Güncelleme Tarihi:
YÖK, üniversitelerde yeni açtığı ve açmaya hazırlandığı programlarla tercih kılavuzunu ‘değişen dünyaya’ uygun şekilde düzenlemek için çalışmalarını sürdürüyor. Geçtiğimiz yıl yapay zeka temelli 17 farklı program 20 üniversitede başlatılmıştı. Bu alanda program sunan üniversite sayısı 80’e çıkacak. Diğer yandan dijital dönüşüm, yapay zekâ, bilişim teknolojileri, tarım ve sağlıkta dijitalleşme ile yeşil dönüşüm alanlarında Türkiye’nin insan kaynağı ihtiyacını karşılamaya yönelik yeni programlar da hayata geçiriliyor. Yeşil ve sürdürülebilir teknolojiler alanında 1’i lisans 8’i önlisans olmak üzere 9 yeni programı adayların tercihine sunulacak. Bu yıl sağlık ve tarımda dijital teknolojilere dayalı 7 yeni program da açılacak. İstihdamla bağı azalan programları çağın ihtiyaçlarına uygun ve istihdam odaklı yeni bölümlerle değiştirmeye devam edeceklerini vurgulayan YÖK Başkanı Prof. Dr. Özvar dönüşen yükseköğretim sistemini, bu dönüşümün adayların üniversite tercihlerine etkilerini ve mesleklerin geleceğini Hürriyet’e anlattı:
ANALİZ EDİP YENİ KARARLAR ALIYORUZ
Üniversitelerle, küçük, orta ölçekli firma temsilcileriyle, kamu kurumlarıyla yılda 3-4 kez olmak üzere yaptığımız istişareler neticesinde, hangi programların piyasalarda ne kadar talep edildiğini, hangi bölüm mezunlarının eskisi kadar talep edilmediğini analiz ettik. Bu çalışmaların sonucunda hangi programların rehabilite edileceğine veya kaldırılacağına karar verip hızlı bir şekilde müdahale ediyoruz. Burada yapmaya çalıştığımız şey aslında piyasanın aktörleriyle doğrudan temas edip programların güncelliğiyle alakalı soruları veya eleştirileri dikkate alarak hareket etmek. Bunu yaparken de hiç şüphesiz mezunlarımızla da doğrudan temas ediyoruz.
BU ALANI HARARETLE ÖNERİRİM
Bilhassa bu hızlı teknolojik dönüşümler nedeniyle yeni becerilere ve yeteneklere ihtiyaç ortaya çıkıyor. Bu da çok doğal bir durum. Bu açıdan yeni beceriler ve yetenekler sadece üniversite sınavına girecek öğrencilerimiz için değil çalışan insanlarımız için de ciddi bir mesele. İhtiyaç duyulan dijital beceriler; çok basitçe bir bilgisayarı kullanmaktan tutun da en ileri düzeyde bir yapay zeka inşa edebilecek becerilere kadar çok geniş bir yelpazeye sahip. Ve sadece bilgisayar mühendislerinin, yapay zeka mühendislerinin veya yazılım mühendislerinin kapatacağı bir alan değil. Söz konusu mühendislik alanlarının ürettiği ürünleri kullanabilecek şekilde yetişmiş insanlara da ihtiyacımız var. Yani yapay zeka ürünlerini muhtelif ticari, idari, sosyal ve kültürel alanlarda kullanabilecek elemanlara da ihtiyaç duyuyoruz, duyacağız. Gençlerimize bu alanda okumalarını hararetle öneririm.
SAĞLIK VE TARIMDA DİJİTALLEŞME REVAÇTA
Yapay zeka ve dijital becerilerin yanında özellikle sağlık ve tarımda dijitalleşme tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de ciddi şekilde önem kazanıyor. Su kaynaklarımız azalıyor. Su tasarrufuyla alakalı bildiğiniz üzere bütün dünyada büyük kampanyalar düzenleniyor. Ve bu kampanyalar bize aslında ziraatta akıllı tarımın, dijital tarımın öne çıktığını ve çıkması gerektiğini gösteriyor. İşte bu bakımdan gerek dijital tarım, gerek tarımda dijitalleşme ile alakalı bizim açmış olduğumuz yeni programlara mutlaka adayların bakmalarını arzu ediyoruz. Sağlıkta da aynı şeyi söylemem lazım. Uzaktan bakıma olanak sağlayan ‘Tele tıp’ diye bir alan şu anda bütün dünyada ciddi bir şekilde gelişiyor. Mesela bu son zamanlarda Türkiye’de de gündeme gelen bizim de üniversitelerde yeni açtığımız programlardan.
SİSTEMİ ‘İSTİHDAMA’ DOĞRU DÖNÜŞTÜRÜYORUZ
Tüm bu yeni programlara ve çalışmalara baktığımızda aslında bir ikame süreci yaşandığını söyleyebiliriz. Yani iş gücü piyasalarıyla alakası kesilen programları bir taraftan sistemin dışına çıkartırken diğer taraftan piyasaların mezunlarından bekleyeceği yetenekleri gençlerimize kazandıracak programları üniversitelere açmaya devam ediyoruz. Adaylara ve gelecek planları yapanlara şunu söylemeliyiz; ‘daha istihdam odaklı’ bir tercih kılavuzuna yönelik çalışıyoruz. Ancak bu bir süreç, yani bugünden yarına olacak bir şey değil. Biz aslında sistemi dönüştürüyoruz. Ve bizim gördüğümüz kadarıyla Avrupa’da da sistem dönüşümünü gerçekleştiren ülkelerin başında geliyoruz.
YKS’YE GİRECEK ADAYLARA SON TAVSİYELER
Genç adaylarımıza şu son saatlerde çalışmayı bırakmalarını, strese girmemelerini, güzelce istirahat etmelerini öneririm. Biraz müzik dinleyerek, kendilerini fazla yormadan vakit geçirmelerini arzu ederim. Bu zorlu dönemeci aileleriyle birlikte iyi atlatmalarını diliyorum. İnşallah en arzu ettikleri bölümlere girmiş olurlar. Belki her aday istediği bölümde okuyamayabilir ancak çağa uygun bir program seçerek başarılı bir kariyere sahip olabilirler.
BU YIL AÇILACAK BAZI PROGRAMLAR
1- Hassas Tarım ve Tarımsal Robotlar
2- Akıllı Sera Teknolojileri-
3- Dijital Tarım Teknolojileri
4- Tarım Makineleri ve Teknolojileri
5- Dijital Sağlık Sistemleri Teknikerliği
6- TeleSağlık Teknikerliği
7- Tıbbi Veri İşleme Teknikerliği
8- Ofis Teknolojileri ve Veri Yönetimi
9- Doğa Koruma ve Biyoçeşitlilik Yönetimi
10- Yenilenebilir Enerji Teknikerliği
11- Su ve Atık Yönetimi Teknikerliği
12- Çevre Sağlığı ve Çevresel Risk Yönetimi Teknikerliği
13- Akıllı Altyapılar Teknikerliği
14- Çevresel Ölçüm ve İzleme Sistemleri Teknikerliği
15- Karbon Yönetimi Teknikerliği,
16- Hidrojen ve Enerji Depolama Teknikerliği
17- Yeşil ve Ekolojik Bina Teknikerliği.