Manisa sanayi odaklı ilk şehircilik örneği

Yeni nesil bir kavramın temelini attı.
“OSB lojmanları…”
Eskiden lojman dendi mi akla devlet memuru gelirdi.
Şimdi ise Türkiye sanayisi kendi lojman kültürünü kuruyor.
Ama bir farkla…
Bu sefer lojmanlar sadece barınmak için değil, yaşamak için.
Manisa Organize Sanayi Bölgesi’nde yükselmeye başlayacak bu yeni yerleşim alanı, bana göre Türkiye’nin ilk ‘sanayi odaklı şehircilik’ örneği.
Şehirleşme planlarıyla uyumlu olacak, yerel mimariyle örtüşecek.
Bakan Fatih Kacır, bence bugünün manşetini de attı:
“OSB’de çalışanlar, yaşadıkları şehirdeki kiraların üçte biri oranında sembolik bir bedelle modern lojmanlarda yaşayacak.”
Aslında Türkiye’nin üretim düzeninde yepyeni bir paradigmanın ilk taşı yerleştirildi.
Bugüne kadar OSB dendiğinde hepimizin zihninde bir şey canlanırdı:
Fabrika bacaları, sabahın köründe gelen işçi servisleri…
Manisa OSB farklı bir şey yapıyor.
Modern yaşam alanları; kreşler, çocuk parkları, spor alanları…
Kısacası, sosyal bir hayat.
Şunu artık net söyleyebiliriz, şehirlerin de yarışı başladı.
Kimi teknolojiyle, kimi kültürle, kimi sanayiyle öne çıkıyor.
Manisa hem teknolojiyle hem üretimle hem de insanıyla öne çıkacak.
Bakın, Türkiye’nin en büyük sorunlarından biri barınma.
Kiralarla başa çıkamayan yüz binlerce insan var.
Ve bu sadece büyük şehirlerin değil, sanayi şehirlerinin de derdi artık.
Çünkü sanayi büyüyor ama ona eşlik eden şehirleşme kültürü geride kalıyor.
İşte Manisa’da atılan bu adım, bu boşluğu kapatma çabası.
Bu açıdan baktığınızda mesele sadece şehircilik değil, bir sosyal barış projesi gibi.

Anadolu’ya da model olacak

MANİSA’ya güçlü bir yatırım dalgası var.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır’a, “Manisa örneği Anadolu’ya bir model olur mu?” diye sordum.
Şöyle yanıtladı:
“OSB’ler için geliştirdiğimiz bu yeni lojman modelinin ilk uygulamasını burada, ilklerin adresi Manisa’da hayata geçiriyoruz. Coğrafi konumu, güçlü lojistik ağı, yüksek üretim kapasitesi ve nitelikli insan kaynağıyla Manisa son yıllarda pek çok yerli ve yabancı yatırımın adresi oldu. Dünyanın en büyük elektrikli araç üreticisi BYD, Türkiye’de kuracağı 150 bin elektrikli araç üretim kapasitesine sahip üretim tesisi ve yeşil teknolojilere yönelik Ar-Ge merkezi yatırımı için Manisa’yı tercih etti. Doğrudan 5 bin kişiye, oluşturacağı değer zinciriyle 20 bin vatandaşa istihdam sağlayacak. Manisa OSB’de çalışan sayısı 62 binden 90 bine çıkacak. Manisa, Anadolu’ya da örnek olacak.”
3 bin 500 konut bir yılda tamamlanacak.
Proje bittiğinde 15 bin aile burada olacak.

İşin bir tarafı vizyon diğer tarafı dayanışma

BİR OSB düşünün ki:
İlk lojistik merkezi burada kurulmuş.
İlk enerji santrali burada devreye girmiş.
İlk meslek lisesi burada açılmış.
İlk korumalı işyeri (evet, zihinsel engelli bireyler için) yine burada hayata geçmiş.
Şimdi bu ‘ilkler zinciri’ne bir halka daha ekleniyor.
İşçisine, mühendisine, çalışanına konut veren OSB.
Bu başarı hikayesinin arkasında bir aktör daha var.
Manisa OSB’nin Başkanı Sait Türek ve yönetim kurulu…
Bir kurum kendi kendini anlatabiliyorsa, orada bir başarı vardır.
61 yıldır oradalar.
Alt yapıdan üst yapıya, lojistikten enerjiye, sosyal sorumluluktan eğitime kadar onlarca ‘ilk’ e imza atmış bir kurumdan söz ediyoruz.
İşin bir tarafı vizyon, diğer tarafı dayanışma.
Türek ne dedi?
“Biz, genel kurulla yönetilen bir sanayi bölgesiyiz. Sanayicilerimizin söz sahibi olduğu bir yapıya sahibiz.”
Demek ki mesele sadece bir başkan değil…
Bir kültür meselesi.
Türkiye’nin en büyük sorunlarından biri ne?
Konut.
Sait Türek bunu da açık yüreklilikle söyledi:
“Bu ülkenin ortak sorunu bu. Hepimizin sorunu.”
Ve iki temel başlık verdi:
Ulaşılabilirlik ve güvenlik.
Ulaşılabilirlik dediğiniz şey ekonomiyle ilgili.
Güvenlik dediğiniz şey ise vicdanla.
Manisa OSB ikisini de birleştiriyor.
Üstelik bunu devletten beklemeden yapıyor.
Kendi imkanlarını seferber ederek, bakanlıkla iş birliği içinde çözüm geliştirerek yapıyor.

OSB’ler birer yaşam merkezine dönüşebilir

BAZEN büyük değişimler yüksek sesle değil, iyi planlanmış bir temel atmayla başlar.
Manisa OSB’de yaşanan tam olarak buydu.
Türkiye artık sanayiyi sadece üretimden ibaret görmeyen bir modele geçiyor.
Ve bu modeli sessizce Anadolu yazıyor.
Bugüne kadar sanayi dendiğinde gözler hep İstanbul’a, Kocaeli’ye, Bursa’ya çevrildi.
Büyük şehirler üretimin merkezi sayıldı.
Sanayi bölgelerinin sosyal hayatla bütünleştiği, çalışanı merkeze alan bir kalkınma anlayışını desteklemeliyiz.
Çünkü bu ülkede yıllardır sanayi sadece vergi, istihdam, üretim cümleleriyle konuşuldu.
Ama barınma, ulaşım, sosyal ihtiyaçlar hep ikinci planda kaldı.
Oysa bölgesel kalkınma dediğimiz şey, sadece fabrikaların Anadolu’ya gitmesi değil.
Hayatın da orada kurulması, ailenin orada kalması, gençlerin oraya yerleşmesi.
Ve işin güzel yanı, bu model çoğaltılabilir.
Bugün Kayseri’de, Konya’da, Gaziantep’te, Eskişehir’de yüzlerce OSB var.
Her biri potansiyel birer yaşam merkezine dönüşebilir.