
Haklarımızı öğrenip kemerlerimizi bağlayalım
Uçakla seyahat etmek hayatımızın vazgeçilmez parçası oldu. Çok daha kısa sürede, konforlu bir şekilde yolculuk yapıyoruz ama bu demek değil ki hiç sorun yaşamıyoruz. Rezervasyon iptali, uçuş gecikmeleri, uçağa kabul edilmeme veya bagajımızın kaybolması gibi durumlarla karşılaşabiliyoruz. İşte bu problemler ortaya çıktığında yolcu hakları devreye giriyor ve bunları iyi bilmek gerekiyor.
Saatler süren rötarlar yaşanabiliyor ve kimse “Aç mısınız, tok musunuz” diye sormuyor. Bagajlar kayboluyor, hatta bazen biletimiz olmasına rağmen uçağa alınmıyoruz. Çünkü nedense uçakta yer kalmıyor. Havalimanlarında zaman zaman öyle durumlar oluyor ki kendi aracımızla 15 saat yol gitmeyi tercih edecek noktaya geliyoruz. Uçuş deneyimimizi en iyi hale getirmek için avukat Görkem Gökçe ve Aeroportist haber sitesinin kurucusu Mehmet Kali ile yolcu haklarının neler olduğunu konuştuk.
GECİKME, BAGAJ
SORUNU, GÜVENLİK
‘Belirlenen saatte uçmalı’
◊ Havayolu şirketi taşıma süresine uymak zorunda. Bunun gerektiği gibi yerine getirilmemesi halinde herhangi bir zarar meydana gelirse havayolu şirketi bunu tazmin etmekle yükümlü. Ancak yolcunun kusuru nedeniyle veya mücbir sebeplerle (doğal afet gibi) gerçekleştirilemediyse yolcu hak talep edemez.
◊ Belirlenen saatte ve belirlenen süre içinde transfer etme taahhüdünü yerine getirmeyen havayolu şirketi tazminat ödemekle yükümlü. Uçuşun ertelenmesi durumundaysa havayolu şirketinin yolculara yardım/hizmet teklif etmesi gerekir. Uçuş mesafesi ve erteleme süresinin uzunluğuna göre sıcak-soğuk içecek ve yemek ikramı veya konaklama sağlanmalı. Bu hizmetler bedelsiz olarak yapılmalı.
◊ Havayolu şirketi yolcunun bagaj ve kişisel eşyasını ücretsiz taşımalı. Ama taşıma sözleşmesi kapsamında kilo sınırı verilebilir. Şirket kaybolan veya zarar gören bagajdan ve yolcunun hayatını kaybetmesi durumunda dahi bagajın korunmasından sorumlu.
◊ Yolcunun sağ salim gideceği yere ulaşması havayolu şirketinin görevi. Uçağın güvenliğini sağlamalı ve yolcunun zarar görmesini önlemek için tedbirler almalı. Kaza nedeniyle yaralanma veya ölüm durumunda bu hakkın ihlali söz konusu olur ve havayolu şirketi sorumludur. (Avukat Görkem Gökçe)
UÇUŞA KABUL EDİLMEME
‘Gönüllü yolcu aranıyor’
◊ Elinde geçerli bir bileti ve konfirme rezervasyonu olan, zamanında check-in için havaalanına giden, süre belirtilmemişse en az 45 dakika önce hazır olan yolcu, havayolu şirketinin fazla rezervasyon yapması (kapasite fazlası satış olması) nedeniyle uçuşa kabul edilmeyebiliyor. ‘Denied boarding’ olarak bilinen bu durum yaşanırsa bazı haklar doğuyor. Ancak havayolu şirketi öncelikle uçuş hakkından vazgeçebilecek gönüllüler arıyor. Gönüllülere bilet ücretinin iade edilmesi gibi bazı seçenekler sunuluyor. Eğer yeterli gönüllü bulunamazsa havayolu şirketi yolcuları iradeleri dışında uçuşa kabul etmeme hakkına sahip. Ancak bu durumda şunları yapması gerekir: Bilet ücreti aynı fiyattan en geç 7 gün içinde iade edilir. Başlangıç noktasına dönüş uçuşu ücretsiz sağlanır. Yolcu benzer taşıma şartları altında en erken son varış noktasına güzergâh değişikliği talep edebilir. Yolcu uçuşa alınmadıysa tazminat hakkına sahip olur. İç hat uçuşları için 100 euro, dış hat uçuşları için mesafeye bağlı olarak 250 ile 600 euro arasında fiyat değişir. (Avukat Görkem Gökçe)
BUNLARI DA BİLELİM
‘İptal için tazminat ödemeli’
◊ Uçuşunuz iptal edilirse ve en az 14 gün önceden bu konu hakkında havayolu şirketi tarafından bilgilendirilmezseniz bilet iadesi, güzergâh değişikliği veya alternatif uçuş hakkına sahip olursunuz. Eğer havayolu şirketi bu iptali olağanüstü koşullara dayandırmazsa size tazminat ödemesi gerekir.
◊ Uçuş gecikmeleri için havayolu, mesafeye bağlı olarak ikram ve iletişim hizmetleri sağlamak zorundadır. Bu durum 1.500 km’ye kadar olan uçuşlarda 2 saat ve üzeri,
1.500-3.500 km arası uçuşlarda 3 saat ve üzeri, 3.500 km’den uzun uçuşlarda 4 saat ve üzeri gecikmelerde geçerlidir. Gecikme bir sonraki güne uzarsa havayolu şirketinin otel konaklaması ve havaalanı-otel arası ulaşımı ücretsiz sağlaması gerekir.
◊ Daha düşük sınıfta uçmanız söylenirse bilet farkı iade edilir ve yüzde 30-75 arasında tazminat hakkınız olur.
◊ Hareket kabiliyeti kısıtlı kişiler, refakatçileri ve yalnız seyahat eden çocuklar öncelikli hizmet alma hakkına sahiptir. (Aeroportist haber sitesinin kurucusu Mehmet Kali) m