21. Yüzyıla Girerken

Ayşe ÖZEK KARASU

Gold Trends 2000

Mücevher sektörü de harıl harıl yeni milenyuma hazırlanıyor. Dünya Altın Konseyi, 2000'li yılların takı eğilimlerini belirlemek üzere Batılı ülkelerde çok geniş bir araştırma yaptı. Sosyokültürel değişimleri tespit ederek yeni bir trend kitabı hazırladı. Yeni davranış biçimleri ve trendlerin takı dizaynlarına ne şekilde yansıyacağı bu kitapta yer alıyor.

‘‘Her pırlanta tek ve sonsuzdur. Üç milyar yıl önce doğanın yonttuğu pırlanta o günden bu yana varolmuştur ve bundan sonra da milyarlarca yıl varolacaktır.’’

Pırlantacılar bu çok bildik iddiayı şimdi yeni bir alana taşıyor. Pırlantanın önümüzdeki milenyumun simgesi olduğunu söylüyorlar. Onlara göre bir milenyumdan diğerine geçişi sembolize edecek daha başka bir nesne yok.

Ve bu iddiayı kalkıp, Altın Takı Fuarı'nda gündeme getiriyorlar. İtalya'nın Vicenza kentindeki fuarda düzenlenen pırlanta konferansında, bu değerli taşın insanlığın en büyük hazinesi olduğu, doğanın bütün güç ve güzelliğini; büyü ve gizemini yansıttığı anlatılıyor.

Böylece altınla pırlantanın öteden beri süregelen birlikteliğine rağmen aslında kıskanç bir ilişki içinde oldukları ortaya çıkıyor. Çünkü altıncılar da, bu değerli madenin sonsuzluğunu vurguluyor. Rengi bulunan tek maden olan altının bir kez gün ışığına çıkarıldıktan sonra asla yok olamayacağı söyleniyor. Hatta Dünya Altın Konseyi'nin Türkiye Genel Müdürü Murat Akman, dünya üzerinde varolan altın miktarını çok kesin ve net rakamlarla veriyor; her bir kenarı 16.5 metre olan bir küp kadar altın varmış yeryüzünde. Yani hemen hemen altı katlı, 12 daireli bir apartman kadar bir kütle sonsuza kadar varolacak. Çünkü altın şekil değiştirse de miktar olarak azalmıyor.

Dünya Altın Konseyi geçen haftaki Altın Takı ve Saat Fuarı çerçevesinde, hazırladığı trend kitabının tanıtımını yaptı. Dünyanın önde gelen altın şirketlerinin 1987 yılında kurduğu, kár amacı gütmeyen uluslararası bir dernek olan Dünya Altın Konseyi, dünya çapındaki altın talebinin yüzde 80'inini izliyor. Altın kullanımını teşvik ediyor.

İşte bu amaçla her yıl trend kitapları hazırlayarak altın takı tasarımlarına yön veriyor. Trend araştırmaları yaparak yeni toplumsal eğilimleri belirliyor ve bu trendlerin tüketicilerde yaratacağı yeni beklentileri hesaba katarak yeni tasarımlar ortaya çıkarıyor.

Gelecek yüzyılın takı tasarımlarını yansıtan bu yılki kitabın hazırlanması için üç sosyalbilimci tarafından Fransa, Almanya, İtalya, Japonya ve Amerika'da araştırmalar yapılmış. Bu araştırmalarda ortaya çıkan dokuz ayrı toplumsal trend, yeni tasarım biçimlerine dönüşmüş. Bugünkü trendlerin en önemlileri şöyle sıralanıyor:

İnsanlar arasındaki iletişimin ve seyahatlerin artması, bilgi ağının genişlemesi müthiş bir global hareketlilik yaratıyor. Böylece daha hareketli, değişik biçimlerde iç içe geçmeli dizaynlar ortaya çıkıyor.

Yeni cinsel kimlik. Kadının toplumda üstlendiği yeni rollerle birlikte cinsiyetler bulanıklaşıyor. Kadın çalışırken, erkek evde çocuk bakabiliyor. Artık takılar iki cins arasında paylaşabilecek duruma geliyor. Kadınlar erkeklere takı hediye etmeye başlıyor.

Milenyum fobisi. Gelecek korkusu, ekonomik ve çevresel felaket beklentileri, takılarda ruhani ve dini motiflerin, büyü sembollerinin kullanılmasını beraberinde getiriyor.

Ailenin sınırları belirsizleşiyor, insanlar parçalanmış roller üstleniyor. Bir günde birkaç kişiyi birden oynuyor. Kişilik bölünmelerini yansıtan girift modeller ortaya çıkıyor.

Mimari ve dekorasyonda beliren sentetik tasarımlar, takı dizaynlarına da yansıyor. Yumuşak ve sert, kavisli ve düz gibi karşıtlıklar bir arada varoluyor. Dizayndaki ani geçişlerle sentesizm duygusu yaratılıyor.

Biz dönelim yine pırlantaya; pırlantanın gelecek yüzyılda yeni tasarımlarla şekil değiştirmesi pek söz konusu değil. Ancak 2000 yılında pırlantaya olan talepte artış bekleniyor. Çünkü yeni milenyuma girildikten sonra insanların önemli günlerde daha pahalı hediyeler alacağı düşünülüyor. Yapılan hesaplara göre 2000 yılında 550 bin adet doğumgünü, 300 bin adet düğün, 462 bin 30. yaşgünü, 405 bin 40. yaşgünü, 431 bin 50.yaşgünü var.

Tabii bunlar sadece pırlanta potansiyeli taşıyanlar.