Türk hakemliğinin en karmaşık sezonu!
Yorumcuların yüzde 99'unun 'yılın hakemi' seçiminde 'yok' dediği bir sezon yaşadık.
Bu hakemlerle lig bitmez geleneğine alışkın Süper Lig’de bir sezonu daha geride bıraktık. 1959’da başlayan ligde 2024-25 sezonunun en büyük farkı, hakemlik mesleğinin kamuoyu gözünde itibarının tamamen yok edilmesi, güvenilirliğinin zedelenmesi, saygının kalmamasıdır. Futbol/hakem yorumcularının yüzde 99’unun ‘yılın hakemi’ seçiminde “Yok ne yazık ki” dediği bir sezon yaşadık.
YAP-BOZ KLASMANLAR
Havuzdaki 50 hakemden görev alan sayısı nisan ayına gelindiğinde sadece “24” idi. Hatta “1” kez düdük çalan hakemleri de çıkarırsak 20’nin altına düşüyor. Yani eski sistemdeki hakem sayısından bile daha az. Sonuçta hakemliğe kazandırılan kayda değer yeni isim olmadı (Son 2 hafta siftah yapan formalite atamalar hariç). Vahim yanı ise şimdi yine talimat değişikliğiyle klasmanların Süper Lig-A-B-C şeklinde eskiye dönüleceğinin açıklanmasıydı. Bir kurulun elinde oyuncağa çevrilmiş bir hakemlik sistemi...
TALiHSiZ AÇIKLAMALAR
TFF Başkanı İbrahim Hacıosmanoğlu’nun, “Evlatlarımıza güvenmeyeceğiz de yabancıya mı güveneceğiz?” sözleriyle başlayan sezon, “Ligin ikinci yarısından itibaren şaibesiz bir sezon oldu” talihsiz sözleriyle noktalandı. Sayın TFF Başkanı futbolumuzun hangi paydaşını kastederek ligin ilk yarısının şaibeli olduğuna karar verdi bilinmez ancak biz önce her iki devrede görev alan hakemlere göz atalım...
iKiNCi YARI MAÇ SAYISINDA DÜŞÜŞ OLAN 4 HAKEM VAR
MEHMET TÜRKMEN:
MHK’nın prensi, büyüklerin Anadolu takımlarıyla oynadığı iç saha maçlarıyla öne çıkarılan isimdi (4 büyüklere atandığı ilk 6 maçın hepsi iç saha). Türkmen’in ikinci yarı düdük sayısında dikkat çekici düşüş var (14’ten 8’e).
DiRENÇ TONUSLUOĞLU:
İkinci yarıda düşmesi performansla ilgiliydi. 16 Şubat’taki Eyüp-Kayseri sonrasında 6 hafta, Gaziantep-Fenerbahçe (26 Nisan) sonrası 5 hafta görev alamadı.
EMRE KARGIN:
İlk yarıdaki 8 düdükten sonra ikinci yarıda 1 maçta düdük çaldı. Kayserispor-Konyaspor maçındaki AVAR görevi sonrası bir daha Süper Lig’de hakemlik göremedi. Ekibin ofsayt kararı hâlâ gizemini koruyor. TFF Başkanı, HT Spor yayınında, “VAR operatörü suçlu, uzaklaştırdık” derken, 2. başkan Mecnun Otyakmaz, “Pozisyonda hata yok” açıklaması yapmıştı. MHK Başkanı ise AVAR Emre Kargın’a bir daha görev vermemişti.
TURGUT DOMAN:
İlk yarıda 7 düdük çalmıştı. Sivas-Galatasaray maçında Manaj’ı atmayınca Süper Lig sezonunu kapattı, alt liglerde devam etti, yok edilmedi.
Veriler aşikarken, Doman’ın Sivasspor lehine bir pozisyonu, MHK’nın has hakemi Türkmen’in düşüşü, Kargın’a ve Tonusluoğlu’na ikinci yarıda da alt liglerde ve VAR’da önemli görevler verilmesi, şaibe konusunda hakemleri hedef göstermiyordur değil mi? Yoksa TFF yönetimi ya MHK’yı gönderirdi, ya hakemlerden birinin kellesini alırdı.
UEFA Uluslar Ligi'nde şampiyon Portekiz!SiZE SÖYLENEN RAKAMLARA DEĞiL GERÇEKLERE BAKIN
MHK Başkanı, TRT Spor’da kart sayılarının önceki sezona göre maç başına 4.37’den 3.59’a düştüğünü açıkladı. Ne yazık ki yanıltıcı bir istatistik. Bu açıklamanın yapıldığı hafta BeinSport, TRT Spor, TV 8.5, HT Spor kanallarında hakem yorumcuları sadece 4 büyük maçlarında dahi bariz verilmeyen toplam 18 sarı kartlık pozisyon ekrana getirdi. Atlanan tartışmasız sarı kart sayısı her hafta en az 20 oldu. Verilmesi gereken kartlar gösterilmezse elbette ortalama düşer.
AVRUPA TECRÜBEYE DEĞER VERiYOR, BiZ iSE...
Kadrosunda 5 yıldan fazla zamandır düdük çalan hakem sayısı Serie A’da 21, Bundesliga’da 17, Ligue 1’de 13, LaLiga’da 12, Premier Lig’de 11’di. Yani kadrolarının önemli oranı. Bizde sadece 7!
