Tütün ürünleri milyonlarca kişinin hayatını mal oluyor

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 1987 yılında aldığı kararla, 9 Şubat’ı “Dünya Sigarayı Bırakma Günü” olarak kabul etmiş bulunuyor. O günden bu yana her yıl 9 Şubat tarihinde tütün ve sigaranın zararlarına dikkat çekmek ve konu ile ilgili farkındalık yaratmak amacıyla, dünya genelinde, çeşitli etkinlikler düzenleniyor.  

Tütün ürünleri, dünya genelinde milyonlarca kişinin hayatını kaybetmesine ya da ciddi sağlık sorunları yaşamasına yol açıyor. DSÖ verilerine, göre tütün ürünlerinin kullanımı her yıl 8 milyondan fazla insanın ölümüne neden oluyor. Bu ölümlerin 7 milyondan fazlası doğrudan tütün kullanımından, yaklaşık 1,2 milyonu ise pasif içici olmaktan kaynaklanıyor. DSÖ, dünyadaki 1,3 milyar tütün kullanıcısının %80’inden fazlasının düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşadığına dikkat çekiyor.  

Our World in Data’ nın -Mynet’ in 9 Şubat 2022 tarihli haberinde yer alan- verileri ise, dünyada halen dört yetişkinden birinin (%23) tütün ürünleri kullandığına işaret ediyor. Türkiye nüfusunun da yaklaşık %30’u sigara içiyor. Erkeklerde bu oran %41,5’e çıkarken kadınlarda %17’de kalıyor. Bu da sigara içen erkeklerin kadınlara oranının neredeyse 2,5 kat olduğuna işaret ediyor. 

Ülkemizin en önemli sivil toplum kuruluşlarından biri olan Türkiye Sigarayla Savaş Derneği Genel Başkanı Doç. Dr. Mustafa Aydın, Dünya Sigarayı Bırakma Günü’nde yayımlanan basın bülteninde; 2000 yılında yapılan bir araştırmaya göre, sigaraya yapılan her %1’lik artışın yasa dışı açık tütüne yönelişi %0,8 oranında arttırdığını söylüyor. Doç. Dr. Aydın, kullanıcıların bu yönelişin bir nedeni olarak; ‘sigaranın çeşitli kimyasal işlemlerden geçtiğini ancak açık tütünde böyle bir şey olmadığını, dolayısıyla açık tütünün sigaraya göre daha az zararlı olduğunu ileri sürdüklerini belirtiyor. Bu görüşe kesinlikle karşı olduklarını ifade eden Aydın, “Zehrin az zararlısı, çok zararlısı olmaz; zehir zehirdir. Üstelik bu açık tütünler, merdiven altı ortamlarda, bilinmeyen koşullarda üretiliyor. Tütünün verdiği zarara bir de hijyenik olmayan koşullar ekleniyor.” diyor. 

Tütün ürünlerinden en çok kullanılan paket sigaralar yalnızca insan sağlığını tehdit etmekle kalmıyor, aynı zamanda içenlerin bütçesini de etkiliyor. NG Araştırma’nın 1768 kişinin katılımı ile gerçekleştirdiği ve geçtiğimiz günlerde yayımladığı anketin verilerine göre; her 4 kişiden 1’i sigaraya ayda 600 TL. üzerinde harcama yaparken, katılımcıların %52’si ayda 400 TL.’ den fazla para ödüyor. Sigaraya aylık 201-400 TL. arası bütçe ayıranlar ise katılımcıların %23’ünü oluşturuyor.  

Ülkemizin tek amacı sigarayla mücadele olan ilk ve tek sivil toplum kuruluşu Türkiye Sigarayla Savaş Derneği, kuruluşundan bugüne, gençlerimizin tertemiz geleceğine sahip çıkmak ve toplum sağlığını korumak amacıyla çalışıyor. Bu yola çıktıklarında uçaklarda bile sigara tüketiminin serbest olduğunu hatırlatan Doç. Dr. Aydın, günümüzde ise kamuya açık tüm kapalı alanlarda tütün ve sigara kullanımının yasaklanmış bulunduğunu söylüyor.  

Türkiye Sigarayla Savaş Derneği Covid-19 pandemisi sürecinde çalışmalarını artırmış durumda. Zira tütün ve tütün ürünlerinin Covid-19’a davetiye çıkardığı artık herkes tarafından biliniyor. Dernek bu süreçte sigaranın sağlığa, ekonomiye ve psikolojiye olan etkileri noktasında eğitim kurumları, özel firmalar, kamu kuruluşları ve diğer sivil toplum kuruluşları ile birçok webinar düzenleyerek toplumu aydınlatma misyonunu istikrarlı bir şekilde sürdürmeye devam etmiş bulunuyor.  

Ancak sigaranın zararlarını göstermeye yönelik olarak yapılan tüm çalışmalar, bize yalnızca bu zararların boyutunu yürekten kabul etmemiz durumunda yardımcı olabilir. Daha önceki yazılarımdan bazılarında da ifade etmiş olduğun gibi, ben sevgili eşimi sigara yüzünden kaybettim. Sigarayı bırakması ya hiç değilse azaltması yönündeki tüm ikazlarıma, hatta yalvarışlarıma karşın beni dinlemedi. Çünkü bu bağımlılığın kendisine zarar verdiğine önce inanması, sonra da bu bağımlılıktan kurtulmaya kendi hür iradesiyle karar vermesi gerekiyordu. Yani, benim bu konudaki çabalarım nafileydi. 

Toplumu ve gelecek nesilleri sigaranın zararlarından korumak aslında hepimizin görevi. Bu yüzden, çabalarımız nafile de olsa, sevdiklerimizi sigaradan vazgeçirmeye çalışmaktan asla vazgeçmemeliyiz. 

Engellerimizi hissettirmeyecek engelsiz bir yaşam dileği ile…