Son dakika... İşte dünyayı sarsan o formül: Trump ülkelerin kaderini böyle belirledi

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, ABD Başkanı Donald Trump'ın karşılıklı tarifeler kapsamında yeni gümrük vergileri getirmesinin çok kötü bir haber olduğunu ve ABD'yi 19. yüzyılın korumacılığına geri döndürdüğünü savundu.Sanchez, yeni gümrük vergileri getiren Trump'ın başlattığı ticaret savaşının İspanya'daki olumsuz etkilerini hafifletmek amacıyla "Ticari Müdahale ve Yeniden Başlatma Planı" adı altında 14,1 milyar avroluk, İspanyol şirketlerini koruyan yeni programı açıkladı.İspanyol şirketlerini hem İspanya hem de Avrupa şemsiyesi altında ekonomik olarak koruyan kalkan oluşturacaklarını söyleyen Sanchez, açıkladığı 14,1 milyar avroluk planın 7,4 milyarının yeni finansman, 6,7 milyarının (5 milyarı AB fonlarından gelecek) ise iki boyuttan oluşacak farklı teşvikleri kapsayacağını ifade etti.

Bu kapsamda İspanyol şirketlerinin yeni pazarlara girmesi ve daha fazla ülkeye ihracat yapabilmesine yönelik 2 milyar avro, kredi sigortası ve ihracat riski teminatı için 2 milyar avro, küçük ve orta ölçekli şirketlerin uluslararasılaştırılması için de 500 milyon avronun ayrılacağı bilgisi paylaşıldı.Sanchez, ayrıca ticaret savaşından etkilenecek sektörlerin ihtiyaçlarını belirlemek ve önlem almak için işverenler ve işçi sendikalarıyla "Sosyal Diyalog Masası"nın kurulduğunu, Ekonomi Bakanı Carlos Cuerpo liderliğindeki "Sektörel Ticaret Konferansı"nın da derhal toplanacağını duyurdu.

İspanya Başbakanı, konuşması sırasında ABD Başkanı Trump'ı sert dille eleştirerek, şunları söyledi:

"Sıfır toplamlı düşünceye dönüşün damgasını vurduğu, hayatın topyekun bir savaş olduğuna inanan kişilerle çevrili bir çağda yaşıyoruz. Amerika Birleşik Devletleri, 19. yüzyılın korumacılığına dönmeye karar verdi. AB'nin ABD'ye yüzde 39 gümrük vergisi uyguladığı doğru değil. Aslında sadece yüzde 3 gümrük vergisi uyguluyor. Bu savaş, buna en çok kim sebep olursa olsun onu etkileyecektir."

ABD'nin getirdiği yeni gümrük tarifelerinin çok kötü bir haber olduğunu, hem ABD hem de AB'nin olumsuz etkileneceğini kaydeden Sanchez, mevcut ticari senaryo karşısında AB'nin düzenleme, dijital hizmetler ve finansal akışlar gibi alanlarda tek pazarın entegrasyonunu hızlandırması, açık stratejik özerklik ilkesini izleyerek dünyanın geri kalanıyla ticari bağlantılarını genişletip çeşitlendirmesi gerektiğini vurguladı.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, ülkesinin NATO'ya bağlılığını vurgulayarak, Avrupalı müttefiklerin savunma harcamalarını gayrisafi yurt içi hasılalarının (GSYİH) yüzde 5'ine çıkarmayı taahhüt etmelerini beklediğini söyledi.Rubio, "(Trump) NATO'ya karşı değil. NATO'nun, anlaşmanın her bir üye devlete yüklediği yükümlülükleri yerine getirmek için ihtiyaç duyduğu yeteneklere sahip olmamasına karşı." dedi.

"Kimse bir veya iki yıl içinde bunu başarabilmemizi beklemiyor ancak yol gerçekçi olmalı." değerlendirmesini yapan Rubio, şunları kaydetti:


"Bu yüzden bugün burada yapacağımız görüşmelerde bu konuya değinme şansımın olacağını umuyorum. Elbette İttifak için harika ortaklar haline gelen Asya-Pasifik ortaklarımızın da bize katılmasından mutluluk duyuyoruz. Asya-Pasifik'te hem seyrüsefer özgürlüğüne hem de toprak bütünlüğüne yönelik artan tehditler görüyoruz. Bu yüzden onlarla da etkileşim kurmayı dört gözle bekliyoruz."

Almanya

Almanya Başbakanı Olaf Scholz, ABD Başkanı Donald Trump'ı küresel ticaret düzenine saldırmakla suçlayarak, Trump'ın gümrük tarifeleri kararının temelde yanlış olduğunu ve bundan küresel ekonominin zarar göreceğini söyledi.Scholz, Almanya'ya ziyaret gerçekleştiren Ürdün Kralı II. Abdullah ile görüşmesinden sonra başbakanlıkta düzenlenen basın toplantısında ABD Başkanı Donald Trump'ın imzaladığı kararname kapsamında ülkenin 185 ticaret ortağına tarife getirilmesini değerlendirdi.Trump'ın açıkladığı kapsamlı gümrük vergilerini ciddi bir ekonomik hata olarak nitelendiren Scholz, Trump'ın tarife kararının temelde yanlış olduğunu ve küresel ekonominin bundan olumsuz etkileneceğini savundu

