İngiltere’de de hata yapan ‘VAR’ hakemi gönderildi

Premier Lig’de önceki hafta oynanan 3 maçtaki skandal VAR hataları gündemdeydi. İngiliz medyası “VAR uygulanmaya başladığından bu yana en kötü hafta” tanımlaması yaptı. West Ham-Chelsea maçında Soucek’in plonjonunu ne hakem ne de VAR dikkate aldı.

YANLIŞ ÇiZGi ÇEKiLDi

Lakin daha beteri Arsenal-Brentford ve Crystal Palace-Brighton maçlarında yaşandı. VAR, Emirates Stadı’nda goldeki ofsaytı değerlendirmeyi unuttu, Selhust Park’ta ise yanlış savunma oyuncusundan ofsayt çizgisi çekildi.

24 saat geçmemişti ki İngiltere’nin Profesyonel Hakem Şirketi (Professional Game Match Officials Limited -PGMOL) her iki maçtaki ofsayt hataları nedeniyle basın açıklaması yaptı, insani hatalar olduğunu belirtti, kulüplerden özür diledi.

AVAR DA UYUYUNCA... 

Cuma günü de, 1998’den bu yana hizmetleri için teşekkür edip 52 yaşındaki Lee Mason’ı emekliye ayırdılar. Mason, Arsenal-Brentford maçında Tooney’in beraberlik golü öncesinde asisti yapan Nörgaard’ın ofsayt olup olmadığını kontrol etmeyi unutarak gole onay vermişti. Diyeceksiniz ki “AVAR ne iş yapar?”

Haklı sorunuza, “O da uyumuş” demekten başka yanıt yok.

TÜRKALP iLE MASON’UN FARKI: KURUMSALLIK

Avrupa’yı ve özellikle Premier Lig’i çok yakından takip eden biri olarak böyle vedaları o topraklarda pek görmeyiz. Premier Lig’de de yıllardır skandal hatalar gani ancak hakemi hep ikinci planda gören vizyonları ve federasyon otoritesinin baskın gücü olduğundan eleştiriler infaz boyutuna asla çıkamaz.

Burada da karar asla kulüplerin etkisiyle gelmedi. Mason’un özellikle yaş ve performans kriterleri PGMOL’a bu kararı aldırdı. İşin güzel tarafı adap... PGMOL tarafından çok kısa sürede 2 maçtaki durum aydınlatıldı, teknik bir arıza olmadığı, insani hatalar olduğu belirtildi. SivassporG.Saray maçındaki gibi ne olduğunu anlamamız için 5 gün beklenmeden kurumsal açıklama hemen yapıldı. VAR kayıtları yayınlanmadı, hakemler ateşe atılmadı. Bilgilendirmeyi İngiltere Futbol Federasyonu değil, olması gerektiği gibi ilgili kurum olan PGMOL yaptı.

EN ÖNEMLi GERi ADIM

TFF’nin hakemlikle ilgili ilk vaadi dünyanın hiçbir ülkesinde olmayan sahadan ayrıştırılmış VAR kadrosuydu. Pek çok sakıncasını paylaşmıştık. Nihayetinde, her hafta 36 hakemin ihtiyaç duyulduğu VAR odasında 12 hakemle işi götürmeye çalışmak mental yıpranmalara, aynı isimlerin kulüplerle akraba olmasına ve birkaç skandal hata sonucunda da hedef tahtasına konulmalarına sebep oldu. Kadronun kalite ortalamasını vasat kabul edersek, bu ağır yüke rağmen Dünya Kupası’na kadar VAR çıtası iyi noktadaydı. Kadroya ilk takviyeler, Abdulkadir Bitigen ve Mete Kalkavan gibi FIFA VAR kadrosunda olup, TFF’nin görev vermediği isimlerin dahil edilmesiyle oldu. Şimdi de Süper Lig’de düdük çalan 16 isim, VAR’da ‘yeniden’ görev almaya başlayacak. Aklın yolu bir.

YARDIMCI SEÇME HAKKI

Yapay zeka atama sisteminin çok dikkatli yapılandırılmasını, kriterlerin özenli ve detaylı analiz edilmesinin gerektiğini aylarca belirttik. Atamalardaki skandalları, ekiplerin bozulmasının doğuracağı problemleri paylaştık. Hakemliğin evrensel genetiğine aykırı sonuçların çıkması kaçınılmazdı. Yine yeni alınan kararla, ‘hakemler yardımcılardan en azından birini seçebilecek’miş. ‘Yapay Zeka’ yazılımındaki ‘bug’lar düzeltiliyor. Hakemler üzerindeki bu ‘yap-boz’lar, umarım futbolumuzun, tribünlerimizin çağdaş ve medeni şartlara büründürülmesi konularında da faaliyete geçer.

ÖNLEM iÇiN TEK YÜREK OLALIM

Hem kahır hem öfke dolu günlerden geçiyoruz. Denetiminden inşaatı yapanlara kadar ihmali olan her kademeye 1999’daki gibi sembolik değil, ağır cezalar bekliyoruz.

Ebeveynlerini kaybedenler, evlat acısı yaşayanlar, yıkılan hayatlar. Hangi ülke olursa olsun, insanoğlu facialara duyarsız kalmaz. Dayanışmamız, gerektiği gibi ve güzel. Lakin önemli olan, bilim insanlarının 30 senedir nefesini tükettiği yurdumda on binler ölmeden ‘tek yürek’ olabilmek. Bağışları ve destekleri ‘önlem’ için harcayabilmek. Aksi takdirde, olası İstanbul depremiyle yüz binlerce insanımızı kaybettikten sonra ‘tek yürek’ olup 500 milyar lira rekor bağış toplamanın canlarımıza ve güzel vatanımıza bir faydası yok.

10 GÜN SEMiNER

Yemek yerken hatta uyumaya hazırlanırken bile depremden etkilenenlerle empati yapıp kötü hissettiğimiz anlar yaşıyoruz. Elbette hakem kampı olmalı lakin bu psikolojideki aile fertlerini, sezon başı seminerlerinde dahi olmadığı kadar 10 gün birbirinden ayırmak ne denli akılcı ve sağlıklı? 40’a yakın hakem ve yardımcıyla görüştüm, tepki göstermeyene rastlamadım. Ayrıca herkesin bir mesleği var. Bir sonraki haftaya da sarkacak kadar uzatıp iş yerleriyle sıkıntıya sokmanın sebebi nedir?