Tüpraş kararına piyasa tepkisi

Ankara 10. İdare Mahkemesi’nin kararına göre Tüpraş’ta açık artırma yapılmayarak kamu zarara uğratıldı. Ayrıca Teklif verenlerin şart koşma gibi bir hakkı olmamasına rağmen Tatneft-Zorlu konsorsiyumu patrol piyasası kanununun çıkması gibi şartlar öne sürdü. Bu nedenle de mahkeme yürütmeyi durdurma kararı aldı.

İkinci gerekçe ile ilgili söylenecek çok bir şey yok çünkü varsayımlara dayanan bir gerekçe. Ama açık artırma yapılmaması konusunda ÖİB’e haksızlık etmemek gerek. Çünkü ÖİB, istediği yöntemi seçmekte özgür. Bunun için de yasal dayanağı mevcut.

Tatneft yetkilileri daha önce 28-29 Mayıs’ta imzalayabileceklerini açıkladıkları sözleşme ile ilgili olarak heran imza atmaya hazır olduklarını ama yine de Bölge Mahkemesi’nin ÖİB’in yürütmeyi durdurma kararına yaptığı itiraz ile ilgili vereceği kararı bekleyeceklerini ifade ediyor. Bu karar da en geç 15 gün içinde verilecek.

Piyasaların bu karara tepkisi ise sınırlı kaldı. Aşırı karamsar “Bu iş artık olmaz” diyen bir grup yatırımcının bono, borsa ve dövizde satışa geçtiğini gördük. Ama asıl büyük yatırımcı kitlesi imza için mahkeme kararını bekleyeceğini söyleyen Tatneft gibi beklemeyi tercih etti.

Peki ekonomistler bu konuda neler söylüyor:

Garanti Yatırım Ekonomisti Ceyda Pekel Tümen’e göre piyasalarda belirsizlik oluştu ve şimdi yatırımcılar tedirgin bir bekleyiş içine girdi. Eğer ihale iptal edilirse cari açığın finansmanında sorun yaşanabilir diyen Tümen’e göre bunun yanısıra gelir hedefi ve Hazine’nin borçlanma kabiliyeti de sorgulanmaya başlanacak. Ve tabii ki IMF'ye verilen 3 katrilyon liralık özelleştirme hedefi tutturulamayacak. Ayrıca iptal ile AB’ye uyumun ekonomik ayağı, verimlilik gibi kriterlerde de soru işaretleri uyanacak. Petkim ve Tekel’den sonra şimdi de Tüpraş’ta başarısız olunması hükümetin özelleştirme konusunda kararlı olmasının yetmediğini ve altyapı değişikliğinin artık acil hale geldiğini ortaya koydu. Ceyda Pekel Tümen, yine de yıl sonu makro ekonomik büyüklüklerle ilgili hedeflerini değiştirmeyeceğini belirtiyor.

HC İstanbul Ekonomisti Baturalp Candemir ise öncelikle doğrudan yabancı sermaye yatırımında bu yıl 650 milyon dolarlık bir azalma olacağını, bütçenin finansmanında 1.3 milyar dolarlık bir boşluk oluşacağını, bunun da iç borçlanmada faizi yukarı çekeceğini belirtiyor. Candemir yılsonu hedefinin de değişeceğini ama bunun için kurdaki hareketi takip ettiklerini vurguluyor.

Dışbank Ekonomisti Erkin Işık ise, yürütmeyi durdurma kararının satışın iptaline dönüşmesi durumunda bunun Türkiye’ye yönelik sermaye hareketleri üzerinde etkisi olacağını belirtiyor. Piyasaların şimdilik süreci izlediğini ama bunun hem içerde hem de dışarda yatırım ve özelleştirmeler için çok kötü bir sinyal olduğunu belirten Işık, “Zaten özelleştirme ile ilgili beklentilerimiz güçlü değildi. O yüzden yılsonu hedeflerinde de bir değişiklik olmaz. Biz de hedeflerimiz değiştirmedik” diyor.

JP Morgan Ekonomisti Yarkın Cebeci ise Türkiye’nin özelleştirme programına güvenin sarsıldığını belirterek başlıyor söze. Bu yılki bütçe performansına özelleştirme gelirini dahil etmedikleri için planlarda ve hedeflerde değişiklik olmayacağını belirten Cebeci, asıl sorunun Türkiye’inn bozulan imajı olduğunu vurguluyor. Cebeci’ye göre bundan sonraki özelleştirmelere müşteri bulmakta zorlanabiliriz.

İş Yatırım Ekonomisti Türker Hamzaoğlu ise hedeflerin değişmesi için henüz çok erken olduğunu vurgularken 1 aylık süreçin beklemeyle geçeceğini söylüyor. Kararın özelleştirme ve yabancı sermaye açısından sıkıntı verici olduğunu da belirten Hamzaoğlu, buna karşın siyasi iradenin mevcudiyetini korumasınnı olumlu olduğunu ve genel beklentilerinin “bu işin çözüleceği yönünde olduğunu vurguluyor.