Trump'ı ticaret düzenine saldırmakla suçlayan Scholz, "Bu, tüm dünyada refah oluşturan ve esasen Amerikan çabalarının sonucu olan ticaret düzenine yapılan bir saldırıdır. Bunun sonucunda tüm küresel ekonomi zarar görecektir." dedi.Avrupa Birliği'nin (AB) 450 milyon tüketicisiyle dünyanın en güçlü tek pazarına sahip olduğuna dikkati çeken Scholz, "Bu da bize bir ticaret savaşını önlemek için ABD hükümetiyle görüşmeler yapma gücü vermektedir." ifadelerini kullandı.Scholz, Avrupa'nın serbest ticareti savunmaya devam edeceğini vurgulayarak, "Biz çatışmaya değil işbirliğine bağlıyız. Avrupa'nın çıkarlarımızı savunacağız. Avrupa, ABD'nin kararına birlik içinde, güçlü ve uygun bir şekilde karşılık verecektir." dedi.

Yeni Zelanda

Ulusal basındaki haberlere göre, Yeni Zelanda Başbakanı Christopher Luxon, ülkesinin yüzde 10 vergi uygulanan diğer ülkelere kıyasla daha iyi durumda olduğunu ancak tarifelerin ve ticaret savaşlarının "gidilecek yol olmadığını" söyledi.Yeni Zelanda ihracatına yaklaşık 900 milyon dolarlık gümrük vergisi uygulandığını kaydeden Luxon, "Ne yazık ki bu ABD'li tüketicilere yansıyacak." diye konuştu.Luxon, tarifelerin, ABD'li tüketiciler için daha yüksek fiyatlara, daha yüksek enflasyona ve büyümenin yavaşlamasına sebep olduğuna işaret ederek dünya genelinde baskı oluşturduğunu dile getirdi.Yeni Zelanda'nın ABD'den ithal edilen mallara yüzde 20 gümrük vergisi uyguladığı iddiası üzerine ABD'li yetkililerle görüşeceğini belirten Luxon "Bu rakamın nasıl hesaplandığını anlamıyoruz." dedi.

Bangladeş

Bangladeş Geçiş Hükümeti Başdanışmanı Muhammad Yunus'un basın sözcüsü Shafiqul Alam, Trump'ın ülkeye uyguladığı tarifeye ilişkin Facebook üzerinden açıklama yaptı.Alam, Ulusal Gelir Kurulunun tarifeleri ele aldığını belirterek, "Trump yönetiminin göreve gelmesinden bu yana iki ülke arasındaki ticaret ve yatırım işbirliğini geliştirmek üzere ABD ile birlikte çalışıyoruz. ABD hükümeti ile devam eden çalışmalarımızın gümrük vergisi sorununun çözümüne yardımcı olması beklenmektedir." ifadelerini kullandı.

Kolombiya

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro da Trump'ın kapsamlı gümrük tarifeleri uygulayarak "yanlış bir hamle" yaptığını savundu.Petro, açıklamasında, "ABD hükümeti genel olarak ithalat üzerindeki tarifeleri yükselterek kendi üretimini, refahını ve istihdamını artırabileceğine inanıyor. Bence bu büyük bir hata olabilir." ifadelerini kullandı.

Polonya

Polonya Başbakanı Donald Tusk, X sosyal medya platformundan, Trump'ın tarifelerine ilişkin açıklama yaptı.Tusk, "Dostluk ortaklık demektir. Ortaklık, gerçekten ama gerçekten karşılıklı tarifeler anlamına gelir. Uygun kararların alınması gerekmektedir." değerlendirmesinde bulundu.

Danimarka

Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Lokke Rasmussen, X hesabından yaptığı açıklamada, tarifelerin, küresel ticareti ve istikrarı tehlikeye attığını belirtti.Küresel ticaretle, dünyanın "daha iyi bir yere" dönüştüğünü savunan Rasmussen, "Avrupa için istenmeyen bir ticaret savaşı nedeniyle bu durumun tehlikeye girdiğini görmek üzüntü verici." ifadesini kullandı.

Avustralya

Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, düzenlediği basın toplantısında, Trump'ın tarifelerinin ‘yersiz’ olduğunu söyledi.

Albanese, “ABD'nin gümrük tarifelerinin hiçbir mantıklı açıklaması yok. Bu hem iki ulusun ortaklığının temeline aykırı hem de bir dostun yapacağı bir hareket değil” ifadelerini kullandı.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Guo Ciakun, Pekin'de düzenlenen basın toplantısında, ABD Başkanı Donald Trump'ın tüm ticaret ortaklarına "karşılıklı tarifeler" kapsamında açıkladığı tarife artışlarına ilişkin değerlendirmede bulundu.Tarife ve ticaret savaşının kazananının olmayacağını ifade eden Sözcü Guo, Çin'in meşru çıkarlarını korumak için kararlı karşı tedbirler alacağını belirtti.Guo, ABD'nin "karşılıklılık" bahanesiyle Çin'den ve diğer ülkelerden ithalata ek tarifeler getirerek Dünya Ticaret Örgütü kurallarını ihlal ettiğini ve kurallara dayalı çok taraflı ticaret sistemine zarar verdiğini savundu.

