Dövize yeni müdahale gelir mi?

Geçen hafta Türk ekonomisindeki sıcak gelişmeleri biraz gözardı ederek dünyanın durumunu tartıştık. Bu hafta yeniden içerdeki gelişmeleri ve piyasaları mercek altına alacağız.

Merkez Bankası’nın kısa vadeli faiz oranını 1 puan indirmesi ve aynı gün döviz piyasasına alım yönünde müdahale etmesinin yankıları henüz dinmedi. Hala piyasalarda doların YTL karşısındaki hızlı değer kaybı ve Merkez Bankası’nın bundan sonraki stratejisinin ne olacağı tartışılıyor. Merkez Bankası piyasaya yeniden girecek mi? Merkez Bankası bir sonraki ay kısa vadeli faiz oranlarını yeniden düşürecek mi?

Önce ikinci sorudan başlayalım. Enflasyondaki düşüş trendi ve makro ekonomik istikrar devam ettiği sürece Merkez Bankası kısa vadeli faiz oranlarını indirmeye devam edecek.

İlk sorunun cevabı da diğerinden pek farklı değil. Dövizde aşırı dalgalanma olduğu sürece Merkez Bankası döviz piyasasına müdahale edecek. Bunları söylemek için müneccim olmaya gerek yok. Merkez Bankası zaten her ay yayınladığı Enflasyon ve Görünüm raporları ve Para Politikası raporlarında bu noktaları açıkça dile getiriyor.
Asıl sorun başka yerde...

Merkez Bankası yukarda adı geçen raporlarda sürekli olarak döviz için bir seviye tespitlerinin olmadığını ve müdahalenin sadece aşırı oynaklıklara karşı yapıldığını söylüyor. Üstelik bu müdahalenin son iki yıldır hep alım yönünde gerçekleşmiş olması da belirleyici değil. Çünkü Merkez Bankası gerektiğinde satış yönünde de müdahale edebileceğini söylüyor. Tabi ki şartlar yine aynı; aşırı oynaklık sözkonusu olursa...

Dövize müdahale meselesini tartışan uzmanlar ise Merkez Bankası’nın yukardaki açıklamalarına rağmen kurun aslında serbest olmadığını, Merkez Bankası’ndaki yetkililerin kafasında kurun hareket etmesi gereken bir bant aralığı bulunduğunu belirtiyorlar. Yani aslında kontrollü dalgalanan kur sistemi uyguladığımızı söylüyorlar. Bu nedenle de piyasada sık sık Merkez Bankası’nın bir önceki müdahale seviyesine gözler dikiliyor ve kur buraya yaklaşınca pozisyonlar açılmaya ya da kapanmaya başlıyor.

İşin tuhaf tarafı Merkez Bankası’nın da kafasında gerçekten böyle bir seviyenin bulunması. Ama bunu piyasa ile paylaşmaması. Hatta Merkez Bankası yeni programın uygulanmaya başlamasından bu yana neyi aşırı oynaklık olarak algıladığı konusunda da net bir açıklama yapmış değil. Bizzat Merkez Bankası Başkanı Serdengeçti, kurun aşırı değerlendiği yönündeki tartışmalara yanıt olarak geçen yıl katıldığı bir toplantıda şöyle konuşmuştu:

“Evet bizim kafamızda bir oynaklık tanımı var. Bir kur seviyesi var. Ama bunu sizinle paylaşmayacağız.”

İşte bu nedenle piyasalar geçen haftadan bu yana bir hayli tedirgin. Dövizde son günlerde yaşadığımız düşüşün elbette yurtdışından kaynaklanan, içerdeki dinamiklerin etkisiyle oluşan bir seyri var. Ama herşeyin bu kadar alacakaranlıkta olmasının nedeni biraz da Merkez Bankası’nın tutumu ile ilgili. Merkez Bankası’nın artık kur konusunda piyasayı rahatlatacak bir açıklama yapmasının zamanı gelmedi mi?

Bugünün piyasa yorumu ise Garanti Yatırım’dan:
“Piyasalar bu hafta, yeni stand-by için önkoşul olan yasal düzenlemelerle ilgili gelişmeler, son dönemdeki sert açıklamalar ve İstanbul’daki gösterilerde uygulanan şiddet nedeniyle biraz gerginleşen AB-Türkiye ilişkileri ve ABD’de açıklanacak ekonomik verileri yakından takip edecek. Dışişleri Bakanı Gül de, Londra’da bugün İngiltere Dışişleri Bakanı Straw ile görüşecek. Bankacılık yasasının bu hafta içinde Meclis’e gönderilmesi ve Gelir İdaresi tasarısının ise alt komisyonda görüşülerek önümüzdeki hafta içinde Meclis’e gönderilmesi beklenmektedir. Borsadaki bekleme süreci devam ediyor. Endeksin bugün de dalgalı yatay bir seyir izleyeceğini tahmin ediyoruz.”

NOT: Cuma günü yazacağımızı duyurduğumuz İslam ekonomisi ile ilgili yazı teknik bir aksaklığa uğradığı için yayınlanamadı. Ama bu hafta içinde muhakkak yayınlanacak. Bu gecikmeden dolayı özür diliyorum.