‘Seni lavaşlara sarmalar sararım’

Anadolu, Ortadoğu, Orta Asya ve Kafkasya’nın neredeyse tümünde sofraların vazgeçilmez bir parçası olan lavaş sarıp sarmaladığı her şeyi bir arada tutup sularını ve tabii lezzetini de içine hapseder... Tek marifeti bu değil elbette, ‘bandırmalık’ olarak da nefistir. Marketlerde paketli lavaş satılıyor ama taze lavaşın lezzeti, yumuşaklığı benzersizdir ve neyse ki tavada lavaş pişirmek sandığınızdan çok kolaydır!

Un, tuz, su veya süt ve maya gibi basit temel malzemelerle yapılan lavaşın tarifinde kimileri maya kullanmaz. Yanlış değil ve bu bir tercih meselesi. Ben daha yumuşak bir sonuç elde etmek istediğimde su yerine süt; bir miktar tatlılık ve mayayı iyi çalıştırmak için de biraz bal kullanıyorum. Lavaş yaparken çok amaçlı değil de mümkünse ekmek unu kullanın. Daha yüksek protein içerdiği için hamurunuz yoğun ve ekmeğiniz daha puf puf olur.

Büyük bir yoğurma kabına 2,5 su bardağı ekmeklik un, 1 çay kaşığı instant maya (ya da 1/2 paket yaş maya), 1 çay kaşığı bal ya da şeker ekleyin. Yavaş yavaş 1 su bardağı süt ve 1/3 su bardağı suyu dökerken bir spatulayla karıştırın. İsterseniz sadece sütle de yapabilirsiniz. Sıvı ve kuru malzeme birbirine iyice karışınca 1 çay kaşığı tuzu da ekleyin, karıştırın ve unlanmış tezgâha alıp ellerinizi yağlayarak yoğurun. Birkaç dakika yoğurduktan sonra toparlayın ve yağlanmış temiz bir kabın içine alıp, üzerine de biraz yağ gezdirip üzerini örterek mayalanmaya bırakın. 30-45 dakikada hamur mayalanır. Tekrar unlanmış tezgâha alın, yine yoğurun ve düzgün bir yuvarlak şekil verip 12 eşit parçaya bölün. Her küçük hamur parçasını tek tek kendi içinde katlayarak beze haline getirin. Beze haline getirdiğiniz minik hamur yumaklarını altını ve üstünü unlayarak tabak büyüklüğünde açın. Bu sırada büyük yapışmaz bir tavayı orta ateşte ısıtın. Tavaya bir hamur koyun ve 30-40 saniye pişirin; biraz kabarcık oluşmalı ve kahverengi lekeler olmalı. Bir spatulayla tersini çevirin ve diğer tarafı da 30-40 saniye pişirin. Kabarcıklar ve kahverengi lekeler oluşunca tamamdır. Pişenleri üst üste koyup bir bezle örtün ki yumuşak ve sıcak kalsın.

Waffle bile olur

Lavaşınızı hazırladıktan sonra en sevdiğiniz iç malzemelerini ortasına koyun, kenarlarını katlayın ve sıkıca rulo yapın. Bu kadar! Birkaç farklı fikir arı-
yorsanız, şunlara da
bir bakın...

Kahvaltı için hızlı peynirli sandviç: Yapışmaz tavaya lavaşı koyun, hafifçe ısınınca çevirin. Yarısına rendelenmiş peynir ve isterseniz birkaç parça şarküteri ürünü ekleyin. Ortadan ikiye katlayın. Altı çıtırdayınca diğer yarısını çevirin. Pizza: Lavaşın üzerine pizza sosunu gezdirip, üzerine istediğiniz malzemeleri yerleştirip fırınlayın. İki tanesini üst üste kullanabilirsiniz.
Tatlı: Üzerine tereyağı sürün, tarçın-şeker serpin ve çıtır olana kadar pişirin. Sıcak lavaşa çikolatalı fındık kreması sürüp meyve dilimleriyle dürüm yaparak  waffle elde edebilirsiniz.

