DÜNKÜ yazımda ortalığın temiz görünmesinin, her zaman sağlıklı olduğu anlamına gelmediğini ve birçok hastalığın kaynağının evlerimiz olduğunu belirtmiştim.
Evde enfeksiyonun başlıca kaynağı; insanlar, çiğ gıda ve sudur. Ayrıca lavabo, küvet, tuvalet, ıslak bulaşık ve toz bezleri gibi üzerinde su ve organik artıkları barındıran belli alanların, enfeksiyonlara neden olduğu kanıtlandı.
Yaşadığımız ortamda hastalık etkenlerinin transferi birkaç şekilde olabiliyor:
1- Hastalık etkeni taşıyan (enfekte) insanlarla doğrudan temas. Bunu önlemek için, genel hijyen bilincinin artması ve hastalık etkenlerinin bulaşma yollarının iyi bilinmesi gereklidir.
2- Vücudun kendinden doğan bulaşmalar: Sistit hastalığında, bağırsakta zararsız olabilen bakterilerin idrar yoluna bulaşarak hastalık yaratmasında olduğu gibi. Kişisel hijyen, bulaşma riskini azaltmada önemli rol oynar.
3- Sağlıksız yiyecekler ve içecekler ya da mikroplu ellerin ağza temasıyla hastalık etkenlerinin mide-bağırsak yoluyla vücuda girişi. İshallere neden olan mikroplarla bulaşıcı sarılığın tipleri olan Hepatit A ve Hepatit E'yi oluşturan virüsler bu yolla bulaşır.
4- Hastalık etkenlerinin bir bölümü de dış yüzeylerden dolaylı olarak bulaşmaktadır. Bakteriler suyun olmadığı yerlerde ürememelerine ve kuru yüzeyde bir süre sonra ölmelerine karşın, büyük bir kısmı uzun bir süre hastalık bulaştırıcı özelliklerini korumaktadır. Bu durum oda sıcaklığında bırakılan bulaşık ve temizlik bezleri için önemlidir. Mikroplu yüzeylerden pişmiş yemeğe bulaşan hastalık etkenleri, yemeğin oda sıcaklığında muhafaza edildiği durumlarda, hızla üreme imkánı bulabilmektedir.
EVDE HİJYEN SAĞLAMANIN YOLLARI
Evde hijyen, hastalık etkenlerinin sağlığı tehdit etmeyecek boyutlara azaltılmasıyla sağlanabilir. Dolap kulplarından musluklara, mutfak tezgáhlarından temizlik bezlerine kadar birçok alana temasla mikrop bulaşması, her zaman hastalıkla sonuçlanmayabilir. Bunda, mikropların zarar verme potansiyeli kadar bünyenin etkilenme kapasitesi de önemlidir. Bebekler, yaşlılar, hamileler ve lohusalar enfeksiyon hastalıklarına daha açıktır.
Evimizde hijyen sağlamak için, temas ettiğimiz yüzeyler, yemek pişirmede ve yemekte kullandığımız araçlar ve gıda maddelerini su ve temizleme ürünleriyle silerek, ovalayarak, durulayarak temizlemek önemlidir. Böylece hastalık etkenleri uzaklaştırılmış olacaktır. Isı da dezenfekte etmekte önemli bir yoldur. Bezler, temizlik gereçleri ve çatal bıçak gibi mutfak gereçlerini kaynatarak temizlemek mümkünse de özellikle yüzeyler için mümkün olamamaktadır. Böyle alanlar için de, hijyenik temizleyiciler ve kimyasal dezenfektanlar en etkili metottur.
Evdeki hijyen uygulamalarının etkili olması sadece doğru bir ürünün kullanılmasına değil, bunun doğru zamanda ve doğru şekilde kullanılmasına da bağlıdır. Bunun da yolu hijyen konusundaki bilinçten geçer.