Çinli Sözcü, ABD'ye yanlışını düzeltmesini ve Çin dahil diğer ülkelerle ticaret anlaşmazlıklarını eşit, saygılı ve karşılıklı faydaya dayalı diyalog yoluyla çözme çağrısında bulundu.Çin Ticaret Bakanlığının Trump'ın tarife açıklaması sonrası yayımladığı açıklamada, ABD'nin "karşılıklı tarife" olarak adlandırdığı uygulamanın öznel ve tek taraflı değerlendirmelere dayandığı belirtilerek, "Bu, tipik bir tek taraflı zorbalık uygulamasıdır. Bu, yalnızca ABD'nin kendi çıkarlarına zarar vermekle kalmayacak, aynı zamanda küresel ekonomik kalkınmayı ve tedarik zinciri istikrarını da tehlikeye atacak." ifadelerine yer verilmişti.

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, NATO Dışişleri Bakanları toplantısında yaptığı açıklamada, ABD'nin Avrupa'daki güçlerini 'aniden' çekmeyi planlamadığını kaydetti. ABD'nin mevcut şartlarda birden fazla bölgede asker bulundurmak zorunda olduğunun altını çizen Rutte, 'Avrupa'daki varlıklarını aniden sona erdirme planları yok' ifadesini kullandı.

ABD Başkanı Donald Trump'ın dün ilan ettiği tarifelerin nasıl hesaplandığı açıklandı. ABD Ticaret Temsilciliği (USTR), Trump'ın açıkladığı ek gümrük vergilerinin nasıl hesaplandığına ilişkin detayları kamuoyuyla paylaştı. ABD Nüfus Sayım Bürosu'nun 2024 verilerine dayanan hesaplamada, bir ülkenin ABD ile olan ticaret fazlasını toplam ihracatına bölen bir formül kullanıldığı bildirildi. USTR, elde edilen sayının ikiye bölünerek 'indirimli' vergi oranına ulaştıklarını kaydetti.

USTR'nin hesaplamasına göre, ABD ile yaptığı ticarette ABD'den daha fazla ihracat gerçekleştiren ülkeler, ihracat fazlalarının yarısı oranında vergi ödeyecek. Örneğin, Çin, geçen yıl ABD ile 295 milyar dolarlık ticaret fazlası verirken, toplam 438 milyar dolarlık ihracat yaptı. USTR'nin hesaplamasına göre, yüzde 68 oranında ticaret fazlası olan Çin'e, bu oranın yarısı olan yüzde 34'lük ek tarife uygulanacak. Formül, Japonya, Güney Kore ve Avrupa Birliği için de benzeri tarifeler uygulanması anlamına geliyor.

Trump, ABD'ye karşı ticaret fazlası vermeyen ülkelere de sabit yüzde 10'luk vergi uygulanacağını belirtti. Yeni vergi politikasının 'adil ve gerekli' olduğunu vurgulayan USTR açıklamasında, şu ifadelere yer verildi:

"Her ülkedeki on binlerce tarife, düzenleyici, vergi ve diğer politikaların ticaret açığı etkilerini ayrı ayrı hesaplamak, imkansız olmasa da karmaşık. Bunların birleşik etkileri, ikili ticaret açıklarını sıfıra çekmek için 'tutarlı tarife seviyesinin' hesaplanmasıyla karşılaştırılabilir."

Tarifelerin nasıl hesaplandığı, Trump'ın duyurusuna kadar büyük ölçüde bilinmiyordu. Yayınlanan yeni vergi oranlarının, Trump'ın daha önce duyurduğu tarifelerle ilgili kararnamede yer alan oranlardan farklı olduğu dikkat çekmişti. Örneğin, Güney Kore, Trump'ın kararnamesinde yüzde 25 ek vergi uygulanacak ülkeler arasında yer alıyordu. Dün yapılan duyuruya göre ise Güney Kore, yüzde 25 yerine 26'lık ek vergi ödeyecek.

ABD Başkanı Donald Trump, ek gümrük tarifelerinde Türkiye'yi en az tarife uygulanan ülkeler arasına aldı.

Türkiye ekonomisi gelişen, büyüyen ve istikrar içinde ilerleyen politikalarıyla göz önünde olurken ABD'ye yapılan ithalat ve ihracat tarafında ise neredeyse eşit oranlar ortaya çıkıyor. Türkiye'nin ABD'ye olan ihracatı 2024 yılında revize edilmiş verilere göre 16 milyar 351 milyon 880 bin dolar seviyesinde gerçekleşti. İthalatımız ise 16 milyar 227 milyon 487 bin dolar oldu. Başka bir deyişle 124 milyon 393 bin dolarlık dış ticaret fazlası oluştu.

Tarife formülünü ele aldığımızda ABD ile olan dış ticaret açığımız 124 milyon 393 bin dolar olmuştu. Bu tutarı ABD'ye yapılan ihracata bölüp çıkan sonucu 100'le çarpıp yine çıkan sonucu 2'ye böldüğümüzde yüzde 0,38 rakamı ortaya çıkıyor. ABD ile dış ticaret açığı veren ya da dış ticaret açığı yüzde 20'nin altında olan ülkelere yüzde 10 ek vergi getirildi.

