Güncelleme Tarihi:
İklim krizi ile dünyadaki aşırı zenginlerin bir bağlantısı olabileceğini hiç düşündünüz mü?
Guardian’da yer alan habere göre, dünya nüfusunun en zengin yüzde 1’i (yıllık 172 bin dolardan fazla kazananlar) dünyanın karbon emisyonunun yüzde 15’ini üretiyor. Bu oran, en yoksul yüzde 50’lik kesimin karbon emisyonuna etkisinin iki katı.
Dünya nüfusunun en zengin yüzde 1’i, ortalama olarak her yıl kişi başına 70 tondan fazla karbondioksit salıyorlar.
20 milyarderin yaşam tarzlarına ilişkin yakın zamanda yapılan bir analiz, her birinin ortalama 8 bin tondan fazla karbondioksit ürettiğini ortaya çıkardı. Bu, 1.5 C’den fazla olmayan bir ısınma hedefleyen dünyada, kendi paylarına düşen karbondioksit miktarının 3500 katı!
İngiliz yardım kuruluşu Oxfam tarafından yapılan çalışma, dünyanın küresel ısınmayı Paris Anlaşması'nda taahhüt edildiği gibi 1.5 derecenin altında tutma yolunda devam edebilmesi için süper zenginlerin emisyonlarını %97 oranında azaltmaları gerektiğini söylüyor.
Peki ama nasıl?
Milyarderlerin bu kadar fazla karbon emisyonuna neden olmalarının başlıca sebepleri kendilerine ait yatları, uçakları ve birden fazla malikaneleri. Tüm bu lüks, atmosfere fazladan sera gazı salgılanmasına neden oluyor.
Örneğin, sürekli mürettebatı, helikopter pisti, denizaltıları ve havuzları olan bir süper yat, hesaplamalara göre yılda yaklaşık 7.020 ton CO2 (karbondioksit) salıyor ve bu da onu çevresel açıdan sahip olunabilecek en kötü varlık haline getiriyor.
İŞİN İÇİNE BİR DE UZAYA GİTMEK GİRDİ
Uçmak, süper zenginlerin sera gazı emisyonlarının çok büyük bir kısmını oluşturuyor. Buna göre, en zengin yüzde 1’lik kesim, dünyanın havacılık emisyonlarının kabaca yarısını üretiyor.
Karbon üretimi maalesef jetler, özel uçaklar ve helikopterlerle sınırlı kalmayacak gibi görünüyor; bazı süper zenginler uzaya gitme planları yapıyor. Bu da her birinin 10 dakikada, ortalama 30 insanın bir yılda salgıladığı kadar karbondioksit üreteceği anlamına geliyor.
NORMAL VATANDAŞ 15 TON, MİLYARDERLER 8 BİN TON
Fast Company, milyarderlerin karbon ayak izlerini ölçümlemek için yaptığı çalışmada milyarderlerin evlerini, araçlarını, uçaklarını ve yatlarını belgelemek için 82 kamu kayıt veri tabanını taradı. Daha sonra her evin, uçağın, aracın ve yatın yıllık CO2 emisyonlarını tahmin etmek için ABD Enerji Bilgi İdaresi başta olmak üzere pek çok kaynaktan faydalandı. Gelin bu araştırma sonuçlarına beraber bakalım…
Bir bakış açısı elde etmek için, ortalama bir insanın karbon ayak izi ile başlayalım.
Ortalama bir vatandaş 2018'de yaklaşık 15 ton CO2 saldı. Buna karşılık, 20 milyarder o yıl ortalama yaklaşık 8 bin 190 ton CO2'ye salımına neden oldu.
ROMAN ABRAMOVICH EN BÜYÜK KİRLETİCİ
19 milyar dolarlık servetinin çoğunu petrol ve gaz ticaretinden kazanan Roman Abramovich, listedeki en büyük kirletici olarak karşımıza çıkıyor. Abramovich, Londra'daki Kensington Park’ta bir malikane, Fransa'daki Cap D'Antibes'te bir şato ve St. Barts'ta bir zamanlar David Rockefeller'a ait olan 28 hektarlık bir arazi de dahil olmak üzere birçok ülkede eve sahip.
