Hemşirelerin aşı satrancı! Bir damla ziyan olmasın diye...

 COVID-19’a karşı Pfizer-BioNTech aşısı sadece belli kamu hastanelerinde uygulanırken, Sinovac aşısı ise aile hekimleri başta olmak üzere, kamu ve özel hastaneler ile üniversite hastanelerinde yapılıyor. mRNA teknolojisiyle üretilen BioNTech aşısının saklama koşulları geleneksel yöntemle üretilen Sinovac aşısından daha zor. Eksi 70 derecede saklanması gereken aşı, önce eksi 20 derecede çözülüyor ve bu şekilde 6 saat kadar saklanabiliyor. Sinovac ise geleneksel aşıların tamamı gibi +2 ile +8 derece arasındaki dolaplarda saklanıyor.

'LÜTFEN RANDEVUNUZA GELİN'

İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek aşıların zayi olmadığını, ancak randevuya gelinmemesi halinde bu ihtimalin olduğunu belirtiyor. Prof. Dr. Tükek bunun nedenini şöyle açıklıyor: “Aşı 1 flakonda 6 kişilik olacak şekilde tedarik ediliyor. Bu nedenle randevu alıp da gelmeyen kişi olursa o aşılardan bazıları zayi olabilir. O yüzden randevu alanlar mutlaka gitmeye özen göstermeli. Ancak şimdi arkadaşlar bazı yerlerde çözüm olarak 6 kişi geldiği anda aşıyı dolaptan çıkararak çözdürüyor. Böylece zayi olmuyor.”

'TEK TEK HESAPLANIYOR'

SES (Sağlık Emekçileri Sendikası) Şişli Şube Başkanı Fadime Kavak da, gece 22.00’ye kadar aşı randevusu verildiğini belirterek şunları söyledi: “Hemşire arkadaşlar aşıların hiçbir şekilde zayi olmaması için adeta satranç oynar gibi titizlikle ve dikkatle hareket ediyor. Mesai saati bitimine yakın randevu alan ve gelmeyen tüm hastalar aranarak gelip gelmeyecekleri soruluyor ve teyit ediliyor. Aynı hastane içinde farklı odalarda aşı yapan hemşireler bu sırada birbirleriyle haberleşerek kalan randevuları hesaplıyor ve içinde 6 kişilik aşı olan 1 flakon buna göre açılıyor. Aşılar ilk geldiğinde 1-2 tane gibi zayi olan aşı olsa da şu anda bu nedenle aşının heba olduğunu söylemek çok zor.” Aile Hekimi Dr. Emrah Kırımlı da aşı randevularının çok titiz bir mekanizma ile verildiğini söyledi: “Randevu sayısına göre günlük olarak elimize aşılar ulaştırılıyor. Bizlerde bir aşı aplikasyonu/uygulaması var ve onam kodu isteniyor. Elimizdeki aşı sayısı devamlı kontrol ediliyor.”

BIONTECH HER ŞİŞEYE ZAYİ PAYI KOYUYOR

* Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Levent Akın: BionNTech aşıları 6 dozluk ambalajlarda 5 kullanım için geliyor. Kullanılan miktar 0.3 mililitre. Çoklu doz aşılarda genel tedirginliğimiz bir miktar aşının enjektörde kalabilmesi. Firma bu riski göz önüne alarak bir flakona 6 doz koyuyor ama 5 doz olarak kabul ediyor. Yani zayi payı koyuyor. Ancak verimli kullanırsan 6 dozun tamamını da kullanabilirsin. Ülke olarak BioNTech’ten gelen aşıları 6 doz olarak kullanmaya çalışıyoruz. Böylece 2.8 milyon doz gelen BioNTech aşısından 1.4 milyon kişi yararlanabilecekken biz daha çok kişiyi aşılamaya çalışıyoruz. Sağlık Bakanlığı talimat verdi. BioNTech aşısının uygulandığı yerlerde aşı randevusuna gelmeyen olursa hemen aile hekimlikleri aranıyor ve sıradaki kişi hastaneye yönlendiriliyor. Aşılar böylece heba olmuyor. Heba olan aşı yok denecek kadar azdır.

YEDEK RANDEVU SİSTEMİ

* Ankara Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. İsmail Balık: Heba olma ihtimaline karşı bir dozun bile çöpe gitmemesi için önlem alınmasında yarar var. Örneğin BioNTech aşısı için yedek randevu sistemi geliştirilebilir. Yaklaşık yüzde 20 ila 30 arasında her BioNTech aşısı yapan merkez için sistemde yedek randevu oluşumu gerçekleştirilebilir.”