Işıkların raks ettiği, rüzgârın aşk ettiği şehir
Bakü’ye Azerice “Bakı” deniyor ve “Rüzgarlı Şehir” anlamına geliyor. Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla bağımsızlığını kazanan Azerbaycan, sınırları içinde bulunan petrol ve doğalgaz rezervleri sayesinde gelişim büyük bir yaşıyor. İşte Azerbaycan'ın başkenti Bakü...
Modern ve çok iddialı mimariyle yapılan binalar şehrin siluetini değiştiriyor. Bakü’nün merkezinde ve yakın çevresinde tarihi binalara uyum sağlamak amacıyla hemen hemen tüm binalar benzer üslupla ciddi bir restorasyon içinde.
En büyük, en uzun, en görkemli mantığı ile yapılan yerler Bakü’yü bir başka etkiliyor. Geceleri ayrı bir güzelliğe bürünen başkent Bakü’nün gerek tarihi taş binalarının gece aydınlatmalarına, gerekse de geniş bulvarların, parkların, gökdelenlerin ışıkla danslarına bayılacaksınız. Bakü’yü üç ana bölüme ayırmak mümkün; İçeri Şehir (eski Bakü), Sovyetler Birliği zamanının Bakü’sü ve yeni şehir.
İçeri şehir
Yerel halk tarafından “Köhne Şehir” olarak adlandırılan İçeri Şehir, Orta Doğu’nun en eski meskenlerinden biri. Kazılar Paleolitik dönemden itibaren yerleşim yeri olarak kullanıldığını gösteriyor. Aralık 2000’de sınırları içinde yer alan Şirvanşahlar Sarayı ve Kız Kalesi ile birlikte UNESCO tarafından Dünya Mirasları arasına alınmış.
Kız kulesi
Kız Kulesi de deniyor Kız Kalesi de. Eski bir Zerdüşt Tapınağı olduğu düşünülen, çağlar boyunca deniz feneri, savunma kalesi ve rasathane olarak kullanılan Kız Kulesi, 12. yüzyılda inşa edilmiş. İçeri Şehir’in güneydoğu bölümündeki 1. katta duvar kalınlığı 5 metreyi bulan, 8 katlı kulenin her katı yоntma taşlarla yapılmış. Kalenin altından Şirvanşahlar Sarayı’na bir geçit olduğu söyleniyor. Tarihi hakkında pek çok hikâyenin anlatıldığı kulenin yapımı Sümerlere dek gidiyor olarak görünse de çok ilginç bir ayrıntı var; Kız Kulesi’nin üstten görünümü Arapça’ da Allah’ın 94’üncü ismi “El Bâki” biçiminde. Bu da şehrin özgün adını hatırlatıyor.
Devlet Bayrağı Meydanı
2010 yılında açılan Devlet Bayrağı Meydanı, Azerbaycan halkının birlik ve bütünlüğünü simgeleyen 162 metre yüksekliğindeki bayrağın bulunduğu meydan. “En uzun bayrak” rekorunu kırarak Guinness Rekorlar Kitabı’na geçmiş. Bayrağın boyu 35 metre, eni 70 metre, toplam alanı 2450 metrekare, ağırlığı ise yaklaşık 350 kilogram.
Kristal Palas
Hazar Denizi’nin kıyısında yapılan Kristal Saray, muhteşem görkemiyle çok fonksiyonlu kapalı bir arena. Kapasitesi 25000 kişi. Kristal Saray’dan geceleri gökyüzüne doğru yükselen lazer ışınları olağanüstü bir görüntü oluşturuyor. Ayrıca yüzeyindeki ışıklandırma da koca yapıyı devasa bir kristale dönüştürüyor. Burada Eurovision Şarkı Yarışması yapılmıştı.
