmış tahribat önlenmeye çalışılacaktır.

Genel seçimlerin kasım ayı yerine yazın yapılması birçok açıdan olası tahribatı asgaride tutacaktır. Yılın ikinci yarısında iş başına gelecek hükümetin kamu finansmanında ciddiyeti yeniden ele alması söz konusu olacaktır.

Önünde yeni bir beş yıllık ufuk görecek olan yeni hükümet 2008 yılına yönelik olarak ciddi bir bütçe hazırlama olanağına kavuşacaktır. Rafa kaldırılan yapısal reformlar daha çabuk ve daha kolay devreye sokulabilecektir. Kısacası, genel seçimlerin kaçınılmaz olarak hükümetlere getirdiği atalet çok daha çabuk geçiştirilebilecektir.

Ekonomik dengelerin korunması ve enflasyonun hedeflenen doğrultuda düşürülebilmesi açısından kamu finansmanında ciddiyetin korunması son derece önemlidir. Bir yıl için dahi olsa, kamu finansmanında olası bir gevşeme (ki şimdiden bu yönde bazı işaretler vardır) "kar topu etkisi" yoluyla ilerideki yıllarda tamiri zaman alacak tahribatlara yol açabilecektir.

Örneğin, faizler yükselecek ve Hazine’nin borçlanma maliyeti artacaktır. Diğer harcamalarda belli bir disiplin getirilse dahi, bütçede faiz harcamaları artış eğilimine girecektir. Bütçe dengesini tutturabilmek için yeni gelir kaynakları (vergi artışları) aranacaktır.

Kamu finansmanının bozulma eğilimine girip faizlerin yükselmesi ileriye dönük beklentileri bozacaktır. Enflasyonun hedeflenen doğrultuda inmesi daha da gecikecektir. Bu arada, dış kaynaklı şokların gerçekleşmesi konuyu daha da karmaşık hale getirecektir.

BIÇAK SIRTI

İktisadi açıdan genel seçimlerin yaz ayları içinde yapılması iktisadi açıdan çok yararlı görünmektedir. Siyasi belirsizliklerin zaman kaybetmeden ortadan kaldırılması, uluslararası yatırımcılar gözünde, Türkiye ekonomisinin diğer gelişmekte olan ekonomilerden ayrıştırılmasını önleyecektir.

Büyük bir olasılıkla, bugünkü hükümet de bu görüşlerin tümünü paylaşmaktadır. Ama, erken seçim isteklerinin farklı güdülerle farklı kesimlerce bugünlerde çok fazla gündeme gelmesi hükümetin bu kesimlerle inatlaşma olasılığını da artırmaktadır. Halbuki, makro ekonomik hedefler göz önüne alındığında, ekonomik dengeler inatlaşmayı kaldırmayacak kadar bıçak sırtındadır.