Abartılı filtre kullanma, gençlere akıl verme
Güncelleme Tarihi:
Sosyal medyada trendler çok hızlı değişiyor. Dün popüler olan, bugün sıkıcı, demode sayılabiliyor. Acımasız bir dünya... Eğer kuralına göre oynamazsanız bir anda yeniliklere adapte olamayan, sıkıcı bir kullanıcıya dönüşüyorsunuz. Üstelik yaşınıza bakmaksızın ‘boomer’ (moruk) olarak damgalanıyorsunuz. Peki, ne yapmak gerek?
Sosyal medyayı seviyorum. Oturduğum yerden tanıdığım/tanımadığım insanların ne yiyip içtiklerini, nerelere gittiklerini, neyi güzel neyi çirkin bulduklarını görmenin tuhaf hazzını yaşıyorum. Sosyal medyasız bir hayat düşünemiyorum neredeyse. Fakat geçen hafta rastladığım bir paylaşım beni hem eğlendirdi hem de biraz panikletti. Mevzu iki oyuncu, Melis İşiten’le Uraz Kaygılaroğlu arasındaydı.
Özetle Kaygılaroğlu, eski eşi Melis Hanım’dan çektiği bazı fotoğraflarını isteyince “Olmaz, şimdi göndermem, yoksa paylaşırsın sosyal medyada” karşılığını alıyor. Kaygılaroğlu da “Evet, paylaşacağım” deyince Melis Hanım bombayı patlatıyor: “Sabah 9.00’da paylaşırsın. Biz dalga geçiyoruz senin Instagram kullanımınla, ekran görüntüsü falan paylaşıyorsun boomer gibi.”
‘Boomer’ lafı 1946-1964’lü yıllar arasında doğan ‘baby boomer’ diye adlandırılan kuşağa gönderme yapıyor. ‘Yeniliklere adapte olamayan yaşlı insan’ kısaca ‘moruk’ anlamında da kullanılıyor. Kaygılaroğlu hiç alınmıyor ama fark ettim ki; Melis Hanım’ın boomer bulduğu davranışların bazıları bende de var!
Yazı işleri toplantısında konuyu açar açmaz, başta Uygar Taylan olmak üzere bazı ekip arkadaşlarım kibarca boomer olduğumu yüzüme vurdu. Meltem Fıratlı da konuya katkıda bulundu; fotoğrafları yamultarak koymanın, lokasyon ve etiketleri kocaman yazmanın, özlü söz ve benzeri mesaj içerikli yazılar eklemenin de pek iyi olmadığını söyledi. Benim boomer olduğum iyice netleşti. Mesela fotoğrafları yamuk koymayı seviyorum! Şükürler olsun hiç özlü söz paylaşmadım ama lokasyon olayına girdim.
Hal böyle olunca işi bir de uzmanına, sosyal medyaya içerik üreten Sezgi Karabaş’a sordum. Sezgi Karabaş sosyal medyada dengelerin değiştiğini söylüyor. Karabaş’a göre gençler artık TikTok’ta ve burada kullanılan dili 35 yaş üstü anlamıyor.
Instagram yaşlandı, TikTok popüler
Sezgi Karabaş-Sosyal medya danışmanı, Fing İstanbul’un kurucusu
◊ Instagram ilk çıktığında bir fotoğraf paylaşım platformuydu. Facebook 50 yaş üzerine, Instagram gençlere hitap ediyordu. Zaman içinde Instagram da yaşlandı. Artık TikTok çok daha genç bir platform. Instagram’ın ‘mükemmel hayat’ algısını besleyen yapısına karşın TikTok daha doğal ve otantik içerik sunuyor. Kendine özgü bir dili de var, TikTok’ça konuşuyor gençler. TikTok’un bazı terimlerinden bahsederken 35 yaş üstü olanlar anlamıyor
ne dediğimizi.
◊ Bu dijital evrim sadece format değişikliğiyle sınırlı değil. Platformlar giderek birbirine benzemeye başladı. Kullanıcı alışkanlıkları da bu dönüşüme paralel olarak değişim gösteriyor. Özellikle 2019’dan bu yana sosyal medya kullanımında azalma görülen tek yaş grubu 18-25 oldu.
◊ Yeni nesil kullanıcılar, geçmiş nesillere kıyasla hem story hem de post paylaşımı konusunda daha az aktif. Paylaşım yapmak yerine gözlemlemeyi tercih ediyorlar. Dijital yorgunluk, mahremiyet kaygıları, sürekli paylaşım yapma baskısından kaçınma gibi unsurlar nedenleri arasında.
◊ Aslında boomer kitle de var TikTok’ta. Instagram’daki kadar yargılayıcı değil. Toksik değil, yani X ve Instagram gibi. En negatif olanı tabii ki X. Linç kültürü hâkim.
TikTok’ça öğrenelim
POV (Point of View): Bakış açısı
‘Pick me’ kızı: Dikkat çekmek isteyen kız
CEO: Bir şeyin en iyisi. ‘CEO of...’ ifadesi, bir konuda en iyi olduğunu belirtmek için kullanılıyor.
BookTok: Kitap önerileri, incelemeleri ve okuma deneyimlerinin paylaşıldığı TikTok topluluğu.
Rizz: Karşı cinsi etkileme yeteneği veya karizma anlamına geliyor.
Menty B: Mental breakdown (ruhsal çöküntü) ifadesinin kısaltması.
Bu hareketler çok boomer!
◊ Klişe hashtag’leri kullanmak (#Like4Like, #FollowMe vs.)
◊ Filtreyi abartan görseller. Aşırı doygun, parlak, HDR filtreler veya aşırı vintage efektler...
◊ Gereksiz kişisel bilgi paylaşmak. Özel hayatınıza dair birine sitem dolu gönderme içeren paylaşımlar.
(Sezgi Karabaş)
◊ Instagram hikâyelerinde karınca duası gibi uzun yazılar yazmak, herkesin bildiği şeyleri anlatmak.
◊ Sürekli ‘günaydın’, ‘iyi akşamlar’ veya ‘hayırlı cumalar’ gibi paylaşımlar yapmak.
◊ Yanlış emoji kullanmak ve her cümlenin sonuna beş farklı emoji eklemek.
◊ ‘Bunu herkes görsün, yayalım’ tarzı mesajlar.
◊ Bro, kanka, yeto gibi kelimeleri doğal olmayan, yapay bir şekilde kullanmak.
◊ Sürekli martı, simit, vapur, fincan, ahşap kapı fotoğrafları paylaşmak.
◊ Yapay zekâyla üretilmiş sevimli kedi, köpek, ördek fotolarını gerçek sanıp paylaşmak.
◊ Sahte olduğu yorumlarda yazdığı halde, yorumları okumadan, her gördüğü paylaşıma inanıp kendi sayfasında paylaşmak.
◊ Özelden mesaj atmak yerine herkesin okuyacağı yere ‘Yengen seni çok özledi’ veya ‘Kızım telefonuma geri dön’ gibi mesajlar yazmak.
◊ Her paylaşıma birbirinden alakasız türde müzikler koymak. (Uygar Taylan)