2018 yılında İngiltere’den ayrılan ve çifte vatandaşlığa sahip olduğu İsrail’e yerleşen Abramovich, 170 metre uzunluğu ile dünyanın en büyük ikinci yatı olan ve hatta bazı yolcu gemilerine dahi rakip olan Eclipse adlı süper yatıyla sık sık Akdeniz turuna çıkıyor. 30 kişilik yemek salonuna sahip özel tasarım Boeing 767 yolcu uçağı ile dünyayı dolaşıyor, Gulfstream G650 jeti, iki helikopterinden biri veya yatındaki denizaltı ile de daha kısa yolculuklar yapıyor.
Roman Abramovich’in 2018’de en az 33.859 metrik ton CO2 emisyonundan sorumlu olduğu tahmin ediliyor. Bunun üçte ikisinden fazlası ise yıl boyunca her an kullanıma hazır olan yatından kaynaklanıyor.
MÜTEVAZİ KİRLETİCİ: BILL GATES
Şu anda 137 milyar dolarla dünyanın en zengin dördüncü kişisi olan Bill Gates, milyarder standartlarına göre ‘mütevazı’ bir kirletici olarak adlandırıyor. Gates, geçtiğimiz yıl 645 milyon dolarlık bir yat satın almıştı. Bu yatın diğerlerinden bir farkı var; kendisi çevre dostu. Gates, tamamen sıvı hidrojenle çalışan çevre dostu bir mega yat satın alan ilk kişi oldu. 112 metrelik, beş güverteli Aqua isimli yatın inşasının 2024'te tamamlanması bekleniyor.
Gates’in yatı çevre dostu olsa da jet ve helikopterleri için aynı şeyi söylemek zor. Dört özel jeti, bir deniz uçağı ve çok sayıda helikopteri ile deyim yerindeyse bir ‘koleksiyona sahip olan Bill Gates, normal bir vatandaşınkinden yaklaşık 3000 kat daha fazla karbon ayak izine sahip.
Gates, 1990’lı yıllarda kendisine Seattle'da 127 milyon dolara mal olan bir malikane inşa etti. 23 araçlık garajı, 20 kişilik sinema salonu ve 24 banyosu bulunan dev ev, 6.131 metrekarelik bir alanı kaplıyor. Gates’in ayrıca Güney Kaliforniya’da, Washington eyaletindeki San Juan Adaları'nda, North Salem ve New York City'de en az beş konutu bulunuyor.
Bill Gates’in yıllık karbon ayak izinin, çoğunlukla çok fazla uçuştan kaynaklanan 7.493 metrik ton karbon olduğu tahmin ediliyor.
ÇEVREYE DUYARLI TEKNOLOJİ CEO’SU MUSK
Tesla Motors ve SpaceX'in CEO'su Güney Afrika doğumlu Elon Musk, 299 milyar dolar ile dünyanın en zengin insanı olmasına rağmen şaşırtıcı derecede düşük karbon ayak izine sahip ve diğer milyarderlere örnek olma yolunda ilerliyor.
Sekiz evi ve bir özel jeti ile 2018’de Musk için nispeten daha mütevazi bir karbon ayak izi hesaplandı. Bu yıl karbon ayak izi daha da düşük olacaktı çünkü 2020'de tüm evlerini sattı ve dünyevi mülklerinin geri kalanını elden çıkarmaya söz verdi. Tüm bunların yanı sıra Musk, süper yat sahibi değil ve tatile bile çıkmadığını söylüyor.
Musk’ın kişisel karbon ayak izi hala ortalama bir insanınkinden yüzlerce kat daha yüksek olsa da, süper zenginlerin yapacak seçimleri olduğunu ve isterlerse çevresel etkilerini azaltabileceklerini gösteriyor. Yapılan incelemeler sonucu Elon Musk’un 2018’de tahmini ayak izi 2.084 tondu.
İklim uzmanları, küresel ısınmayı endüstri öncesi seviyelerin 1.5 santigrat derece üzerinde sınırlama umuduna sahip olmak için ülkelerin emisyonlarını 2030 yılına kadar yarıya indirmesi ve 2050 yılına kadar ortadan kaldırması gerektiğini söylüyor.
Verilerden de anlaşılacağı üzere ‘süper zengin’ olarak adlandırılan insanların sera gazı emisyonları, normal bir vatandaşınkinden kat kat daha fazla. Tüm bu araştırmaların amacı ise, insanları zenginliğin çevresel yükü hakkında düşünmeye sevk etmek.