Son dakika... Dünyanın gözü Gazze'de: Ateşkesin ardından Hamas ile İsrail arasında rehine takası gerçekleşti

El Kassam Tugayları Sözcüsü Ebu Ubeyde, şu açıklamayı yaptı:

Bizim tutuğumuz rehineleri öldürmek istediler. Çatışma tüm nesillere ilham verecek. Biz Hamas olarak kendi taktiklerimizi geliştirdik. Bizim savaşçılarımız ve operasyonları ardı ardına gerçekleşti.

Bu savaşın büyüklüğü şu zaman görüldü. Aksa tufanı liderleri şehit olunca görüldü. Hepsi birer sembol oldular. Çok büyük bir direniş görüntüsü verdik. 7 Ekim'den önce gerçekleşenler, saldırılar, Gazze'nin kuşatılması hepsi sebeplerdi. Büyük ülkeler saldırıya uğradı. Bu düşman baskının ana sebebi. Planlar siyonist varlığı nasıl ortadan kaldırabiliriz bunun üzerine odaklanmalı. Ateşkesi elde etmek bizim için amaçtı. Biz bunu başardık. 2 yıl öncesine kadar bu masadaydı ve reddedilmişti.

İlk günden itibaren savaşı sonlandırmak istedik. Çok dikkatli davranıyoruz. İran İslam Cumhuriyeti'ndeki kardeşlerimizi de selamlıyorum. Bizi desteklediler. Tüm İslam ve Arap dünyasını selamlamak istiyorum, bu savaşta bizi desteklediler. 

ABD Başkan Joe Biden, yarın düzenlenecek yemin töreniyle görevini devretmeden önce son kez Gazze'deki ateşkese ilişkin açıklamalarda bulundu.

Biden, uzun süren müzakerelerin ardından esir takasının başladığını söyledi. 15 aydır devam eden savaşın ateşkesle sona erdiğini belirten Biden, “Ateşkes bizim desteğimizle sağlandı. Katar ve Mısır'ın da desteği ateşkesin yürürlüğe girmesinin yolunu açtı, müzakereler hiç kolay değildi. Ancak bugün ulaştığımız noktada Hamas ve İsrail tarafına büyük baskılar yaptık” diye konuştu.

 "ABD İDARESİ SÜRECİ TAKİP EDECEK"

Joe Biden, İsrail ve Lübnan arasında yaptıkları çalışmalarla da Lübnan'da ateşkesi sağladıklarını kaydederek, “Lübnan'da çok güzel bir fırsat var ve Hizbullah'ın olmadığı bir gelecek bekliyor. Suriye'de de Esad ve Hizbullah olmadan özgür hükümetler kuruluyor. Bölgede ülkeler daha sağlıklı bir geleceğini yolunu arıyor. Bizim önümüzde de çok büyük engeller var ama bir şekilde başarılı olabildik. 6 haftalık ateşkes başladı. Ateşkesin sağlanması ve esir takasının sağlanması çok büyük zorluklardan geçerek ulaştığımız bir nokta. ABD idaresi bu sürecin devamını takip edecek” ifadelerini kullandı.

Gazze kentindeki Saraya Meydanı'nda hazır bulunan Kızılhaç ekibi, 3 İsrailli kadın esiri Kassam Tugayları'ndan teslim aldı.

Kassam Tugayları'nın tam teçhizatlı olarak görüldüğü teslim operasyonuna binlerce Filistinli tekbir ve sloganlarla eşlik etti.

İsrail Adalet Bakanlığı'nın 737 Filistinli mahkumu serbest bırakacağını açıklamasının ardından Hamas, 3 İsrailli rehineyi serbest bırakacağını açıkladı. İsrail hapishanelerinde mahkumiyet altındaki Filistinliler, ateşkes ve rehine takası kapsamında evlerine dönmek için yola çıktı. 3 İsrailli rehineye karşılık, İsrail hapishanelerinde işkencede dahil olmak üzere türlü insanlık dışı muameleye maruz kalan 90 Filistinli mahkumun serbest bırakılacağı açıklandı. Serbest bırakılacak 90 Filistinli'nin, 69 kadın ve 21 çocuktan oluştuğu ifade edildi. Hamas, anlaşmanın “bir esire karşılık 30 Filistinli tutuklunun serbest bırakılmasını” öngördüğünü belirtmişti.

Türkiye saati ile 17:00'da, takas süreci başladı. Saatler 17:18'i gösterdiğinde Gazze içerisindeki Kızılhaç görevlileri, İsrailli rehinelerini Netzarim'e konuşlandırılan helikoptere doğru taşımaya başladı.  

