İşveren aradığı elemana ulaşamadı

2024 yılında işverenlerin yüzde 76’sı aradığı elemanı bulamadı. İŞKUR, 2024 yılı Ocak-Aralık dönemi işgücü piyasasını gösteren verileri açıkladı. Buna göre, 2024’te, işverenlerden, 2 milyon 566 bin eleman talebi geldi, sadece 1 milyon 454 bin kişi işe yerleştirilebildi. Benzer durum 2023 yılında da yaşanmıştı. 2023 yılında, 204 binden fazla işyeri, 560 binden fazla aradığı elemanı bulamamıştı. İmalat, toptan, perakende, ticaret ve inşaat aradığı elemanı bulamayan sektörlerin başında geldi.

Aynı durum 2024 yılında da yaşandı. Sanayide işverenler 1 milyon 248 bin eleman için İŞKUR’a müracaat etti, sadece 650 bin kişi işe yerleşebildi. Hizmet sektöründe durum sanayideki gibi olmasa da hizmet sektöründe de işverenler 1 milyon 299 bin eleman aradı ancak 792 bin 452 eleman bulunabildi.

NİTELİKSİZ ELEMAN İHTİYACI BÜYÜYOR

2024 yılında işverenler aradığı 1 milyon 112 bin elemanı bulamadı. Mesela, 2024’te, İŞKUR’a, işverenlerden 61 bin servis elamanı (garson) için başvuru geldi, 40 bin eleman bulunabildi. Aynı şekilde 55 bin işveren satış elemanı için başvurdu, 33 bin eleman bulunabildi. Ön muhasebeci için işverenlerden 20 bin 518 başvuru yapılırken, sadece 3 bin işveren aradığı elemanı bulabildi; 17 binden fazla işveren aradığı muhasebeciyi bulamadı. Nitelik gerektirmeyen mesleklerde ise durum daha da kötü. 1 milyona yakın işveren 2024’te niteliksiz eleman istihdam etmek için müracaat etti, sadece 594 bin kişi işe yerleştirilebildi.

İŞKUR’un açıkladığı verilere göre, 2024 yılında, en çok eleman aranan meslekler de belli oldu. İlk sırayı özel güvenlik görevlisi alırken, onu turizm ve otelcilik elemanı takip etti. En çok elemanın arandığı ilk 10 mesleğe bakıldığında, üçüncü sırada reyon görevlisi geldi ve reyon görevlisini sırasıyla; konfeksiyon işçisi, servis elamanı, imalat sanayinde çalışacak işçi, market elemanı, satış elemanı, çağrı merkezi müşteri temsilcisi, gıda alanında çalışacak perakende satış görevlisi izledi.

Kamudan gelen eleman taleplerinde de özel sektördeki gibi olmasa da benzer durum yaşandı. 2024 yılında kamu 23 bine yakın eleman talebinde bulundu sadece 13 bin 347 kişi işe yerleşebildi. Kamu geçen sene en çok hizmet ve idari eleman aradı. Hizmet sektöründe kamudan İŞKUR’a 20 bin 263 eleman talebi gelirken, 9 bin 851 kişi işe yerleştirilebildi. İdari ve destek hizmet faaliyetlerinde ise kamunun 11 bin 454 eleman talebi olurken, sadece 4 bin 500 kişiyi istihdam edebildi.

2024 yılı verilerine göre 2 milyon 543 bini özel sektör, 22 bin 992’si kamu olmak üzere İŞKUR’a 2 milyon 566 bin eleman talebi geldi ki. 2023 yılı ile mukayese edildiğinde eleman talebinde yüzde 4’lük azalma oldu. Buna karşılık toplam 1 milyon 454 bin kişi işe yerleştirildi. Bu çerçevede istihdamda yüzde 17.5’lik bir artış yaşandı. 2024 yılında İŞKUR’a kayıtlı işsiz sayısı ise 2 milyon 239 bin oldu. Bir önceki yıl ise kayıtlı işsiz sayısı 2 milyon 420 bin olmuştu. Buna göre 2024’te kayıtlı işsiz sayısı 180 bin 569 kişi azaldı.

İLK KEZ İŞVERENİN KRİTERLERİ AÇIKLANDI

İŞKUR, işverenlerin eleman ararken istediği kriterleri de açıkladı. Buna göre işverenler eleman ararken en fazla fiziki ve bedensel yeterlilik, yeterli mesleki tecrübe ve takım çalışması kriterlerine önem verirken, en az aranan kriter ise yabancı dil oldu. Öyle ki, turizm ve otelcilik elemanı arayan işverenler için ise öncelikli şartlar fiziki yeterlilik, takım çalışması oldu; yabancı dil tercihi sonra geldi. 30 meslekten sadece 2’sinde yabancı dil beceri kriteri olarak arandı; onlar da turizm ve servis elemanı arayan işverenlerden geldi.

İŞKUR verilerine göre, 2024’te, toplam 1 milyon 454 bin kişilik istihdamın 341 bine yakını İstanbul’da gerçekleşti. İstanbul’u, 107.830 istihdamla Ankara, 80.542 istihdamla İzmir, 60.733 kişilik istihdamla Bursa, 58.489 kişilik istihdamla Kocaeli izledi. Böylece 2024’te İŞKUR aracılığı ile yaratılan istihdamın yüzde 45’e yakını 5 büyük ilde gerçekleşti.

2024’te İŞVERENLERİN EN ÇOK ELEMAN ARADIĞI 20 MESLEK

2024 YILI İSTİHDAM PİYASASI GÖRÜNÜMÜ

2 milyon 543 bini özel sektör, 22 bin 992’si kamu olmak üzere 2024’te işverenlerden İŞKUR’a, 2 milyon 566 bin eleman talebi geldi.

Yaklaşık 1 milyon 454 bin kişiye istihdam sağlandı. Bunun 556 bini kadın, 897 bin 912’si erkek çalışanlardan oluştu.

2024’te kayıtlı işsiz sayısı 2 milyon 239 bin kişi oldu.

En yüksek eleman talebi 596 bin kişi ile İstanbul’dan geldi. 341 bin kişi istihdam edilebildi.

2024’te en çok istihdamın sağlandığı yaş grubu 20-24 arası oldu. Bu yaş grubunda 297 bin kişi işe yerleştirildi. En az işe yerleştirme ise 65 yaş üstü grupta oldu. Bu grupta geçen yıl sadece 2 bin 825 kişi iş bulabildi.

Eğitim durumuna göre 2024’te en çok istihdam edilen kesim 625 bin kişi ile ortaöğretim mezunları oldu. İkinci sırayı ise 508 bin kişilik istihdam ile ilköğretim mezunları aldı.

İşverenden en düşük eleman talebinin geldiği il Ardahan oldu. Ardahan’da işverenlerden 645 eleman talebi gelirken 399 kişi istihdam edildi.