Tansiyon aleti ayar gerektirmez mi?

Mühendis kökenli bir teknik adam olarak benim bildiğim, herhangi bir ölçüm yapmadan önce aletin mutlaka kalibre edilmesi gerektiğidir. Ben tansiyon aletlerinin kalibrasyonuyla ilgili bir bilgi alamadım. Doktor kendi aleti ile ölçüm yapıyor ve sonuca göre çok ciddi olabilecek kararlar alıyor. Çarşı pazardaki terazilerin yılda bir de olsa kontrolü arandığına göre tansiyon aletlerinin kalibrasyon gereği düşünülmez mi?

H.Y.TAPAN/İSTANBUL

SAYIN Tapan, gerçekten çok önemli bir konuya değindiniz. Eline alet geçiren herkes tansiyon ölçmeye kalkıyor. Çok değişik yollardan gelmiş, çok farklı aletler ortada dolaşıyor. Sokakta dolaşan tansiyoncuların, eczanelerdeki kalfaların, komşuların ölçtüğü tansiyonların sonuçlarına bakarak insanlar kendi ilaçlarını ayarlıyorlar. Tabii ki sizin belirttiğiniz şekilde, doktorların kullandığı aletlerin de güvenliği söz konusu.

Öncelikle bu konuda en güvenli aletlerin civalı tansiyon aletleri olduğunu belirteyim. Aletteki civa sütununun basıncı söz konusu olduğu için bu aletlerin hata yapması söz konusu değil. Kullanılan mekanik aletlerde bazı yaylar söz konusudur. Böyle olunca bu aletlerin zaman zaman kontrol edilip güvenliğinin belirlenmesi gerekiyor.

Dijital aletlere gelince, bunlarla yapılan ölçümlerde zaman zaman farklı sonuçlar bulunmasının nedeni, bu aletlerin teknolojisine bağlı. Bu aletler ya nabız dalgaları ya da nabız sesleri ile çalışır. Ölçüm sırasındaki en küçük kas hareketleri bile bu tür seslere ya da titreşimlere yol açacağı için alet yanlışlıkla bunu nabız olarak değerlendirebilir. Dinlemekle yapılan ölçümlerde bu gibi sesler farklı özellikleri nedeniyle, ölçümü yapan kişi tarafından değerlendirmeye alınmadığı için ölçümü etkilemez.

Yazımın başında da belirttiğim gibi, halkımızda tansiyon ölçüm sonucuna göre ilaç kullanmak alışkanlığı çok yaygın. Tansiyonu düşük bulununca ilacı kesen, yüksek çıkınca tekrar başlayan kişiler çok. Bu kişilerde yüksek olduğu halde yanlışlıkla düşük bir ölçüm yapılması, ilacın alınmamasına, böylece de hayati tehlikelere yol açabilir. Bu şekilde beyin kanamaları geçirenler ve hayatını kaybedenler az değildir.

Tansiyon aletlerinin en az yılda bir kez civalı bir aletle kontrol edilmesi gerekir. Sık kullanılan aletler için bu sürenin çok daha kısa olması gereği tartışılmaz. Ancak ‘‘bunu yapmayan kişiler ne olacak’’ derseniz, bunun cevabı, en azından şimdilik yok.