 İŞTE O FORMÜLE GÖRE TÜRKİYE HESAPLAMASI

124.393.000 / 16.351.880.000= 0,0076072

0,0076072 x 100= 0,76072

0,76072/2= 0,38

Almanya Ekonomi Bakanı Robert Habeck, Berlin'in ABD'nin yeni gümrük vergilerine ilişkin müzakereci bir çözüm arayışını desteklediklerini belirterek, görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlanması halinde AB'nin "dengeli, net ve kararlı bir yanıt" vermeye hazır olduğunu açıkladı.

Avrupa'nın en büyük ekonomisi olan Almanya, ABD'nin en çok ihracat yaptığı ülke olması nedeniyle ağır bir darbe alacak gibi görünüyor. Habeck, ABD'nin tarife çılgınlığının” ülkeleri resesyona sürükleyebileceği ve dünya çapında büyük zararlara yol açabileceği uyarısında bulundu. "Bunun pek çok insan için korkunç sonuçları olacaktır." diyen Habeck, Trump'ın yeni vergileri tanımlamak için kullandığı terime atıfta bulunarak “ABD'deki tüketiciler için o gün Kurtuluş Günü değil, Enflasyon Günü olacak” dedi.

Fransa hükümet sözcüsü Sophie Primas ise Avrupa Birliği'nin ABD ile "ticaret savaşına hazır" olduğunu ve Donald Trump'ın yeni tarifelerine yanıt olarak çevrimiçi hizmetlerin hedef alınacağını duyurdu.

"Bir dizi aracımız var ve bu ticaret savaşına hazırız" diyen Primas Trump'ın "kendisini dünyanın efendisi sandığını" belirterek vergilere tepki gösterdi. Fransız sözcü AB'nin iki aşamalı bir yanıt hazırladığını, alüminyum ve çelikle ilgili "ilk yanıtın" nisan ortası civarında verileceğini söyledi.

Ardından AB'nin “tüm ürün ve hizmetleri” hedef alacağını ve tedbirlerin muhtemelen Nisan sonunda hazır olacağını belirten Primas "Aynı zamanda hizmetleri hedef alacağız. Örneğin, bugün vergilendirilmeyen ama vergilendirilebilecek olan çevrimiçi hizmetler" dedi.

New York Times gazetesi bugün yayınladığı bir analizde Trump'ın hedef aldığı ülkelerin karşı saldırıda bulanabileceğini belirterek, "Amerika Birleşik Devletleri, dünyanın en büyük hizmet ihracatçısıdır ve bu hizmetlerin büyük bir kısmı dijital olarak sunulmaktadır. Ülke, geçen yıl hizmetlerde yaklaşık 300 milyar dolarlık bir ticaret fazlası elde etti. Avrupa Birliği, bloğa gelen hizmetleri kısıtlamayı bir koz olarak kullanabilir, hizmet ticaretindeki kısıtlamalar Amerikan teknoloji devlerini etkileyebilir." ifadelerini kullanmıştı.

Trump, bugünden itibaren ABD'nin diğer ülkelere karşılıklı tarifeler uygulayacağını ve temel tarife oranının yüzde 10 olacağını duyurdu.Yeni gümrük vergileri listesinde ABD'nin 185 ticaret ortağı bulunurken, Rusya bu listede yer almadı.Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, ABD merkezli haber sitesi Axios'a yaptığı açıklamada, Rusya’ya yönelik ABD yaptırımlarının zaten “önemli bir ticareti engellediği” için söz konusu listeye dahil edilmediğini belirtti.

ABD Ticaret Bakanlığı verilerine göre, Rusya ile ABD arasındaki ticaret, Ukrayna-Rusya Savaşı öncesine kıyasla önemli ölçüde daraldı.2021'de yaklaşık 36 milyar dolar olan iki ülke arasındaki ticaret hacmi, 2024'te yaklaşık 3,5 milyar dolara düştü. ABD'nin Rusya'ya yönelik mevcut yaptırımlarına ek olarak, Trump kısa bir süre önce Rus petrolü alıcılarını cezalandırıcı gümrük vergileri uygulamakla tehdit etmişti.

ABD, geçen yıl Ukrayna'dan ithal ettiğinden daha fazla malı Rusya'dan ithal etti. 2024’te Rusya'dan ABD'ye yaklaşık 3 milyar dolar değerinde mal gelirken, Ukrayna'dan yaklaşık 1,2 milyar dolar değerinde ithalat yapıldı.Trump'ın tarife listesine göre Ukrayna yüzde 10'luk temel tarife oranına tabi olacak.

ABD'de yapılan ankete göre, vatandaşların yüzde 58'i Başkan Donald Trump'ın tarife politikalarının ülke ekonomisine zarar vereceğini düşünüyor.Marquette Hukuk Fakültesi tarafından yapılan ankette, Trump'ın ikinci dönemindeki kararlarının halk üzerindeki etkisi ölçüldü.Sonuçlara göre, ABD'lilerin yüzde 58'i Trump'ın açıkladığı tarifelerin ekonomiye zarar vereceğine inanırken, yüzde 28'i faydalı olacağını savunuyor.

