Hoca Nasreddin dolarları...

Merkez Bankası’nın geçen hafta Cuma günü dolarda alım yönünde gerçekleştirdiği müdahale ve günlük döviz alım ihalelerinde miktarı 50 milyon dolara çıkarmasının ardından gözler bir kere daha doların fiyatına çevrildi. Müdahaleye rağmen dolar yine yasak sınır olarak kabul edilen 1 milyon 400 bin lira sınırının altına geriledi. Merkez Bankası’nın yaklaşık 900 milyon dolarlık bu müdahalesinin ardından yapılan açıklamada “dolar arzındaki artışın beklenenden çok olmasının” etkili olduğu ifade edildi.

Tabii ki asıl neden olarak yine kurdaki aşırı oynaklığa vurgu yapıldı. Ama tüm piyasalarda artık gayet net olarak biliniyor ki kurun 1 milyon 400 bin lira seviyesinin altına inmesi Merkez Bankası’nın enflasyon hedeflemesi açısından pek olumlu görünmüyor. Çünkü Merkez Bankası düşük kurun ithal ürünlere yönelimi körükleyeceği ve ertelenmiş talebin patlayacağından endişe ediyor.

Fakat Cuma günkü müdahale ile gündemimize başka bir dolar sorusu daha girdi. Piyasaya akan bu paranın menşeinin neresi olduğu sorusu...

Ne DTH, ne yastık altı, ne bankalar, ne o, ne bu... Bu paranın adresi belli değil. Tabii ki bir sürü senaryo ortaya atılıyor. Bir sürü cin fikir ortalıkta cirit atıyor. Hatta hemen herkesin bildiği bir söylentiye göre bu paranın adresi Irak. Yani bizim piyasamıza giren para Saddam dolarları. Bu konuda o kadar ileri gidiyor ki söylentinin savunucuları bu iddialarını kimi senaryolarla da destekliyorlar. Mesela Türkiye ABD’ye destek vermediği için Saddam ülkeden çıkartacağı bu para için Türkiye’yi seçmiş. Yani bir nevi kıyak. Miktar vermekten de geri durmuyorlar, söylentiye göre bu paranın miktarı da 20 milyar dolar kadarmış...

Bu söylentiye yazıda değinmemizin nedeni işin ciddiyetini tartışmak değil. Sadece ortada adresi belli olmayan bir dolar arzı bulunduğunu ve herkesin de, hakkında söylentiler yayacak kadar, bu durumun farkında olduğunu anlatmaya çalışıyoruz. Şaka değil Merkez Bankasının bu yılki doğrudan alım ve müdahaleleri sonucu aldığı dolar miktarı 3.5 milyar doları aşmış durumda. Merkez Bankası’nın artık bu meseleye bir açıklık getirmesi gerekli... Yoksa yakında Bush dolarları, Çeçen dolarları, KGB dolarları hata Noriega ve Nasreddin Hoca dolarlarını konuşmaya başlayacağız.

Piyasa aktörleri bu gelişmeden elbette ki rahatsız. Başta da borsacılar. Çünkü bu akışın ekonomik dengeleri bozduğunu, cari açık ile ilgili potansiyel tehlikeyi azdırdığını düşünüyorlar. Bir de tabii ki İMKB 100 Endeksi’nin dolar bazındaki değeri de düşmediği için yabancı yatırımcı umudunun da bir türlü yeşeremediğini ifade ediyorlar.

Neyse dolarizasyon böyle bir şey olsa gerek...