Güncelleme Tarihi:
Yeni mezun bir avukatın otobüs yolculuğu sırasında tanıştığı kadın önce bir arkadaşı, sonra da müvekkili oluyor. 6 yıl önce yaşanan bu tesadüfi arkadaşlığı öğrenme sebebimiz avukat Duygu İnegöllü’nün yaptığı şu X paylaşımı: “Kadın bir müvekkil aldatıldığını HPV olunca anlamıştı. Boşanma süreci için bir avukat arkadaşa yönlendirmiştim. Aldatan koca boşanmak istemediği için davası 6 sene sürdü. Mal paylaşımı davasına yeni geçiliyor. Bu sırada tedavi olabilmek için kredi bile çekti. Aradan geçen bunca seneden sonra kanser olduğunu öğrendi bir de... HPV ilintili skuamöz karsinom yani kanser... Bu ay bunu gördüğüm ikinci kadın. Ve bilin bakalım şimdi ne ile uğraşacak? Kanser tedavisi ilacının bedelini SGK karşılamadığı için dava açacağız...”
Aslında sinsi bir salgın gibi yayılan, dillendirilmekten sakınılan bir toplumsal olgu: Kadınlar kocaları tarafından aldatıldıklarını HPV kaptıkları zaman öğreniyor.
Bir süredir gözlemlediğim bu durumla ilgili somut bir olguyla karşılaşınca avukat İnegöllü ile konuşmak için çok ısrarcı oldum. Müvekkiliyle bir araya gelmeyi, kimliğini saklı tutarak yaşadıklarını aktarmayı istedim. “Maddi ve manevi bitmiş durumda, anlatmayı kaldıracak durumda değil” dedi.
Doktorların görüşlerini aşağıda okuyacaksınız; HPV çoğu zaman semptomsuz seyrediyor ve birçok kadın farkında olmadan enfeksiyon taşıyabiliyor. Duygu İnegöllü’den müvekkilinin özel bilgileri saklı kalmak kaydıyla yaşadıklarını özetle anlatmasını istedim; bu durumu yaşayan veya yaşama ihtimali olan kadınların kulağına küpe olması için...
“Eşinin onu aldattığını ve ayrılmak istediğini söyledi. Davasını bir arkadaşıma yönlendirdim ama her aşamasından haberdardım. Eşinden HPV kaptığını fark ettiğinde ortaya çıkmıştı aldatıldığı. Konuyu mahkemeye taşıdı. Karşı taraf durumu inkâr etmedi. ‘O da bana karşı kadınlık görevlerini yapmadı’ savıyla savundu kendini. ‘Ben onu çok seviyorum aslında, bu ihtiyaçlarımı gidermediği için yaptım, boşanmak istemiyorum. Ben de mağdurum, ben de hastalık kaptım. Kadınlık görevlerini yerine getirseydi ben bunları yapmazdım, o benim hayatımın aşkı’ dedi ve boşanmayı kabul etmedi. Çok sayıda tanık dinlendi çünkü alkol gibi farklı problemleri de vardı. Uzun bir dava süreci oldu. Bittiğinde dosya istinafa taşındı ve orada da uzun süre bekledi. Bu esnada HPV ile mücadele ediyordu; o kadar çok tedavi görmesi gerekti ki, ışın-ilaç birçok tedavi aldı.
Boşanma davası kesinleşmeden önce mal paylaşımıyla ilgili işlemler yürütülmüyor. Kadın aldatıldığı için evden ayrılmıştı. Adam aile evinde yaşamaya devam etti. Bu sırada başka bir evleri de vardı, onu sattı ve yedi. Müvekkilim HPV nedeniyle kanser oldu. Kanserin HPV ilintili olduğuna ilişkin belgeler var. Kanser ilacı SGK kapsamında değil. Bununla ilgili dava açacağız yeniden. Bu kez avukatlığını ben üstlendim. Mal paylaşımıyla ilgili ilerleme sağlanmadığı için eski kocasından 1 kuruş alabilmiş değil, kirada oturuyor ve geçinmeye çalışıyor. Kadınlara reva görülen hayat bu işte. HPV aşısı yapmayıp kanser olmanızı bekliyor; kanser eden adamdan kurtulmak için yıllarca mücadele edip fakirlik içinde yaşamanızı istiyor; kanser olunca da ölüme terk ediyor.”
‘YILDA 800 BİN İNSAN HPV NEDENİYLE KANSER OLUYOR’
HPV’den korunmak için yapılacakları, HPV aşısını ve erken teşhisi Acıbadem Fulya Hastanesi’nden Prof. Dr. Hüsnü Görgen ve Acıbadem Taksim Hastanesi’nden Prof. Dr. İlkkan Dünder ile konuştuk.
Rahim ağzı kanseri nedir?
◊ Serviks kanseri, rahim ağzında (serviks) hücrelerin anormal bir şekilde büyüyüp çoğalması sonucu oluşan bir kanser türü. Bu kanser, genellikle HPV adı verilen bir virüsün neden olduğu enfeksiyon sonucunda ortaya çıkar. Dünyada her yıl yaklaşık yarım milyondan fazla kadın HPV’nin sorumlu tutulduğu rahim ağzı kanserine yakalanıyor ve bu kadınların yarısı hayatını kaybediyor. (Prof. Dr. Hüsnü Görgen)
◊ Rahim ağzı kanseri dünyada ve ülkemizde kadınlarda en sık görülen 4’üncü kanser türü. Serviks kanserinin yüzde 99 nedeni HPV’dir. (Prof. Dr. İlkkan Dünder)
Kaç tipi var?