Katılımcıların yüzde 58'i bu politikaların enflasyonu artıracağını öngörüyor.Öte yandan, ABD'lilerin yüzde 43'ü Trump hakkında olumsuz görüşe sahipken, yüzde 64'ü kurumların kapatılmasının başkanın yetkisi dışında olduğunu düşünüyor.Ayrıca, ankete katılanların yüzde 70'i de Trump'ın kararlarına karşı hüküm veren yargıçların azledilmemesi gerektiğini belirtiyor.

Trump'ın "Kurtuluş Günü" tarifeleri vahşi yaşamı bile etkiledi. Trump, ek gümrük vergisi kararları kapsamında, Antarktika yakınlarındaki uzak Avustralya topraklarına da yüzde 10 tarife getirdi. Etkilenen bölgelerden biri, yalnızca penguenlerin ve fokların yaşadığı Heard ve McDonald Adaları oldu.



Penguenler, deniz kuşları ve buzulları ile bilinen adada insan nüfusu bulunmadığı bildirildi. Business Insider'ın haberine göre, Beyaz Saray, adaların Avustralya'ya bağlı olduğu için karşılıklı tarifelerle hedef alındığını belirtti.

37 bin hektarlık bir alana yayılmış olan Heard ve McDonald AdalarıAvustralya'nın Perth kentinin yaklaşık 2 bin 500 mil güneybatısında yer alıyor. Bölge, çevre koruma çabalarını ve iklim araştırmalarını denetleyen Avustralya Antarktika Bölümü tarafından yönetiliyor.

CNN International, 'Trump tarihi küresel ticaret savaşını başlattı' başlıklı haberinde uzman görüşmelerine yer verdi.CNN'in küresel ekonomi analisti Rana Foroohar kararın piyasaları sarsacağını belirterek "ABD tüketici pazarını, ekonominin küresel poker masasında devasa bir koz olarak kullanıyor.Bu yüksek riskli bir oyun" dedi. New York Times gazetesi ise Trump'ın hedef aldığı ülkelerin karşı saldırıda bulanabileceğini belirterek, "Amerika Birleşik Devletleri, dünyanın en büyük hizmet ihracatçısıdır ve bu hizmetlerin büyük bir kısmı dijital olarak sunulmaktadır. Ülke, geçen yıl hizmetlerde yaklaşık 300 milyar dolarlık bir ticaret fazlası elde etti. Avrupa Birliği, bloğa gelen hizmetleri kısıtlamayı bir koz olarak kullanabilir, hizmet ticaretindeki kısıtlamalar Amerikan teknoloji devlerini etkileyebilir." ifadelerini kullandı.

Washington Post gazetesi Lowy Enstitüsü'nün Güneydoğu Asya Programı direktörü Susannah Platton'ın sözleri,ni ön plana çıkardı. Platton gazeteye yaptığı açıklamada "Bu kadar ilkesiz, bu kadar ani ve etkisi bu kadar derin olan bu karar, ABD'nin nasıl bir ortak olacağı sorusunu gündeme getiriyor" dedi ve ekledi: "Bu, Çin'in ABD'nin güvenilmez bir ortak olduğu anlatısına hizmet edecek."

New York Post gazetesi haberinde 'kurtuluş günü' başlığını kullandı ve "Eleştirmenler, yeni oranların Amerikan tüketici maliyetlerini artıracağını ve Joe Biden'ın görevde olduğu dört yıl boyunca fiyatların zaten %22 artmasının ardından enflasyonu körükleyeceğini savunuyor." ifadelerini kullandı.

Apple, ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük vergisi açıklamasının ardından teknoloji hisselerinde düşüşe öncülük etti. Apple, genişletilmiş işlemlerde yaklaşık yüzde 6 düşerek teknoloji şirketleri arasında en büyük düşüşü yaşadı. Tayvan'da çip üreten ve sistemlerini Meksika ve başka yerlerde monte eden Nvidia yüzde 4 düşerken, Tesla yaklaşık yüzde 4,5 değer kaybetti.

HABERİN DEVAMI İÇİN TIKLAYIN

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, ABD'nin karşılıklı tarifelerine karşı ek önlemler hazırladıklarını söyledi.ABD Başkanı Donald Trump'ın AB de dahil bütün ülkelere yönelik duyurduğu tarifelerin dünya ekonomisine büyük bir darbe olduğunu belirten von der Leyen, bundan derin üzüntü duyduğunu vurguladı.Von der Leyen, karşılıklı tarifelerin muazzam sonuçlar doğuracağına işaret ederek, "Küresel ekonomi büyük zarar görecek, belirsizlik artacak ve korumacılık daha fazla yükselecek. Bunun sonuçları dünya çapında milyonlarca insan için korkunç olacak." dedi.

Tarifelerin etkilerinin hemen hissedileceğine ve dünya çapındaki tüketicilere zarar vereceğine dikkati çeken von der Leyen, "Milyonlarca vatandaş daha yüksek market faturalarıyla karşı karşıya kalacak. İlaçlar ve ulaşım daha pahalı olacak. Enflasyon artacak." diye konuştu.Von der Leyen, belirsizliğin artacağını, tedarik zincirlerinin bozulacağını ve külfetli bürokrasi ortaya çıkacağını ifade ederek, ABD ile iş yapmanın maliyetinin büyük ölçüde artacağını anlattı.Küresel ticaret sisteminde bir düzen kalmadığına işaret eden von der Leyen, ABD'nin ticaret ortaklarını karmaşa ve kaos içine soktuğunu belirtti.Von der Leyen, küresel ticaret sisteminde ciddi eksiklikler olduğu ve bazılarının bundan haksız menfaat elde ettiği konusunda ABD Başkanı Trump'a katıldığını dile getirdi.Küresel ticaret sistemini ekonominin gerçeklerine uygun hale getirmek için yapılacak her türlü çabayı desteklemeye hazır olduğunu vurgulayan von der Leyen, "Ancak şunu da açıklığa kavuşturmak istiyorum. İlk ve son aracınız olarak tarifelere başvurmak sorunu çözmeyecektir." şeklinde konuştu.

