Güncelleme Tarihi:
Hac ibadeti sırasında hüküm itibariyle ve yapılış itibariyle çeşitli tavaflar bulunmaktadır. Ziyaret tavafı ise yapılış itibariyle tavaf çeşitleri arasında yer almaktadır. Ziyaret tavafı aynı zamanda ifaza tavafı olarak da bilinmektedir. Ziyaret tavafını gerçekleştirmek için bir takım şartları da yerine getirmek gerekmektedir.
Ziyaret Tavafı Nedir ve Farz mıdır?
Hac, Müslümanlar tarafından kutsal olan Mekke çevresinde bulunan Kabe ve diğer kutsal yerlerin ziyaret edilmesi ve bazı sorumlulukların yerine getirilmesi ile yapılan bir farz ibadeti olarak ifade edilebilir. Hac ibadeti gerçekleştirilirken yerine getirilmesi gereken yedi çeşit tavaf çeşidi bulunmaktadır. Tavaf çeşitleri; “kudüm”, “ziyaret”, “veda”, “umre”, “nezir”, “nafile” ve “tahiyye” olmak üzere yedi tanedir. Ziyaret tavafı da bu tavaf çeşitleri arasında yer almaktadır.
Ziyaret tavafı, ihramlı olarak yapılabileceği gibi ihramsız olarak da yapılabilmektedir. Ziyaret tavafı, hac ibadetinin rüknü olarak bilinmektedir. Ziyaret tavafının Mekkeli olan ve olmayan tüm kişiler tarafından yapılması gerekmektedir. Ziyaret tavafının geçerli olabilmesi için yerine getirilmesi gereken bir takım koşullar bulunmaktadır.
Yapılacak olan tavaflar hükmü itibariyle; farz, sünnet, vacip ve nafile olmak üzere dörde ayrılmaktadır. Ziyaret tavafı da haccın farzları arasında yer almaktadır. Haccın farzları arasında bulunan ziyaret tavafının da şartlarına uygun bir şekilde yerine getirilmesi gerekmektedir.
Ziyaret Tavafı Nasıl ve Ne Zaman Yapılır?
Ziyaret tavafının geçerli olması için bir takım şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Ziyaret tavafı yapılmadan önce Arafat vakfesinin yapılmış olması gerekir. Ziyaret tavafının aynı zamanda belirli vakitte yapılması gerekmektedir. Ziyaret tavafının yapılması için uygun olan gün; kurban bayramının ilk günü olarak belirlenmiştir.
Ziyaret tavafı yapılacak olan günlerin belirlenmesi mezheplere göre de farklılık gösterebilmektedir. Maliki mezhebinde ziyaret tavafı güneşin doğması ile birlikte başlamaktadır. Şafii ve Hanbeli mezheplerine göre ise gece yarısından sonra başlamaktadır. Hanefi mezhebinde ise fecri sadığın doğması ile birlikte başlamaktadır.
Ziyaret tavafı yapılacağı zaman öncesinde yerine getirilmesi gereken bir takım sorumluluklar bulunmaktadır. Ziyaret tavafı yapılmadan önce Akabe cemresi taşlanır sonrasında ise kurban kesilerek, tıraş olunur. Tüm bu sorumluluklar yerine getirildikten sonra ziyaret tavafı yapılmasının daha faziletli olduğu söylenmektedir.
Ziyaret Tavafı Hakkında
Ziyaret tavafının başlangıcı için kurban bayramının ilk günü esas alınmaktadır. Ancak ziyaret tavafının yapılacağı son gün için mezhepler farklı görüşlere sahiptir. Ziyaret tavafı, ilk vaktinden sonra ömür boyu yapılabilecek olsa bile mezheplerde bu durum farklılık gösterebilir. Hanefi mezhebine göre bayramın üçüncü günü güneş batıncaya kadar süresi vardır. Malikilere göre ise Zilhicce ayının sonuna kadar yapılması gerekmektedir.
Ziyaret tavafının kurban bayramının ilk günü yapılması daha faziletlidir. Ziyaret tavafını bayramdan sonraya geciktirmek kurban cezası gerektiren bir durumdur. Ziyaret tavafı yapılması için öncesinde niyet edilmesi gerekmektedir. Niyet edilmeden Kabenin çevresinde dönmek tavaf olarak sayılmamaktadır. Bayram günlerinde yapılacak olan ilk tavaf, ziyaret tavafı olarak bilinmektedir.
Kişinin kurban bayramının ilk günü ziyaret tavafı yapması daha faziletli olarak bilinmektedir. Ancak bayramın son gününe kadar da ziyaret tavafı yapılabilir. Ziyaret tavafı haccın iki rüknundan biri olarak bilinir. Tavafların Kabenin çevresinde ve Harem'in içinde yapılması ve öncesinde niyet edilmesi gerekmektedir.
Kaynakça: Diyanet