İstanbul’da Tabiat Mektepleri: Taş fırında ekmek, kümeste taze yumurta

İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı Tabiat Mektepleri, her kademeden öğrencilere doğayı tanıma ve koruma bilinci kazandırmayı amaçlayan, disiplinler arası bir yaklaşımla birebir yaşam deneyimi sunan duvarsız, açık hava okulları. Burada doğa temelli eğitim ve günlük yaşam becerileri uygulamaları yaş seviyelerine uygun etkinliklerle öğrencilere sunuluyor. Randevu sistemiyle İstanbul’daki öğrencileri ağırlayan bu duvarsız okullarda çocuklar, atık malzemelerden oluşturulan müzik duvarında ritim çalışması, taş fırında ekmek, tarım alanında çapa ve kompost yapıyorlar. Macera parkurunda eğlendikten sonra ağaç evde odun sobasının başında, sıcak havalarda ise piknik alanında kitap okuyorlar. İstanbul’da Çatalca, Silivri ve Sarıyer’de olmak üzere 3 Tabiat Mektebi bulunuyor. Beyoğlu Şehit Öğretmen Neşe Alten İlkokulu öğrencilerinin İstanbul’daki en büyük Tabiat Mektebi olan Sarıyer Demirciköy’deki duvarsız okulda geçirdikleri bir güne misafir olduk.

EKRANDAN UZAK, ÖĞRETİCİ DENEYİMLER
“Tabiat Mektebi çocuklar için duvarsız bir açık hava okulu. Tamamı atık ve geri dönüştürülebilir malzemelerle yapıldı” diyen Demirciköy Tabiat Mektebi Müdürü Cem İldir burada çocukların neler öğrendiğini şöyle anlattı:

“Yağan bir damla yağmuru bile geri dönüştürebiliyor muyuz ve israfı önleyebiliyor muyuz sorusunun yanıtını çocuklara anlatıyoruz. Ağacın aynı zamanda sanatsal bir geri dönüşüm malzemesi olabileceğini gösteriyoruz. Macera parkurunda çocuklara eğlenceli ve takım ruhunu aşılayan bir ortam sunarken aynı zamanda vücut koordinasyonlarının gelişimine katkı sağlıyoruz. Çocukların motorik becerilerini geliştirecek oyunlar oynuyoruz. Şehir hayatının içinde hiç deneyimlememiş çocuklar kümesimizdeki tavukları besliyor, taş fırınımızda ekmek yapıyorlar. Kışın ağaç evde soba yanında kitap okurken, güzel havalarda bahçede okuyup piknik yapıyorlar. Kompost yapmayı öğrenip toprakla ilgileniyor, çapa yapıyorlar. Kamp ateşimizin başında müzik dinleyip eğleniyorlar. Burada ekrandan uzak kaliteli vakit geçirmeyi öğreniyorlar. En önemlisi burada deneyimlediklerini okulda diğer arkadaşlarına aktarıyorlar. 3 çam kozalağıyla oyun kurulabileceğini öğrenip bunu sınıfta öğretiyorlar. Geri dönüşüm kutuları yapıp arkadaşlarına bu bilinci aktarıyorlar.

RANDEVU SİSTEMİYLE GELİYORLAR
“Burası yeterli öğrenci olmadığı için 2010 yılında kapanmış bir köy okuluyken 3 yıl önce öğrencilerin açık alan eğitimleri alabilecekleri bir duvarsız okula dönüştürüldü. Tabiat Mektebi’nde tüm kademelerden öğrencilerimizi randevu sistemiyle ağırlıyoruz. 3 yılda 39 ilçeden 3 bine yakın öğrenciyi misafir ettik. Gelmek isteyen öğretmenler bize bir ay önceden e-posta gönderiyor. 8 dönümlük alana kurulmuş 24 atölyede, gelen öğrencilerin yaş grubuna göre etkinlik planlamaları yapıyoruz. Ama öncesinde çocuklara bazı ödevler veriyoruz. Geri dönüşüm için yağ projemiz var. Atık yağları biriktirip getirmelerini istiyoruz. Deneyimi daha derinden yaşamaları için besleyecekleri tavukların yemlerini de kendilerinden istiyoruz.

KİTAPTAN DEĞİL DENEYİMLEYEREK
Beyoğlu Şehit Öğretmen Neşe Erten İlkokulu öğretmeni Ecem Öztürk:
Doğayla iç içe olmanın öğrencilerim için avantaj olduğunu düşünerek Demirciköy Tabiat Merkezi’ne geldik. Okulda ve şehir hayatının içinde enerjilerini atamadıkları, özgürce davranamadıkları, toprakla uğraşamadıkları için burada olmanın kıymetli olduğunu düşünüyorum. İlk defa çapa yapan, tavuk besleyen öğrencilerim var. Çapa yaparken bir öğrencim toprağın altından çıkan solucanları görünce çok şaşırdı. Biz bunları kitaptan anlatsak da bu şekilde deneyimleyince çok daha öğretici oluyor. Burada öğrencilerimin doğada olduklarında keşfetmeyi çok sevdiklerini bir kez daha gördüm.

KEŞKE OKUL HER GÜN BÖYLE OLSA
Ali Çağan Kılavuz: Öğretmenimiz gelmeden önce sınıfta nasıl bir etkinlik olacağını anlatmıştı ancak beklediğimden daha güzel bir yermiş. Macera parkurunda oynadığımız oyun çok eğlenceliydi. Evde anneme ekmek yaparken yardım etmiştim ama burada taş fırında çok daha güzeldi.
Ayaz Kevker: Geri dönüşümlerden yapılan müzik duvarında sesler çıkarmak çok keyifliydi. Çivi çakma oyununda da çok heyecanlandım.
Miray Manav: Okulun her gün böyle olmasını isterdim. Daha önce köyde ekmek yapmıştım ama burada kendi yaptığım ekmeği arkadaşlarımla yemek çok güzeldi. Eve gittiğimde aileme burada kompost yapmayı öğrendiğimi ve meyve kabularını biriktireceğimi söyleyeceğim.