Von der Leyen, transatlantik ticarette engelleri kaldırmak için ABD ile müzakere etmeye her zaman hazır olduklarını anımsatarak, "Aynı zamanda, karşılık vermeye de hazırız. Çelik üzerindeki tarifelere yanıt olarak ilk karşı önlem paketini zaten tamamlıyoruz. Şimdi, müzakereler başarısız olursa çıkarlarımızı ve işletmelerimizi korumak için daha fazla karşı önlem almaya hazırlanıyoruz." ifadelerini kullandı.Yeni tarifelerin dolaylı etkilerinin neler olacağını yakından takip edeceklerine işaret eden von der Leyen, "Küresel kapasite fazlasını ve pazarımıza damping yapılmasını kabul etmeyiz." dedi.Von der Leyen, Avrupa'nın çıkarlarını ve değerlerini savunacaklarını belirterek, sorunların müzakere yoluyla giderilebileceğini anlattı.ABD tarifelerinin kaçınılmaz olarak ortaya koyacağı etkilere hazırlıklı olmaları gerektiğini ifade eden von der Leyen, "Avrupa, bu fırtınayı atlatmak için ihtiyaç duyduğu her şeye sahip." diye konuştu.

Vietnam'a yönelik %46 oranındaki yeni gümrük vergisi, giyim, mobilya ve oyuncak sektöründeki büyük şirketlerin maliyetlerini artırabilir ve bazıları da tüketiciler için fiyatları yükseltebilir. Ülke, ABD'nin Pekin ile yaşadığı ticari gerilimin çapraz ateşinden kaçınmaya çalışan şirketler için popüler bir alternatif haline geldi. Vergiler, birçok tüketicinin değer bilincine sahip olduğu ve harcama konusunda daha seçici davrandığı bir dönemde şirketleri vuracak. Perakendeciler ve markalar, üretimin bir kısmını ya da tamamını Çin dışına taşırken, spor ayakkabıdan kanepeye kadar birçok ürünün üretimi için Vietnam'a yöneldi.

HABERİN DEVAMI İÇİN TIKLAYIN

ABD Başkanı Donald Trump'ın ABD'ye giren tüm mallara yönelik kapsamlı yeni ithalat vergileri bugün dış basının en önemli gündem maddesi oldu. Peki gazeteler Trump'ın kararını nasıl değerlendirdi?

İngiliz Telegraph gazetesi, yüzde 10'luk gümrük vergisi ile İngiltere'nin Trump'ın gazabını ucuz atlattığını yazarken, Guardian gazetesi de Asya piyasalarının Trump'ın tarife duyurusunun ardından düşüşe geçtiğine dikkat çekti ve AB'nin karşı önlemler için harekete geçtiğini yazdı. Dailymail gazetesi Trump'ın İngiltere'ye sadece yüzde 10 gümrük vergisi getirdiğini ancak dünyanın geri kalanına çok daha sert vurduğunu yazdı. Hükümetin karar ile rahat bir nefes aldığını yazan gazete Başbakan Starmer'ın bir misilleme planı olmadığını ileri sürdü.

ALMANYA'DAN 1930 HATIRLATMASI

Fransız Le Monde gazetesi, Trump'ın 'ticaret savaşı' ilanı ettiğini ve bunun ABD'yi ekonomik belirsizliğe sürüklediğini öne sürdü. Gazete haberinde "Amerika Birleşik Devletleri, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra kurulmasına yardımcı olduğu küresel ekonomik düzene büyük bir darbe indirdi.Washington 1930'lardan beri bu tür gümrük engelleri koymamıştı. Görünüşe göre bu engellerin miktarı, bilimsel olmayan hesaplamalar temelinde ülke ülke değerlendirilmiş." ifadelerini kullandı.

Alman Bild gazetesi ise korkutan bir uyarıda bulundu;

"ABD en son 1930'da böyle bir karar almıştı. o zaman da amaç iç pazarı güçlendirmek ve yüksek gümrük vergileri yoluyla istihdamı güvence altına almaktı, tıpkı Trump'ın bugün istediği gibi. Washington o dönem “Smoot-Hawley Tarife Yasası” ile 20.000'den fazla kategoriye ithalat vergisi getirdi. Diğer ülkeler misilleme tarifeleriyle karşılık verince sonuç yıkıcı oldu. ABD ihracatı yaklaşık yüzde 60 oranında düştü. Bu durumtı. 1929’da başlayan Dünya Ekonomik Krizi’nin 1933 sonuna kadar uzamasına ve ağırlaşmasına yol açtı."