◊ Pek çok HPV tipi tanımlanmıştır ve bunlar numaralandırılarak sınıflanır. Vücudun değişik bölgelerindeki deri ve mukozayı enfekte eder. Genital bölgeyi tutan 40 kadar HPV de kansere yol açmadaki rolüne göre yüksek risk ve düşük risk olarak adlandırılır. (Prof. Dr. Hüsnü Görgen)
◊ HPV virüsünün 200’ün üzerinde değişik tipi var. Bunların içinde ‘yüksek riskli HPV’ olarak tanımladıklarımızdan 16 no’lu tip dünyada hem en yaygın hem de en güçlü ‘rahim ağzı kanseri’ yapan HPV tipi. Bunun yanı sıra 18, 31, 33, 45, 52, 58 no’lu tiplerin de bu hastalıkta yoğun bir ölçüde yer aldığı bilinmekte. (Prof. Dr. İlkkan Dünder)
Korunmanın yolları neler?
◊ Rahim ağzı kanseri yıllar içinde gelişir. Pap smear testi ve HPV testiyle rahim ağzı kanserlerinin yüzde 90’ı erken dönemlerinde, hatta henüz hücre değişimlerinin olduğu süreçte yakalanabiliyor, böylece tedavi olanağı doğuyor. Smear testini 21 yaşından 65 yaşına kadar yaptırmalısınız. Bu incelemede kanser öncesi değişiklikler saptanarak henüz kanser gelişmeden tedavi yapılır. Ancak her smear testinde anormallik saptanması veya HPV pozitif test kanser gelişeceği anlamına gelmez. Ayrıca koruyucu HPV aşısının yapılması da kanser riskini azaltır. (Prof. Dr. Hüsnü Görgen)
◊ Yıllardır ikincil korunma; smear testleri yapılıyor. Ancak asıl korunma yolu birincil korunmadır ve bu da HPV’ye karşı geliştirilmiş aşılarla olur. Yaklaşık 20 yıldır gündemde olan bu aşı günümüzde 149 ülkede kız çocuklarına ‘ulusal aşı programı’ içinde, 52 ülkedeyse hem kız hem erkek çocuklara yapılıyor. (Prof. Dr. İlkkan Dünder)
Belirtileri neler?
◊ Çoğu kadın, hastalık başka organların çalışmasını engellemeye başlayıncaya kadar habersizdir. Genellikle ilk şikâyetler ilişki sonrası lekelenme tarzı kanamalardır. Hastalık ilerledikçe en sık görülen şikâyet düzensiz, aralıklı süregelen vajinal kanamadır. Kanama zaman zaman aşırı olabilirse de genelde az miktardadır. İlerlemiş hastalıkta ağrı, bacakta şişme, idrarda kanama, pis kokulu sürekli vajinal akıntı gibi şikâyetler olabilir. (Prof. Dr. Hüsnü Görgen)
◊ Eğer oluşan tümör, rahim içi boşluğuna, vajina ve çevre dokulara, idrar torbası ve barsağın son kısmına doğru ilerliyorsa; farklı belirtiler gösterebilmekte. Kabızlık, kanlı idrar, vajenden idrar veya dışkı gelmesi gibi belirtiler söz konusu olabilmekte. Eğer çevre dokulara doğru ve özellikle kemiklere doğru yayılmışsa bacak ağrısı ve ödeme neden olabilmekte. (Prof. Dr. İlkkan Dünder)
Hangi yaşlarda yaygın?
◊ Serviks kanserleri çoğunlukla 35-55 yaş arası kadınlarında görülür. Türkiye’deki sıklığı 100 bin kadında 4,42 oranında. Yıllık yeni hasta sayısı yaklaşık 1.650. (Prof. Dr. Hüsnü Görgen)
◊ Rahim ağzı kanseri genellikle 50 ve sonrası yaşların hastalığı olarak bilinse de 30’lu yaşlarda pik yaptığı araştırmalarla gösterilmiştir. (Prof. Dr. İlkkan Dünder)
Kimler aşı olmalı?
◊ Aşı HPV’nin rol oynadığı kanserlerin yüzde 90’ını engeller. Genellikle genç yaşlarda, cinsel aktivite başlamadan önce uygulanması önerilir. Tüm aşı dozlarının alınması önemlidir. Aşı yapılsa da smear ile tarama testlerine devam etmek gerekir. (Prof. Dr. Hüsnü Görgen)
◊ Dünyada yılda 800 bin insan HPV nedeniyle kanser oluyor, bunun dörtte üçü rahim ağzı kanseri. Dörtte biri de birtakım boğaz kanserleri, erkeklerde penis kanserleri, anal kanserler gibi ortaya çıkıyor. Aşıyı çocukluk çağında, 9 yaştan itibaren, mümkünse 12-13 yaşlarında yaptırmak idealdir. Aşılar sağlık kuruluşlarında uygulanıyor, SGK ödemiyor ancak bazı belediyeler yardıma muhtaç kişilere öncelikli, bu aşıyı ücretsiz uyguluyor. (Prof. Dr. İlkkan Dünder)