Dünyada hep ilk sıralarda... ODTÜ’nün ‘petrol’ sırrı ne
Güncelleme Tarihi:
Yükseköğretim kurumlarının performanslarını her yıl çeşitli ölçütlere göre değerlendiren ve derecelendiren Quacquarelli Symonds (QS) verilerine göre Türkiye’nin uluslararası arenada son yıllarda başarılı alanı petrol mühendisliği. Özellikle ODTÜ’deki bölüm zirveyi kimseye kaptırmıyor. Çok küçük bir bölüm olmasına rağmen yurt dışı bağlantılarıyla her yıl yıldızı daha da parlıyor. Bölüm Başkanı Doç. Dr. İsmail Durgut kendilerini dünyanın en iyi 10 okulu arasına taşıyan başarının nedenlerini anlattı.
Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nin (ODTÜ) Petrol ve Doğalgaz Mühendisliği bölümü yükseköğretim derecelendirme kuruluşlarının listesinde üst sıralarda yer alıyor. Londra merkezli Uluslararası yükseköğretim sıralama kuruluşu QS, ‘Konulara Göre Dünya Üniversite Sıralaması 2025’te ODTÜ’nün bu bölümünü 8’inci sıraya alarak Türkiye’den bir okulu dünyanın zirvesindeki kurumlar arasına yerleştirdi. Üstelik bu başarı son üç yıldır tekrarlanıyor. ODTÜ Petrol ve Doğalgaz Mühendisliği Bölümü Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nda (YKS) 30 kontenjanı olan ve sayısal puanla öğrenci alan kendi halinde küçük bir bölüm. Mühendislik fakültesi dahilinde yer alan bölümün 2024 yılı verilerine göre; tavan puanı 497, taban puanı ise 465 oldu. Bölümün şu anda 396’sı lisans ve 50’si yüksek lisans olmak üzere toplam 446 öğrencisi var. Akademik kadrosu ise 7 kişiden oluşuyor ancak sektör ile bağlantıları çok güçlü.
Kuruluşu 1960’lı yıllara dayanan okulun geçmişteki öğrencilerinden biri olan Doç. Dr. İsmail Durgut şimdi başkanı olduğu bölümün alameti farikasını şöyle anlattı:
‘BENZİNCİ Mİ OLACAKSIN’ DİYORLAR
“1960’lı yıllarda maden mühendisliğinin bir branşıydı. 1982’de ayrı bir bölüm oldu. Petrol mühendisliği denilince kimyager geliyor herkesin aklına. Oysa biz petrol ve gazı yerin altında tespit ediyor ve sektöre ulaşmasını sağlıyoruz. Herkes tarafından bilinen bir bölüm değil. Öğrencilerimiz ya ailesinden duyup geliyor ya da puanı denk geldiği için tesadüfen bizimle oluyor. Bu bölümde ne öğretildiğinin dışarıdan anlaşılması da zor aslında. ‘Benzinci mi olacaksın’ diye sorabiliyorlar. Oysa çok getirisi olan bir bölüm. Tabii getirisi kadar götürüsü ve riski de çok. Çünkü yüksek basınçta tehlikeli maddelerle uğraşıyorsunuz.
ARTIK DAHA ZOR ÖĞRENCİ ALIYORUZ
Son yıllarda sıralamalarda yükselen bir grafiğimiz var. Çünkü Türkiye’de petrol olmadığı için bölümün yurt dışı bağlantıları ve yabancı kökenli öğrencileri çok fazla. Mezunlarımız mutlaka yurt dışında çalışıyorlar. Bu da erken yıllarda uluslararası firmaların öğrencilerimizi staj ve ortak çalışmalar için iş birliğine davet etmesini sağlıyor. Dünyada da çok olan bir bölüm değil. 200’e yakın üniversite içinde üç dört senedir hep ilk 10’dayız. Bu da eğitim sistemimizin doğru bir şekilde devam etmesi, mezunların kalitesi, yayınların gücü gibi etkenlerle bizi yükseltti. Aynı zamanda da başarılı öğretim görevlilerin bulunması da akademik tanınırlığını arttırdı. YKS’de de eskiden daha kolay öğrenci alan bir bölümken şimdi 28 bininci sıradan öğrenci alıyoruz.”
DOĞAL KAYNAKLAR AÇISINDAN ÇOK ÖNEMLİ BİR BÖLÜM
Prof. Dr. Görkem Külah - ODTÜ Mühendislik Fakültesi Dekanı: “Petrol ve Doğalgaz Mühendisliği bölümümüz aslında diğer bölümlere kıyasla YKS’de daha düşük puanlı öğrencilerimizin girdiği bir bölüm. Ancak yabancı uyruklu öğrencilerimizden de çok talep alıyor. Dolayısıyla öğrencilerimizin başarısı bölümün başarısını arttırıyor. Öğrencilerimiz uluslararası ortamda yer alıp endüstri ile ortak staj ve çalışma imkanı buluyorlar. Hocalarımız da küçük bir bölüm olmasına rağmen kendi sektöründe çok ön planda olan isimler. Doğal kaynakların kullanılması açısından çok önemli bir bölüm.”
PETROL VE DOĞALGAZ MÜHENDİSLİĞİ PROGRAMI BULUNAN ÜNİVERSİTELER
Batman Üniversitesi (Mühendislik-Mimarlık Fakültesi)
İskenderun Teknik Üniversitesi (Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi)
İstanbul Teknik Üniversitesi (Maden Fakültesi)
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi)
Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Mühendislik Fakültesi)
Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi (Mühendislik Fakültesi)
Yakın Doğu Üniversitesi (Mühendislik Fakültesi)
2025 QS SIRALAMASI PETROL MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMLERİ
1. Teksas Üniversitesi, Austin (ABD)
2. Stanford Üniversitesi (ABD)
3. Cambridge Üniversitesi (Birleşik Krallık)
4. Imperial College London (Birleşik Krallık)
5. Kral Fahd Petrol ve Mineraller Üniversitesi (Suudi Arabistan)
6. Curtin Üniversitesi (Avustralya)
7. Colorado School of Mines (ABD)
8. Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Türkiye)
9. Teksas A&M Üniversitesi (ABD)
10. Universiti Teknologi Petronas (Malezya)
5 YILDIR ZİRVEDE
ODTÜ Petrol Mühendisliği Bölümü, QS Dünya Üniversite Sıralamaları’nda son yıllarda istikrarlı bir yükseliş gösterdi:
• 2020: 15’inci
• 2021: 11’inci
• 2022: 11’inci
• 2023: 10’uncu
• 2024: 7’nci
• 2025: 8’inci