Emlak Vergisi kasımda acıtacak

İlk kez Hürriyet'te ileri sürdüğümüz uygulama yanlışlıkları ve haksızlıklar içermesi nedeniyle Emlak Vergisi olayı, kamuoyunu haftalarca meşgul etmişti. Yeni kanun, bazı yenilikler getirmesine rağmen, ortalığı ayağa kaldıran ‘‘cadde ve sokak değerlerindeki haksızlıkları’’ çözmüyor. Çözümünü tekrar eski yetkililerine, belediye temsilcilerinin ağırlığında muhtarların da bulunduğu değer tespit komisyonlarına ‘‘havale’’ ediyor. Halbuki soruna neden olan zaten bu komisyonlardı.

NELER GELDİ, NE YAPACAĞIZ?

Genel beyan dönemi olan bu yıl ve bundan sonra ‘‘Emlak Vergisi beyanı’’ kalktı. Beyanname verilmeyecek. Belediyeler beyan verilmeden vatandaşların vergilerini kendileri hesaplayacak.

Beyan kalktı, ama yerine ‘‘bildirim’’ geldi. Yeni gayrimenkul alanlar, gayrimenkullerinde değişiklik olanlar, satanlar ‘‘beyan’’ yerine ‘‘bildirim’’ verecek. Bu yerinde. Çünkü gayrimenkulün sahipliğindeki ve niteliğindeki değişikliklerden belediyelerin ancak ‘‘bildirim’’le haberdar olması mümkün.

‘‘Rayiç değer’’ kavramı kaldırıldı. Yerine eskiden ‘‘asgari değer’’ dediğimiz ‘‘vergi değeri’’ geldi. Doğru da oldu. Zaten herkes rayiç değer yerine, asgari değerden beyanname veriyordu.

Bütün arsa, cadde ve sokakların değerleri bir ay zarfında yeniden(!) tespit edilecek. Bu değerlere muhtarların ve Ticaret Odalarının itiraz hakları var. Vatandaşların itiraz hakları yok. Ticaret Odaları, kendi üyelerinin bile haklarını korumayarak bir tek değere itiraz etmediler. Kanunun kendilerine verdiği görevi yerine getirmediler. Üstelik bu görev angarya ise, bu yetkiyi bizden alın başkasına verin de demediler. Muhtarlar ise, belediyelerin muhtarlık bölgesine hizmet getirmeyecekleri korkusu ile bu itiraz haklarını kullanamıyorlar. Zaten değerleri tespit edenler de kendileri. Velhasıl, onbinde bir oranı dışında ‘‘fiilen’’ bu değerlere itiraz hakkı yok!

Bütün bu işlemler olurken, birinci taksit zamanı geldiği için, vatandaşlar geçen 2001 yılı emlak vergi değerlerini yüzde 53,2 arttırmak suretiyle 2002 yılı birinci taksit vergi değerini bulacaklar. Bu vergi değerini büyükşehirlerde konutlar için binde 2, işyerleri için binde 4, arsalar için binde 6, araziler için binde 2 ile çarparak çıkan tutarın yarısını birinci taksit olarak yatıracaklar. Büyük şehir dışındaki bölgelerde binde oranlarının yarısı uygulanacak.

Bulunacak bu birinci taksit sadece ‘‘avans’’ niteliğinde. Esas vergiyi kasım ayında göreceğiz. Bir göreceğiz, pir göreceğiz. O zaman hem birinci taksitten eksik kalan borcumuzu faizsiz olarak ödeyeceğiz. Hem de esas ikinci taksiti ödeyeceğiz.

Yasada, tebliğde yok ama pratik bir hesapla büyükşehirlerde, bu yılki birinci taksit geçen yılki birinci taksitin yaklaşık üç katı. Mayıs ayı sonuna kadar mutlaka birinci taksiti ödeyelim. İki taksiti birden ödemeyelim. Hesaplar karışır. Çünkü verginin tamamı belli değil.