İspanyol El Pais gazetesi "Trump Küresel Ticaret Savaşı'nı Başlattı" başlığıyla haberi manşetine taşırken, "Trump, bu açıklamasını, diğer ülkelerin ABD'ye uyguladığı engeller hakkında gerçek dışı iddialara dayanan öfkeli ve intikam dolu bir konuşma ile yaptı. Son yüzyılın en yüksek gümrük vergileri, küresel ekonominin geleceğini karartıyor" ifadelerine yer verdi.

Çin Ticaret bakanlığı sözcüsü yaptığı açıklamada "ABD, uluslararası ticaret kurallarına aykırı olan ve ilgili tarafların meşru hak ve çıkarlarını ciddi şekilde baltalayan öznel ve tek taraflı değerlendirmelere dayanan sözde ‘karşılıklı tarifeleri’ çizdi" dedi.Çinli yetkili, Trump yönetiminin karşılıklı gümrük vergileri uygulama kararını "tipik bir tek taraflı zorbalık uygulaması" olarak nitelendirdi ve birçok ülkenin "güçlü memnuniyetsizlik ve açık muhalefet" ifade ettiğini sözlerine ekledi.

Açıklama, Trump'ın Çin'e %34, Avrupa Birliği'ne %20, Vietnam'a %46 ve Tayvan'a %32 olmak üzere birçok ülkeye yüksek gümrük vergisi oranları uygulamasının ardından geldi.Beyaz Saray CNBC'den Eamon Javers'e Pekin'e uygulanan gümrük vergisi oranının Çin'den yapılan ithalata uygulanan mevcut %20'lik gümrük vergisine ek olarak getirildiğini, yani Çin'e uygulanan gerçek gümrük vergisi oranının %54 olduğunu açıkladı. Diğer ülkeler de tarife önlemlerinden duydukları memnuniyetsizliği dile getirerek Çin'e katıldı.

Kanada Başbakanı Mark Carney, hükümeti Perşembe günü açıklanacak karşı önlemler setine hazırlanırken Ottawa'nın tarifelerle "amaç ve güçle" mücadele edeceğini söyledi.

Güney Kore'nin Başkan vekili Han Duck-soo, otomobil endüstrisi de dahil olmak üzere etkilenecek sanayi ve işletmeler için acil destek önlemleri alınmasını emretti ve yetkililere ek vergilerin etkisini en aza indirmek için Washington ile aktif olarak müzakere etme talimatı verdi.

Avustralya Başbakanı Anthony Albanese de Trump'ın gümrük vergilerini "kötü bir karar" olarak nitelendirdi ve önlemlerin “bir dostun eylemi” olmadığını söyledi, ancak ABD'ye karşı karşılıklı vergilerle yanıt vermeyi reddetti.

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, ABD'nin Avrupa Birliği'ne (AB) gümrük tarifesi getirmesini "yanlış bir tedbir" olarak değerlendirdiğini belirtti. Meloni, Facebook hesabından yaptığı paylaşımda, "ABD'nin, AB'ye yönelik gümrük tarifeleri getirmesini, yanlış bir tedbir olarak değerlendiriyorum ve bu, hiçbir tarafın çıkarına değildir." ifadesini kullandı.

Ticaret savaşlarının risklerine dikkati çeken Meloni, şunları kaydetti:

"ABD ile bir anlaşmaya varmak için elimizden geleni yapacağız, çünkü böyle bir ticaret savaşının kaçınılmaz olarak Batı'yı zayıflatıp, diğer küresel aktörlerin lehine işleyeceğine inanıyoruz. Her durumda, her zaman olduğu gibi, İtalya’nın ve ekonomisinin çıkarlarını koruyarak, diğer Avrupa ortaklarımızla da istişare içinde hareket edeceğiz."

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, Bloomberg'e verdiği röportajda, ABD Başkanı Donald Trump'ın duyurduğu karşılıklı tarifelere yönelik açıklamalarda bulundu.

Ülkelere panik yapmamalarını tavsiye eden Bessent, "Ben olsam misilleme yapmaya çalışmazdım çünkü misilleme yapmadığınız sürece, bu rakam üst sınır olacak." diye konuştu.

Bessent, piyasaların misilleme yapılmadığı takdirde bu oranların kesin olduğuna emin olabileceğini belirtti.Ülkelerin tarife müzakereleri için iletişime geçtiğini dile getiren Bessent, ancak bu konuda ne yapılacağının Başkan Trump'a bağlı olduğunu vurguladı.

Bessent, Çin'in fentanil krizinin çözülmesinin tarifelerin kaldırılmasına bağlı olduğunu belirttiğini aktarırken, sıralamanın böyle işlememesi gerektiğini savundu.

Fox News kanalına verdiği röportajda da benzer ifadelere yer veren Bessent, "Şu anda her ülkeye tavsiyem, misilleme yapmamalarıdır. Bakalım nasıl olacak, çünkü misilleme yaparsanız tırmanma olacaktır." dedi.

Trump'ın yeni gümrük vergileri açıklamasından kısa bir süre sonra ABD'deki endekslerde değer kaybı görüldü.S&P 500 yaklaşık yüzde 1,5 oranında gerilerken, Nasdaq 100 ise yüzde 2 kayıp yaşadı.Çarşamba akşamı, büyük ithalatçı şirketlerin hisseleri de darbe aldı.Nike'ın hisseleri yüzde 6 düşerken, General Motors yüzde 3 geriledi.

