Yunanistan’ı krizden kurtarma girişimini anlama kılavuzu

Bu yüzden kurtarma operasyonuna başlamadan önce, olayın kuramsal olarak kavraması gerekiyordu. Buna, hem kurtarılacak olanın, hem de kurtarıcıların ihtiyacı vardı. Ondan sonra operasyonun tasarımına geçilebilirdi. Üçüncü aşamada bu tasarımın ilgili taraflarca benimsenmesi sağlanacaktı. En sonunda da uygulamaya geçilecekti. Ancak uzun sürecek bu süreçte “hastanın kaybedilmemesi” yani ülkenin acze düşmemesi sağlanmalıydı. Bu amaçla ara çözümler devreye sokuldu. Şimdi son aşamaya gelinmiş bulunuyor.

KRİZİN KURAMSAL TANIMI: BİRDEN FAZLA EURO VARMIŞ MEĞER

Yunan finansal krizi aslında bir Euro krizidir. Her para biriminin bir “baba”sı, bir de “ana”sı vardır. Baba, paranın üstünde adı yazan “egemen devlet”tir (sovereign). Ana ise onu dünyaya getiren “Merkez Bankası”dır. Euro denilen ve tüm dünyada kabul gördüğü için “döviz” (hard currency) olan paranın, anası tektir ama babası çoktur. Bu yüzden tarihte ilk defa ulusal parası döviz OLAN bir ülke “döviz yokluğundan” zora girmiştir. Demek ki, Yunanistan’ın büyük bir keyifle kullandığı yasal para birimi olan Euro, Alman Euro’sunun üvey kardeşiymiş. Onun kadar değerli olamazmış. Dolayısıyla faizi de riski de farklı olmalıymış.

BİR ÜLKE DÖVİZ DARBOĞAZINA GİRERSE NE OLUR

Bir ülke döviz darboğazına girerse o ülkenin parası değer kaybeder. Buna devalüasyon denir. Ülkenin parası değer kaybedince iki sonuç ortaya çıkar:

1. Ülke halkı fakirleşir.

2. O ülkeye borç verenlerin paralarının bir kısmı deve olur.

İşte kurtarma operasyonu bu kaçınılmaz sonuç üzerine inşa edilmiştir. İlk seçenek, Yunanistan’ın Euro’dan çıkıp Drahmi’ye geçmesiydi. Bu yüzden parasının değeri düşeceği için, ülke halkı “Euro” cinsinden fakirleşecek, alacaklılar da Euro cinsinden zarar yazacaktı. Diğer seçenek ise, Yunanistan’ın Euro’da kalması ama aynı sonuçların metazori olarak ortaya çıkarılmasıydı. Yunanistan şimdi “halkının fakirleşmesi” ve “alacaklılarının zarara uğraması” pahasına kurtarılıyor. Ayvaz kasap, hep bir hesap.

AB, YUNANİSTAN’I DEĞİL, EURO’YU KURTARMAYI AMAÇLIYOR

Bu operasyonla AB, sadece Yunanistan’ı değil Euro’yu da kurtarmayı amaçlıyor. Konsolide olarak bakılırsa, AB’nin mali durumu, ABD’den iyidir. Kamu borçlarının AB milli gelire oranı ABD’den düşüktür. Daha da önemlisi AB’nin “cari açığı” AB milli gelirinin yüzde 5’i iken, bu oran ABD’de yüzde 3’ten fazladır. Almanya ve cari fazla veren Kuzeyli saz arkadaşları sayesinde, Euro halen çok güçlü bir para birimidir. Öyle de kalacaktır.

Son Söz: Sanal olarak zenginleşen, reel olarak fakirleşir.