Lavaş lazanyası

(6 kişilik)

NE LAZIM?

◊ 1 soğan ◊ 1 kapya biber

◊ 2 diş sarımsak ◊ 2 yemek kaşığı zeytinyağı

◊ 250 gr kıyma ◊ 1 tatlı kaşığı toz kırmızı biber

◊ 2 çay kaşığı kimyon ◊ 1 çay kaşığı kekik

◊ 1 çay kaşığı tuz ◊ 1/2 çay kaşığı karabiber

◊ 1 kavanoz domates sosu (2 domates rendesi
ve 1 yemek kaşığı domates salçası)

◊ 1 tatlı kaşığı biber salçası ◊ 10 tane lavaş

◊ 2 su bardağı rendelenmiş kaşar

Beşamel sos için

◊ 2 yemek kaşığı tereyağı

◊ 2 yemek kaşığı un ◊ 500 ml süt

◊ 1 çay kaşığı muskat rendesi

◊ Yeterince tuz-karabiber

NASIL YAPARIM?

◊ Tavada zeytinyağını ısıtın, kıymayı ekleyin ve kaşıkla ezerek rengi dönene kadar karıştıra karıştıra pişirin. 5-6 dakika sonra küp küp doğranmış soğanı, sarımsağı ve kapya biberi ekleyin; kavurun. Domates sosu (ya da domates rendesi ve salçasını) ve biber salçasını, ayrıca baharat çeşitlerini, tuzunu katıp karıştırarak pişirin.

◊ Diğer tarafta bir tencerede tereyağını eritin, unu kavurun ve sütü azar azar ekleyerek beşamel sosu pişirin. Muskat rendesi, tuz ve karabiberle tatlandırın.

◊ Kıymalı sostan kare borcam kabın dibine bir kaşık yayın, üzerine lavaştan bir kat oluşturun. Sırayla kıymalı harç, beşamel sos ve rendelenmiş peynir koyun, yeniden lavaş ve aynı katmanları sıra sıra dizin. En üstte peynir olacak şekilde malzemeler tamamlanınca 170 derecede ısıtılmış fırında üzeri kızarana kadar pişirin.

Kayseri yağlaması

(4 kişilik)

NE LAZIM?

◊ 12 lavaş (yazıdaki tarife göre hazırlayın)

Kıymalı harç için

◊ 2 yemek kaşığı tereyağı

◊ 2 yemek kaşığı zeytinyağı

◊ 400 gr yağlı kıyma

◊ 1 büyük soğan

◊ 2 yeşil biber

◊ 1 kapya biber

◊ 5-6 domates (1 kavanoz domates sosu)

◊ 1 yemek kaşığı domates salçası

◊ 1 tatlı kaşığı biber salçası

◊ 1,5 su bardağı su

◊ 1’er tatlı kaşığı pul biber, karabiber ve tuz

Servis için

◊ 1 kâse süzme yoğurt

◊ 1 demet maydanoz

NASIL YAPARIM?

◊ Lavaşları yapın ve bir bezin altında bekletin. Tavaya tereyağı ve zeytinyağını alın, ısınınca küp küp doğranmış soğanları ve kıymayı ekleyip kavurun. Ardından ince ince kıyılmış biberleri, domates sosu ya da rendelenmiş domates ve salçayı da katıp karıştırın. Baharat çeşitlerini katın, kaynar suyu da ekleyin ve kısık ateşte iyice özleşene kadar pişirin. Suyunu tamamen çekmesin, gerekirse biraz daha ekleyin. Lavaşı 4’e katlayın, kenarlarını tencereye daldırıp 1-2  parmak kadarını sosla ıslatın. Büyük bir servis kabına yayın ve üzerine harç sürün.

◊ Tüm lavaşları tek tek önce kenarlarını ıslatarak servis tabağına üst üste dizip her katmana harç sürerek tamamlayın. 4’e bölüp servis ederken çırpılmış süzme yoğurt ve maydanozla servis edin.