40 yaş üstü hakem sayısı Serie A’da 15, La Liga’da 12, Premier Lig’e 10, Bundesliga’da 9, Ligue 1’de 9’du. Bizde sadece 2 (Volkan Bayarslan da ocak ayında bıraktı ve 1 kaldı.)
YASiN KOL VAKASI
Süper Lig’e 5. haftada merhaba dedi. Sözleşmesiz, maaşsız hakemlerdendi. Kural hatasına uzanacak skandal hatalar yaptı.
27.haftaya kadar büyük takım maçı görmedi. Sonrasında ise kritik maçlara atandı. Plansızlığın, VeTAS’ın işlemediğinin kanıtıydı.
SEZONDAN SATIR BAŞLARI
FiFA’DA HiÇ YOKUZ
· Dünya Kulüpler Kupası’na UEFA’dan 11 hakem, 10 VAR davet edildi. Bizden kimse yok.
HAMiLE KALINCA ATILDI
· Gamze Durmuş Pakkan, FİFA elit kategoriye yükselmek üzere iken hamile olduğu gerekçesiyle FİFA listesinden çıkarıldı.
‘VAR’SIZ YAPAMIYOR
· 26 yaşında FİFA yapılan Oğuzhan Çakır, 10 penaltı verdi. 8’ini VAR müdahalesiyle, 1 penaltıyı yardımcısının uyarısıyla çaldı. Kendi verdiği tek penaltı Galatasaray-Adana Demirspor maçındaydı ve hatalı karar nedeniyle Demirspor sahadan çekildi.
YENiDEN HAKEM AKADEMiSi
· Hakem Akademisi kaldırıldı ancak TFF’nin yeni danışmanı Portekizli Pereira, hakem akademisi kurulması gerektiğini belirtince Yeditepe Üniversitesi ile akademi çalışmalarına girişildi.
DANIŞMA KURULU NEREDE?
· “Almanya modeli incelenerek ligin ikinci yarısında Danışma Kurulu göreve başlayacak, 3 üye kulüplerden, 2 üye TFF’den olacak” denildi. Hayata geçirilmedi.
TiM’iN ÖMRÜ ÇOK KISA SÜRDÜ
· Tutarlılık İzleme Modeli (TİM) hayata geçirildi, oynanmış ve gözlemci değerlendirmesi yapılmış bir hakemin kararlarına kulüplere 2 gün içinde itiraz hakkı tanındı. Birkaç hafta uygulandı.
SÖZLEŞMELi MHK BAŞKANI
· Türkiye’de ilk kez bir MHK Başkanı’na 3 senelik profesyonel sözleşme yapıldı.
SKANDAL HATAYA RAĞMEN
· 20. haftadan itibaren VeTAS ile algoritmik atama yapılacağı söylendi. Üst üste skandal hata yapan hakemler her hafta görev almaya devam etti.
OZAN ERGÜN VE G.SARAY
· Dünyada görülmemiş biçimde bir hakem 6 hafta içinde 3 kez aynı takımın maçına atandı (Ozan Ergün-G.Saray, 28-34.haftalar arası). VeTAS kullanılıyordu.
KADIN DERBiSiNDEKi ERKEK
· TFF Başkanı’nın “Derbilerde kadın hakem görmek istiyoruz” dediği dönemde G.Saray-F.Bahçe Kadınlar Ligi maçına Sercan Yılmaz atandı.
YERLi ‘VAR’LARA UYMADILAR
· Beşiktaş-Bodrum maçında Mehmet Türkmen, F.Bahçe-Sivas’ta Kadir Sağlam ‘YERLİ VAR’ların müdahalelerine uymadı. Sağlam’ınki doğru, Türkmen’in uymaması ise skandaldı.
SADECE BURAK PAKKAN
· Yabancı VAR’ın davet edip izlettiği pozisyona uymayan “1” hakemimiz oldu: Burak Pakkan (Başakşehir-Fenerbahçe, Opoku’nun eline çarpan top, VAR: Fabio Verissimo).
1970’TEN SONRA iLK KEZ
· MHK Başkanı, “Yabancı hakem mandacılıktır” dedi, 1970’ten sonra ilk kez Türkiye’de bir maça yabancı hakem atandı. MHK göreve devam etti.
PMiK OLMADAN DEVAM
· Tarihte ilk kez bir MHK, statü ve talimatlara aykırı şekilde göreve devam etti. PMİK (Profesyonel Müsabaka İcra Kurulu) üyesi Ahmet Şahin ve Yunus Yıldırım’ın görevlerine son verildi, yerlerine atama yapılmadı. Hakem atama görevini ifa etmesi gereken PMİK olmadan MHK göreve devam etti.
BiR KEZ BiLE UYGULANMADI
· MHK’nın sosyal medya hesaplarından her hafta oynanan maçların tartışmalı pozisyonlarına açıklık getirileceği belirtildi. Bir kez bile uygulanmadı.
HACIOSMANOĞLU KiMLERi KAST ETTi?
Yukarıdaki tablodan görüleceği üzere, dört hakem dışında ligin ikinci yarısında görev sayısında kritik düşüş gösteren yok. Hakemlikten uzaklaştırılan da yok. Dolayısıyla İbrahim Hacıosmanoğlu’nun “Şaibesiz ikinci yarı” söylemi konusunda kulüp yönetimlerini, teknik direktörleri veya oyuncuları kastetmiş olabileceğini tahmin ediyorum.