Şehitlik
25 Mayıs-17 Kasım 1918’deki Kafkas Harekatı’nda Türk-Kafkas Ordusu 15 Eylül 1918’de Bakü’ye girmiş, Azerbaycan, Karabağ ve Dağıstan’ı düşman işgalinden kurtarmış. Bu savaşlarda şehit olmuş Azeri ve Türk askerlerinin defnedildiği bu yere Şehitler Hiyabanı adı verilmiş. 1130 Türk askerinin isimlerini 1999’da açılan anıtın üzerinde görebilirsiniz. Günümüzde hala protokol karşılamalarında kullanılıyor bu şehitlik. Buraya kolay ulaşılabilmesi için sahilde füniküler de inşa edilmiş. Şehitliğin yanına bir de cami yapılmış. Adı Şehitlik Camii. Azerbaycan topraklarını savunurken şehit olan Türk askerlerinin anısını yaşatmak için Türk Diyanet Vakfı tarafından inşa edilmiş.
Nizami Caddesi
Azeri şair Nizami Ganjavi’nin adı ile anılıyor. Araç trafiğine kapalı yaklaşık 3,5 kilometrelik bir cadde. Cadde boyunca neredeyse tüm Türk ve uluslararası markalara rastlamanız mümkün.
Tam bir piyasa yeri yapmışlar burayı. Ciddi bir sosyal yaşam merkezi olmuş. Büyük alışveriş merkezleri ve mağazalar, restoran ve kafeler, dinlenme parkları ile İçeri Şehir’ in dışarısında bir Avrupa caddesi yaratmışlar. Işıklandırma caddeyi geceleri de gündüz gibi yapıyor.
Bakü Bulvarı
Bakü sahil şeridine paralel uzanan Bakü Bulvarı 1909 yılında açılmış. Geçtiğimiz yüzyılın başında Bakü’deki zengin petrol tacirleri yaşıyormuş burada. Bölge daha sonra Deniz Kenarı Milli Parkı olarak adlandırılarak koruma altına alınmış. Hazar kıyısında bulunan bu bulvar alanının büyüklüğüne göre Paris’te Seine Nehri kıyısındaki parktan sonra ikinci sırada. İlk sırayı almak için kordon kıyı boyunca uzatılıyor. Hedefleri dünyanın en büyüğü olmakmış.
Alev Kuleleri
Yeni Bakü’de bir yanda cam kuleler ile dev gökdelenler var diğer yanda klasik ve modern mimari. Dünyanın en büyük otel zincirleri şehirde yerlerini almış bile. Şehir merkezindeki Ateş Kuleleri Bakü’nün yeni simgesi artık. 190 metre yüksekliğindeki kompleks ofis, konut ve otel olarak kullanılan 3 kuleden oluşuyor. Bakü’nün en yüksek yapıları olmak üzere inşasına 2007 yılında başlanıp 2013’te tamamlanmış. En önemli özelliği, 10 bin LED ampul ile kaplanmış dış yüzeylerinde Azerbaycan bayrağından, dans eden alevlere dek türlü ışık oyunlarıyla Bakü akşamlarına muhteşem görüntü katması.
Son gittiğimde bu kulelerdeki Fairmont Hotel’de kaldım. Otelin odalarında tüm Bakü’ yü bir helikopterle geziyormuş hissine kapılıyorsunuz. Odaların bir duvarı cam ve Bakü’nün ışıltısı yatağınıza kadar geliyor geceleri. Çok geniş odalarda tüm konfor sağlanmış. Sahildeki Four Season Hotel de yeni bir bina ama geçmişin mimarisine imza atılmış. Hilton gibi çok sayıda başka beş yıldızlı oteller de bulacaksınız bu bölgede.Rus mutfağı için Mari Vanna, Uzakdoğu mutfağı için Chinar, modern Azeri mutfağı için Sahil, geleneksel Azeri mutfağı için Nakhchivan Restaurant’ı denedim. Paris Bistro’nun soğan çorbası lezzetliydi. Rooms da sevdiğim yerlerden biri oldu. Mangal’ın kebaplarına bayıldım.