Red Cross vehicles set off for a meeting point in Gaza to pick up three female hostages. pic.twitter.com/Jw68zgAycp

— Clash Report (@clashreport) January 19, 2025

İsrail Hükümet Sözcüsü David Mencer, esir transferinin henüz başlamadığını, Kızılhaç’ın esirleri teslim almak üzere yola çıktığını söyledi

Gazze'deki hükümetin Medya Ofisinden yapılan yazılı açıklamada, "Gazze Şeridi'nin kentlerinde güvenliği ve düzeni sağlamak amacıyla hükümetin planına uygun olarak binlerce Filistinli polis memurunun görevine başladığını duyuruyoruz." ifadelerine yer verildi.

Ateşkesin yürürlüğe girmesinden kısa bir süre sonra belediyelerin sokakları yeniden açmaya ve iyileştirmeye başladığı belirtilen açıklamada, "Bakanlıklar ve devlet kurumlarının, hayatın mümkün olduğu kadar hızlı ve kademeli olarak normale dönmesini sağlayacak tüm tedbirleri uygulamaya yönelik hükümet planına uygun şekilde çalışmalara başlamaya tümüyle hazır olduğu" vurgulandı.

Halka "bölgeler ve kentler arasında geçiş yaparken dikkatli olmaları" çağrısında bulunulan açıklamada, "yerinden edilenlerin geri dönüşünün, ateşkesin yürürlüğe girmesinden 7 gün sonra gerçekleşebileceği" ifade edildi.

Mısır'ın "El-Kahire el-İhbariye" kanalında yayınlanan haberde, Refah Sınır Kapısı'nda bekleyen insani yardım tırlarının Gazze Şeridi'ne giriş yapmaya başladığı ifade edildi.

Ateşkes anlaşmasını "felaket" olarak nitelendiren aşırı sağcı İsrailli bakan Ben-Gvir'in ardından İsrail Maliye Bakanı Bezazel Smotrich, Gazze'deki saldırıların devam etmemesi halinde hükümeti düşürmekle tehdit etti.

Ben-Gvir'in ateşkes anlaşmasını engellemek için son bir girişimde bulunarak kendisine katılmaya çağırdığı Smotrich, istifa edeceğini söyledi.

Smotrich, "Gazze Şeridi'ni işgal etmeli ve geçici askeri yönetim uygulamalıyız. Çünkü Hamas'ı yenmenin tek yolu bu. Gazze Şeridi'ni tamamen kontrol etmemizi ve yönetmemizi sağlayacak şekilde savaşa geri dönmezsek, hükümeti düşüreceğim" dedi.

Hamas ve İsrail arasında mutabakata varılan Gazze'de ateşkes ve karşılıklı esir takası anlaşması yürürlüğe girmesinin ardından Gazze kentindeki yerinden edilen Filistinliler, İsrail ordusunun çekildiği Gazze'nin kuzeyindeki Al- Saftawi caddesinden geçerek Cibaliya ve Beyt Lahya bölgelerindeki evlerine dönmeye başladı.

Öte yandan 3 saat gecikmeli başlayan ateşkesin ardından Gazze halkı bugün "Suriye ve Gazze özgürdür” sloganları atarak kutlama yaptı.

People of Gaza today: “Syria and Gaza are free!” pic.twitter.com/hijX7BJIT9

— Clash Report (@clashreport) January 19, 2025

İsrail, Gazze'deki ateşkesin resmen başladığını duyurdu.

İsrailli 3 rehinenin serbest bırakılma saati ise 16:00 (TSİ 17:00) olarak açıklandı.

İsrail Başbakanlık Ofisi, Gazze'deki ateşkesin 11.15'te (TSİ 12.15) başlayacağını duyurdu.

Hamas'ın, 3 kadın rehineyi serbest bırakacağını açıkladığı liste İsrailli yetkililere ulaştı.

İsrail tarafından yapılan açıklamada, rehinelerin isimlerinin verildiği bildirildi. İsimlerin alındığı doğrulandı ancak İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırıları devam etti ve ateşkes henüz yürürlüğe girmedi.

İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, Netanyahu hükümetinden istifa etti. Ateşkes karşıtı Ben-Gvir, Güvenlik Kabinesi'nde gerçekleşen ateşkes oylamasında karşı oy kullanmıştı.

İsrail ile ateşkes anlaşmasına varan Hamas, serbest bırakılacak üç rehinenin isimlerinin yazılı olduğu listeyi verdiklerini açıkladı.

Yapılan açıklamada, serbest bırakılacak kişilerin isimlerinin Romi Gonen, Emily Damari ve Doron Steinbrecher olduğu ifade edildi.