Çip devi Nvidia da sert bir düşüş yaşadı. Başlangıçta yüzde 2 yükselen hisseleri, Tayvan'a yüzde 32 oranında tarife uygulanmasının ardından yaklaşık yüzde 5 daha aşağıda seyretti.İngiltere ile Avrupa'daki endeksler, ABD'dekilere kıyasla biraz daha korunaklı görünüyor.

Altın fiyatı ise yeni bir rekor kırdı. Borsa vadeli işlemlerindeki sert düşüşün ortasında yatırımcıların güvenli liman olarak gördüğü altın ons başına 1.350 doların üzerine çıktı.

Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, ABD Başkanı Trump'ın 1977 tarihli Uluslararası Acil Ekonomik Yetkiler Yasası (IEEPA) kapsamındaki yetkisini kullanarak, ülkenin ticaret ilişkilerindeki karşılıklılık eksikliği, döviz manipülasyonu ve diğer ülkeler tarafından sürdürülen yüksek katma değer vergileri gibi politikaların neden olduğu ticaret açığına karşı önlem aldığı aktarıldı.

Bu kapsamda tüm ülkelere getirilen yüzde 10 oranındaki temel gümrük vergisinin 5 Nisan'da yürürlüğe gireceği bildirilen açıklamada, ülkelere özel olarak belirlenen daha yüksek oranlı tarifelerin ise 9 Nisan'da yürürlüğe gireceği kaydedildi.

Açıklamada, bu tarifelerin ticaret açığından kaynaklanan tehdidin ortadan kalktığı veya hafiflediği belirlenene kadar yürürlükte kalacağı vurgulandı.

Fentanil ve göçmen krizi dolayısıyla Kanada ve Meksika'ya yönelik tarifelerin ilgili kararlar uyarınca yürürlükte kalacağı belirtilen açıklamada, ABD-Meksika-Kanada Anlaşmasına uygun malların istisna kapsamında kalmaya devam edeceği ifade edildi.

Açıklamada, sektörel tarifelerin açıklandığı çelik, alüminyum, otomobil, bakır, yarı iletkenler ve kereste gibi ürünlerle ABD'de bulunmayan enerji ve belirli minerallerin karşılıklı tarife düzenlemelerinden muaf olacağı bildirildi.

Geçen yıl ABD'nin mal ticaret açığının 1,2 trilyon doları aştığına işaret edilen açıklamada, 2001'de yüzde 28,4 olan ABD'nin küresel üretimdeki payının 2023'te yüzde 17,4'e düştüğünün bilgisi paylaşıldı.

ABD Başkanı Trump'ın imzaladığı kararname kapsamında, ABD'nin birçok ticaret partnerine tarife getirilmesi öngörülüyor. Tarife oranları, yüzde 10 ila yüzde 50 arasında değişiyor.

Bu kapsamda, ülkenin ithalat yaptığı başlıca ticaret partnerlerinden Avrupa Birliği'ne yüzde 20, Çin'e yüzde 34, Vietnam'a yüzde 46, Tayvan'a yüzde 32, Japonya'ya yüzde 24, Hindistan'a yüzde 26, Güney Kore'ye yüzde 25, Tayland'a yüzde 36, İsviçre'ye yüzde 31, Endonezya'ya yüzde 32, Malezya'ya yüzde 24, Kamboçya'ya yüzde 49, Güney Afrika'ya yüzde 30, Bangladeş'e yüzde 37 ve İsrail'e yüzde 17 tarife getirilmesi planlanıyor.

Türkiye, Birleşik Krallık, Brezilya, Avustralya, Birleşik Arap Emirlikleri, Yeni Zelanda, Mısır ve Suudi Arabistan'ın aralarında olduğu bazı ülkeler için yüzde 10 gümrük vergisi uygulanması öngörülüyor.

ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'da düzenlenen etkinlikte, diğer ülkelere karşılıklı tarifelerin uygulanmasını öngören kararnameyi imzaladı. ABD Başkanı Trump, burada yaptığı konuşmada, bugünü uzun zamandır beklenen "kurtuluş günü" olarak nitelendirerek, "Ülkemiz ve vergi mükelleflerimiz 50 yılı aşkın süredir sömürülüyor ama artık buna izin verilmeyecek." dedi.

Trump, yabancı ticaret engellerini ortadan kaldıracaklarını belirterek, nihayetinde bunun yurt içinde daha fazla üretim, daha güçlü rekabet ve tüketiciler için daha düşük fiyatlar anlamına geleceğini ifade etti.Kronik ticaret açıklarını bir ekonomik sorundan ziyade, ABD'nin güvenliğini tehdit eden bir ulusal acil durum olarak nitelendiren Trump, bunun ülke için büyük bir tehdit olduğunu vurguladı.

Trump, yarından itibaren ABD'nin diğer ülkelere karşılıklı tarifeler uygulayacağını belirterek, "Minimum temel tarife oranını yüzde 10 olarak belirleyeceğiz." diye konuştu.mAyrıca Trump, bu gece yarısından itibaren, ithal otomobillere yüzde 25 gümrük vergisi uygulamasının da yürürlüğe gireceğini anımsattı.