İsrail, listenin verilmediğini iddia etmiş ve ateşkes yürürlüğe girmemişti.

İsrail'in, Hamas'ın rehinelerin listesini "her an" teslim edebileceğini düşündüğü bildirildi.

The Jerusalem Post gazetesinde yer alan habere göre, İsrailli yetkililer, bugün serbest bırakılacak üç rehinenin adının yer aldığı listenin verilmesini bekliyor.

Listenin "her an" teslim edilebileceğini düşünen yetkililer, isimler verilene kadar ateşkesin yürürlüğe girmeyeceğini belirtti.

Gazze’de ateşkes belirsizliği devam ederken, İsrail ordusunun düzenlediği saldırılarda 14 kişi öldü, 25 kişi yaralandı.

Sağlık kaynaklarından alınan bilgiye göre, İsrail ordusu insansız hava aracı (İHA) ile Gazze kent merkezine düzenlediği saldırılarda en az 5 Filistinli hayatını kaybetti.

İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya bölgesine yönelik topçu saldırısında da 4 kişi öldü.

İsrail ordusunun ayrıca Refah kenti ile Han Yunus kentine düzenlediği saldırılarda 5 kişi öldü. Söz konusu saldırılarda en az 25 Filistinlinin yaralandığı belirtildi.

Refah'ta evlerine dönmeye çalışan çok sayıda Filistinli de İsrail ordusunun saldırıları sonucu yaralandı.

Hamas ve İsrail arasında mutabakata varılan Gazze'de ateşkes ve karşılıklı esir takası anlaşması yürürlüğe girmeden önce İsrail ordusu, abluka altındaki Gazze Şeridi'nin kuzey bölgelerine saldırılarını sürdürdü. Saldırılar sonucu yükselen dumanlar, İsrail'in Sderot bölgesinden görüntülendi.

İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) sözcüsü Daniel Hagari, Hamas'ı suçlayarak Gazze'deki katliamına devam edeceklerini açıkladı.

Hagari, "Bu sabah itibariyle Hamas yükümlülüklerini yerine getirmedi. Anlaşmanın aksine rehinelerin isimlerini İsrail'e vermedi. Başbakanın talimatı uyarınca, Hamas yükümlülüklerini getirmediği sürece ateşkes yürürlüğe girmeyecek ve IDF Gazze'de saldırılarına devam edecek" dedi.

Ateşkesin başlamasına sayılı zaman kala İsrail ordusu, Gazze Şeridi'ne bomba yağdırdı.

Ateşkes saatinde İsrail'in vurduğu Gazze'de, dumanların yükseldiği görüldü.

İsrail ordu sözcüsü Daniel Hagari, Hamas yükümlülüklerini yerine getirmediği sürece ateşkesin yürürlüğe girmeyeceğini söyledi.

İsrail Başbakanlık Ofisinden yapılan açıklamada, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun serbest bırakılması gereken esirlerin listesinin ulaştırılmasındaki gecikmeyle ilişkin gece boyunca bir güvenlik değerlendirmesi yaptığı duyuruldu.

Netanyahu'nun yerel saatle sabah 8.30'da (TSİ 09.30) yürürlüğe girmesi planlanan ateşkesin, Hamas'ın taahhüt ettiği serbest bırakılacak esirlerin listesi gelene kadar başlamayacağı talimatını İsrail ordusuna ilettiği bildirildi.

Maariv'e konuşan İsrailli bir kaynak, bugün serbest bırakılacak esirlerin listesi "ateşkes uygulamaya girene kadar kendilerine teslim edilmezse İsrail'in geri durmayacağı" tehdidinde bulundu.

Gazze'de tutulan İsrailli esirlerin aileleri ve onlara destek veren göstericiler, Tel Aviv'deki Savunma Bakanlığı binasının önündeki Begin Caddesi'nde toplanarak Başbakan Netanyahu'dan anlaşmanın tüm aşamalarıyla uygulanması talebinde bulundu.

İsrailli esir ailelerinin yaptığı haftalık basın açıklamasında, Başbakan Netanyahu'ya "savaşın bittiğini ve anlaşmanın şartlarının tam olarak yerine getirileceğini" kamuoyuna duyurması çağrısı yapıldı.

İsrail, Gazze Şeridi'nde ateşkes ve esir değişimi anlaşması kapsamında serbest bırakılacak Filistinli tutukluların bir kısmının, güvenlik risklerini azaltma gerekçesiyle ülke dışına gönderileceğini duyurdu.

Esir değişimi ve ateşkes anlaşmasında, Filistinli esirlerin hangi ülkelere sınır dışı edileceğine ilişkin bir madde yer almazken, İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN da dahil olmak üzere İsrail basını, söz konusu tutukluların Katar veya Mısır gibi başka ülkelere gönderileceğini duyurdu.

Ancak bu ülkelerin hiçbiri şu ana kadar Filistinli esirlerin serbest bırakılmasının ardından sınır dışı edilmeleri durumunda kabullerine ilişkin açıklama yapmadı.

Anlaşmaya göre, Gazzeli tutuklular serbest bırakıldıktan sonra Gazze Şeridi'ne geri dönecek. Bununla beraber İsrail'in listesinde, İsraillileri öldürmekle suçlananların çoğunun ülkeden kalıcı olarak sınır dışı edileceği belirtiliyor.

İsrail'in serbest bırakılacak ve ülke dışına gönderilecek Filistinli esirler listesinde öne çıkan bazı isimler şöyle:

1. Filistinli esirlerin lideri lakabıyla bilinen ve 45 yılı aşkın süredir tutuklu bulunan Nail el-Bergusi
2. Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları komutanlarından ve 31 yılı aşkın süredir tutuklu bulunan Osman Bilal
3. Kudüs'te 2015'te düzenlediği silahlı saldırıda 22 İsraillinin ölümüne ve yaralanmasına yol açtığı iddia edilen Bilal Ganım
4. Hamas liderlerinden ve 30 yılı aşkın süredir tutuklu bulunan Abdunnasır İsa
5. Aksa Şehitleri Tugayının liderlerinden Zekeriya Zübeydi
6. Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC) yöneticilerinden eski milletvekili Halide Cerrar

İsrail, esirlerin serbest bırakıldıktan sonra ülke dışına sınır dışı edilmesinin, bu esirlerin Batı Şeria'ya geri dönmeleri halinde oluşturabilecekleri "güvenlik risklerini" azaltma kapsamında gerçekleşeceğini iddia ediyor.

Yediot Ahronot gazetesinin haberinde, Tel Aviv'in, İsraillileri öldürmekle suçlanan tutukluları "gelecekte bir güvenlik tehdidi oluşturdukları" gerekçesiyle ülke dışına sınır dışı etme kararı aldığı belirtildi.

İsrail'in Kanal 13 televizyonunun haberinde, İsrail güvenlik kaynaklarına dayanılarak, bu esirlerin sınır dışı edilmesinin, özellikle dış dünya ile koordinasyon sağlama yetenekleri göz önüne alındığında, faaliyetlerine geri dönmelerini engellemeye yetmeyebileceği ileri sürüldü.

Buna karşın, Hamas, Filistin Kurtuluş Örgütüne (FKÖ) bağlı Filistin Esirler Heyeti veya arabulucular, şu ana kadar en azından ilk aşamada serbest bırakılması planlanan Filistinli esirlerin isimlerini resmi olarak açıklamadı.

İsrail Başbakanı Netanyahu, İsrail'in bugün Hamas tarafından serbest bırakılması planlanan rehinelerin listesini henüz almadığını ve bunun da ateşkesin başlamasını geciktireceğini söyledi.

İsrail hükümetinin anlaşmanın detaylarının da yer aldığı bakanlar kurulu kararına göre, anlaşmanın yürürlüğe girdiği ilk gün, esir takasının 16:00'dan (TSİ 17:00) sonra gerçekleşmesi bekleniyor.

Times of Israel'in haberinde, serbest bırakılacak 3 esirin Kızılhaç'a teslim edileceği, daha sonra İsrail'e nakledileceği, İsrail askeri sağlık ekibi tarafından karşılanacağı aktarıldı.

İsrail Sağlık Bakanlığı'nın 6 hastaneyi İsrailli esirleri kabul etmek için hazırladığı bildirildi.

İsrailli esirlerin teslim edilmesinin ardından, 90 kadar Filistinli esir de İsrail hapishanelerinden serbest bırakılacak.

İsrail güvenlik makamlarının, serbest kalan esirler için Filistinlilerin kutlama yapmasını önlemek için hazırlandığı belirtildi.

Basında, İsrail'in daha önceki esir takası anlaşmalarında Filistinlilerin sevinç gösterilerinden rahatsız olduğu ve bunun önüne geçmek istediği aktarıldı.

İsrail ordusu ve polisi, Kasım 2023'teki esir takasının ardından, işgal altındaki Doğu Kudüs ve İsrail'deki bölgelerde ikamet eden Filistinli esirlerin evlerine baskın düzenlemiş, karşılamak için bekleyenleri zorla dağıtmıştı.